Horyzonty Wychowania

Edytorial: Narracja w badaniach nad edukacją

Agnieszka Kaczor, Maria Szymańska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

Editorial: Narration in Education Research

Agnieszka Kaczor, Maria Szymańska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

Podejście doceniające i pozytywna narracja w kształceniu studentów pedagogiki – refleksje teoretyczne dotyczące implikacji praktycznych

Magdalena Ciechowska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Celem naukowym artykułu jest rozpoczęcie dyskusji dotyczącej zastosowania podejścia doceniającego w pracy ze studentami pedagogiki.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem badawczy artykułu został zamknięty w pytaniu o możliwości zastosowania podejścia doceniającego w kształceniu studentów kierunków pedagogicznych. Zastosowano metodę analizy literatury przedmiotu dotyczącej podstaw oraz ewolucji podejścia doceniającego w zestawieniu z publikacjami dotyczącymi pozytywnej nauki o organizacji (Positive Organizational Scholarschip).

PROCES WYWODU: W tekście zaprezentowano ustalenia definicyjne stosowanych pojęć, podstawy teoretyczne podejścia doceniającego, jego zarys historyczny oraz zasady i etapy zastosowania w praktyce. Zarysowano również koncepcje organizacji wysokiej efektywności, która swoje źródło ma w pozytywnej nauce o organizacji.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Podejście doceniające, jako odmiana action research ukierunkowana na optymalizację organizacji, stosowane jest najczęściej w naukach o zarządzaniu i marketingu. W literaturze anglojęzycznej na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci można zauważyć wykorzystywanie appreciative inquiry w edukacji, jednak nie jest to podnoszone w literaturze rodzimej. Stosowanie podejścia doceniającego w naukach o zarządzaniu przedstawia bardzo pozytywne efekty zastosowania. Implikując je na teren edukacji akademickiej, a zwłaszcza grupy zajęciowej, która może być postrzegana jako organizacja (z osobą prowadzącą przedmiot jako liderem i wdrażającą appreciative inquiry), można przypuszczać, że podejście to powinno być stosowane nie tylko jako sposób rozwiązywania problemów, lecz przede wszystkim jako efektywny sposób pracy ze studentami.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Podejście doceniające stanowi ciekawy i wartościowy sposób nie tylko rozwiazywania problemów w organizacji, ale także może i powinno być stosowane jako sposób pracy ze studentami pedagogiki.

Źródła i przestrzenie deficytów satysfakcji zawodowej nauczycieli

Małgorzata Zalewska-Bujak — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Głównym celem jest ukazanie źródeł i obszarów deficytu satysfakcji z pracy badanych nauczycielek.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem badawczym jest pytanie dotyczące ujawnionych w narracjach źródeł satysfakcji zawodowej badanych nauczycielek oraz obszarów jej braku. Do zgromadzenia materiału analitycznego posłużył wywiad swobodny o charakterze jakościowym.

PROCES WYWODU: Wywód rozpoczęto przedstawieniem wyników badań popierających tezę o wadze kategorii satysfakcji między innymi dla zaangażowania człowieka w wykonywanie zawodowej profesji. Następnie omówiono istotę oraz czynniki warunkujące omawiane zjawisko. W świetle analizy zgromadzonego materiału badawczego ukazano źródła satysfakcji zawodowej badanych nauczycielek oraz obszary jej deficytu.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza wypowiedzi rozmówczyń ujawniła, że głównie czerpią one satysfakcję zawodową z wysokiej oceny ich pracy wystawianej przez inne osoby. Szczególnie zadowolone są z uzyskiwania przez uczniów dobrych miejsc w olimpiadach lub w konkursach czy ze zdania przez nich egzaminów zewnętrznych z wysokimi wynikami, co spotyka się z dużą aprobatą ich zwierzchników. Naczelnym obszarem deficytu zawodowej satysfakcji okazały się złe relacje ze współpracownikami (z innymi nauczycielami i dyrektorami) oraz trudne z rodzicami uczniów.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Uznając wagę relacji interpersonalnych dla odczuwania satysfakcji z wykonywania profesji, należałoby szczególnie zadbać o nauczycielskie umiejętności ich właściwego budowania. Zadanie wspierania tego rodzaju kompetencji stoi nie tylko przed samymi nauczycielami, ale przed osobami kierującymi i zarządzającymi szkołami. Warto również ich kształtowanie uwzględnić w przygotowywaniu osób do wykonywania tej profesji (głównie w toku studiów).

From Personal to Empirical Interests in the Light of the Four‑Phase Model by Suzanne D. Hidii and Ann K. Renninger and Selected Narratives of Qualitative Research Participants

Maria Szymańska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Celem naukowym artykułu jest pogłębienie rozumienia procesu rozwoju zainteresowań od personalnych do empirycznych w odniesieniu do czterofazowego modelu rozwoju zainteresowań w ujęciu Suzanne D. Hidi i Ann K. Renninger.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy prowadzonych badań zawiera się w pytaniu: Jak przedstawia się proces rozwoju zainteresowań od zainteresowań personalnych do empirycznych w odniesieniu do modelu rozwoju zainteresowań Suzanne D. Hidi i Ann K. Renninger w świetle wybranych narracji uczestników badań jakościowych? Metodą badawczą jest metoda biograficznej analizy narracyjnej: tematyczno-biograficznej zgromadzonego materiału (Riessman, 2008) za pomocą eseju dygresyjno-refleksyjnego.

PROCES WYWODU: Proces badawczy ma charakter teoriopoznawczy i empiryczny. Pierwszym etapem było opracowanie podstaw teoretycznych dla zrozumienia problemu, następnie skupienie się zasadniczo się na pojęciu zainteresowań, czterofazowym modelu rozwoju zainteresowań wg Suzanne D. Hidi i Ann K. Renninger. Kolejnym etapem była analiza i interpretacja zgromadzonego materiału badawczego za pomocą techniki narracyjnej, jaką jest esej refleksyjno-dygresyjny. Ostatnim krokiem było wyciągniecie wniosków i zaproponowanie postulatów.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza zgromadzonego materiału wskazała na znaczenie rozwoju zainteresowań personalnych dla rozwoju zawodowego. Fazy rozwoju tych zainteresowań przebiegają w różny sposób, jednakże zainteresowania jednostkowe (personalne) ulegają eksploracji w wymiarze interdyscyplinarnym, co sprzyja rozwojowi osobistemu i społecznemu człowieka.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Nasuwa się potrzeba korelowania wspomnianych zainteresowań, co może stymulować rozwój wszystkich podmiotów edukacyjnych pozostających w konkretnych relacjach interpersonalnych. Zatem uwzględnienie ich specyfiki w indywidualizacji procesu kształcenia zwłaszcza na poziomie akademickim winno znaleźć odzwierciedlenie w programach edukacyjnych.

Narracje w badaniach nad edukacją muzyczną

Maciej Kołodziejski, Mirosław Kisiel — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Namysł nad problematyką prowadzenia badań narracyjnych w przestrzeni edukacji muzycznej oraz nakreślenie związków narracji i muzyki.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Jakie relacje łączą narracje z badaniami nad edukacją muzyczną oraz jakie są możliwości wykorzystania narracji w muzycznej przestrzeni artystyczno- -badawczej? Przeprowadzona analiza literatury naukowej polskiej i zagranicznej pozwoliła sporządzić obiektywny obraz specyfiki odkrywania źródeł w tworzeniu naukowych opowieści opisujących relacje i oddziaływania, które tworzone są między podmiotami w komunikacji z użyciem środków artystycznych.

PROCES WYWODU: Współcześnie rysuje się potrzeba i konieczność spojrzenia na refleksyjną praktykę i prowadzone badania nauczycieli, które wymusiły nacisk na wsłuchiwanie się w oddolne głosy pedagogów muzyki i muzykujących uczniów oraz przyglądanie się ich historiom. Ze względu na znaczenie i funkcje, jakie narracja pełni w komunikacji i rozwoju osobowości podmiotów artystycznych oraz edukacyjnych, stanowi ona szczególne wyzwanie dla teorii, doświadczania i praktyki w obszarze społecznym. Badania narracyjne obecnie przyjmują charakter wyraźnie interdyscyplinarny, obejmując elementy literatury, historii, antropologii, socjologii, psychologii oraz studia kulturowe. Warte są zastosowania w procesie dokumentowania biografii, opisywania zdarzeń, doświadczeń jednostkowych i przeżyć w dążności do zrozumienia natury ludzkiej zanurzonej w świecie dźwięków, poszukującej sensu istnienia, wartości i piękna, co autorzy próbują dowieść za pomocą wybranych środków refleksji naukowej.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Autorzy dostrzegają związki między narracją a muzyką w badaniach nad edukacją muzyczną, widzą w niej szansę poznawczą, kształcącą i inspiracyjną.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Popularyzacja badań narracyjnych realizowanych w zamyśle edukacyjnym, widzianych z punktu widzenia obszaru muzyczno-pedagogiczno-psychologicznego, artystyczno-społecznego i biograficzno-muzykologicznego.

Dziecięca matematyka w przestrzeni baśniowej – studenckie kreacje narracyjne

Małgorzata Bortliczek, Renata Raszka — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Celem badań była analiza studenckich bajek matematycznych skierowanych do uczniów klas 1-3 szkoły podstawowej. Analiza ta posłużyła do ustalenia składników narracyjnych modelowej bajki matematycznej.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule zastosowałyśmy analizę narracyjną, zwracając uwagę na literackość bajek oraz specyfikę zadań matematycznych, determinujących fabułę analizowanych tekstów. Skoncentrowałyśmy się na wyłonieniu cech modelowej bajki matematycznej, adresowanej do uczniów klas 1-3.

PROCES WYWODU: Genezę podjętego tematu wyjaśnia Wprowadzenie. Kluczowe rozdziały artykułu (Świat przedstawiony w studenckich bajkach matematycznych oraz Typowe i nietypowe zadania tekstowe w narracjach bajkowych) obejmują analizę jakościową materiału badawczego oraz walorów edukacyjnych bajek matematycznych.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Modelowa bajka matematyczna bezpośrednio służy do aktywizacji intelektualnej ucznia. Na plan pierwszy wysuwają się w niej treści matematyczne, służące celom dydaktycznym i literackim – grze intertekstualnej. Wyłoniony model bajki matematycznej jest semantycznie i stylistycznie spójny, dostarcza przeżyć estetycznych i satysfakcji poznawczej.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Standard bajek matematycznych odzwierciedla poziom gotowości studentów do tworzenia materiałów dydaktycznych i praktycznego zastosowania efektów kształcenia uniwersyteckiego. Połączenie bajki i matematyki stwarza przestrzeń do aktywności nadawcy i odbiorcy.

Narracja jako restauracja wymiaru humanistycznego w pedagogice fenomenologicznej Maxa van Manena

Marta Krupska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Problematyka podjęta w przedstawionej pracy jest ściśle związana z metodologiczną i etyczną refleksją czołowych przedstawicieli pedagogiki fenomenologicznej na świecie, emerytowanego profesora uniwersytetu w Albercie, Maxa van Manena. Celem jest ukazanie znaczenia badań narracyjnych w naukach szczegółowych jako jednej z dróg troski o ochronę normatywnego wymiaru w badawczej refleksji i działaniu.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym jest analiza miejsca narracji i anegdoty w koncepcji phenomenology of practice jako jednej z dróg ochrony i rozwoju humanistycznego wymiaru w badaniach pedagogicznych. Przeprowadzony proces refleksji powstał na podstawie analizy treści fundamentalnych dla poruszanej problematyki w monografiach i artykułach Maxa van Manena.

PROCES WYWODU: Proces wywodu został podzielony na dwie części. Pierwsza dotyczy rozumienia narracji jako formy refleksji i działania moralnego, druga roli anegdoty jako narzędzia badań narracyjnych.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki analizy ukazują wartość metodologiczną i znaczenie etyczne badań narracyjnych w procesie poszukiwania odpowiedzi na pytanie o to, jakiej wiedzy naprawdę potrzebujemy jako osoba i jako wspólnota.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Jednym z najważniejszych wniosków i postulatów jest uwzględnianie i poszukiwanie w badaniach pedagogicznych dróg dostępu do tego, co Max van Manen nazywa patycznymi formami wiedzy (pathic knowledge).

Rodzinne Kanzas – rekonstrukcja doświadczeń w autonarracji kobiety

Joanna Żeromska-Charlińska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Celem niniejszego artykułu jest rozpoznanie i zaprezentowanie indywidualnych doświadczeń życiowych obecnych w narracji autobiograficznej kobiety.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zasadniczy problem badawczy wyznacza pytanie o uniwersalną przestrzeń relacyjną urzeczywistniającą tożsamość narracyjną podmiotu w procesie całożyciowego uczenia się. Zastosowano metodę biograficzną umożliwiającą rekonstrukcję struktur procesowych opisanych przez F. Schützego.

PROCES WYWODU: Zamierzenie badawcze stanowiło wgląd w badaną przestrzeń z perspektywy osoby badanej, dotarcie do jej rzeczywistej interpretacji na drodze poszukiwania identyfikacji.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Relacja z drogi wyposażającej w kapitał emocjonalny, związany z rodziną pochodzenia, autokonstruowanie relacji rodzinno-małżeńskiej krystalizuje, kreuje, definiuje i opisuje kondycję relacyjną badanej – wychylonej ku sensowi, zorientowanej na sens. Potencjał rodzinny jako zasób umożliwiający podejmowanie ryzyka rozwoju członków rodziny może być warunkowany atrybucją cech jej członków. Owe zasoby stanowią ewoluujący stan, dynamizujący osiąganie równowagi między przestrzeniami ich egzystencji, wspierający zmiany, wyjście z kryzysu, rewaloryzujący intersubiektywne bycie dla siebie, kreujący więź wspólnoty.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wielowątkowość doświadczeń człowieka inspirując do refleksji nad ich implikacjami dla realizacji projektu życiowego w kontekście jego powiązań ze swoistym zobowiązaniem wobec tego, co teraz jeszcze nie jest wiadome, w symetrii z życiem rodzinnym może wskazywać na wyższość rozwoju skokowego nad liniowym wynikającym z konieczności godzenia zmiany z potrzebą poczucia stabilizacji.

Doświadczenia wojny a ich znaczenie w edukacji młodych pokoleń (na przykładzie zbrodni ludobójstwa popełnionej w Wąskim Lesie 12 lutego 1940 roku)

Bożena Józefów-Czerwińska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL BADAŃ: Celem badania jest przedstawienie doświadczeń wojennych w odniesieniu do konkretnego kontekstu historycznego, który ma wartość edukacyjną i wychowawczą.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem niniejszego opracowania związany jest z pytaniem, jakie znaczenie ma przekazywanie przyszłym pokoleniom wiedzy o zbrodni ludobójstwa (dokonanej przez hitlerowców w Wąskim Lesie). Zastosowano metodologię badawczą wypracowaną w ramach projektów studiów memorialnych i etnohistorycznych.

PROCES WYWODU: Omówiono zbrodnię ludobójstwa popełnioną przez nazistów w Wąskim Lesie, by na tym tle opisać mechanizmy prowadzące do eksterminacji ofiar, ale i rolę takich jednostek, które przeciwstawiały się złu.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Edukacja historyczna pomaga uświadomić młodym ludziom, jak ważne jest przeciwstawianie się złu dla dobra innych, ale także dla własnej przyszłości.

WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Wiedza o zbrodniach i mechanizmach prowadzących do zła powinna być powodem głębokiej refleksji młodych ludzi, aby potrafili stawić czoła zagrożeniom współczesnego świata.

Refleksje nad znaczeniem i miejscem narracji w szkole. Wybrane aspekty

dr Anna Czyż, Monika Sobczak — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest określenie miejsca i roli narracji w przestrzeni edukacyjnowychowawczej oraz przedstawienie kluczowych etapów budowania kompetencji narracyjnej.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem artykułu jest dokonanie oceny przestrzeni współczesnej polskiej szkoły pod kątem możliwości korzystania z narracji w pracy edukacyjnej i wychowawczej. Przeprowadzono analizę literatury przedmiotu.

PROCES WYWODU: Przedstawiono różne sposoby rozumienia pojęcia narracji. Omówiono korzyści edukacyjne wynikające z wprowadzenia do procesu nauczania myślenia narracyjnego oraz z wykorzystania autonarracji uczniów podczas udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Opisano proces nabywania kompetencji narracyjnej przez uczniów.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Myślenie narracyjne oraz autonarracja stanowią niezwykle ważne zasoby, pomocne w prowadzeniu procesu kształcenia i w udzielaniu wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. Korzystanie z podejścia narracyjnego wymaga jednakże stworzenia tzw. „bezpiecznej bazy”, to jest przestrzeni dla narracji, co jest wyzwaniem dla szkoły o transmisyjnym podejściu do kształcenia.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Narracje zajmują szczególne miejsce w systemie edukacyjnym. Pozwalają zdobywać wiedzę, rozumieć rzeczywistość, ale także siebie. Są medium w komunikacji uczeń – nauczyciel – pedagog – psycholog. Przestrzeń edukacyjna powinna uwzględniać i wzmacniać powyższe funkcje, jak również kłaść nacisk na kształtowanie kompetencji narracyjnej. Praca na gruncie edukacyjnym musi skupić się także na diagnozie i usuwaniu barier, które hamują myślenie narracyjne i autonarrację, dzięki czemu można odejść od oceny ucznia na rzecz dialogu.

Histrionical Blurriness. A God Image Without Features

Agnieszka Małgorzata Krzysztof - Świderska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Eksploracja specyfiki Obrazu Boga w histrionicznej organizacji osobowości.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główne pytanie badawcze brzmi: czy Obraz Boga w histrionicznej organizacji osobowości jest podobny, czy różni się od obrazu Boga w osobowości z pogranicza? Przeprowadzono strategię metodologiczną Jakościowej Analizy Wtórnej z wykorzystaniem CAQDAS materiału zebranego w projekcie dotyczącym obrazu Boga w organizacji osobowości borderline (Krzysztof-Świderska, 2017).

PROCES WYWODU: Argumentowano wpływ przededypalnych korzeni histrionicznej organizacji osobowości na kształtowanie się swoistego obrazu Boga.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki rzucają światło na pewne cechy histrionicznego obrazu Boga: idealizację i nieostrość. Odkryte cechy obrazu Boga u pacjentów histrionicznych korespondują z teoretycznym podejściem Bollasa.

WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Z metodologicznego punktu widzenia w przyszłych badaniach zaleca się standaryzację grup pod kątem fazy terapii. Wskazuje się również, że odgrywanie doświadczanych problemów w przestrzeni religijnej może być potencjalnie niebezpieczne dla tych pacjentów.

Rekonstrukcja historyczna – czy pasja chroni przed uzależnieniem?

Klaudia Bochniarz, Marta Witkowska — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Niniejsza praca skupia się na porównaniu rekonstruktorów historycznych i nie rekonstruktorów pod względem uzależnienia od internetu, portali społecznościowych (SM) oraz
postaw wobec sztucznej inteligencji (SI). Sprawdzano także związki uzależnień z osobowością
i perspektywą czasową.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zastosowano wystandaryzowane kwestionariusze psycho logiczne do badania wymienionych zmiennych.
PROCES WYWODU: Rekonstrukcja historyczna w ostatnim czasie zdobywa coraz większą po pularność. Niniejsze badanie konfrontuje opisane zjawisko z codziennością wypełnioną nowoczes nymi technologiami.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki pokazują, że nierekonstruktorzy wykazują więcej cech
uzależnienia od internetu i przejawiają bardziej pozytywne emocje w stosunku do SI w porówna niu do rekonstruktorów. Potwierdzono także związek dominującej perspektywy czasowej z uza leżnieniem od internetu i SM.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Niniejsza analiza pozwala lepiej zrozumieć funk cjonowanie osób angażujących się w rekonstrukcję historyczną.

Rola i znaczenie systemu edukacji dla kształtowania tożsamości narodowej w Republice Uzbekistanu

Katarzyna Brataniec — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie złożonych relacji między dziedzictwem historycznym Uzbekistanu, tworzeniem tożsamości narodowej po rozpadzie ZSRR i budową systemu edukacji opartego na swoistej polityce oświatowej, która sprzeniewierza się tradycji nauczania religijnego w Republice.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Ze względu na podjętą problematykę posłużyłam się metodą historyczno-porównawczą, która umożliwia określenie przemian, które dokonały się w świadomości społeczeństw na przestrzeni wieków. W przypadku Uzbekistanu jest to rola islamu i tradycyjnego muzułmańskiego wychowania w przetrwaniu narodu uzbeckiego podczas panowania radzieckiego i po odzyskaniu niepodległości oraz odbudowa dawnych więzi ze światem islamu. Sformułowano następujący problem badawczy: Czy możliwe byłoby zachowanie tożsamości narodowej Uzbeków bez potrzymania praktyki nauczania islamu?

PROCES WYWODU: Analiza problemu edukacji muzułmańskiej w kontekście współczesnej „uzbeckości” obejmuje przedstawienie pochodzenia narodu uzbeckiego i elementów, które składają się na tożsamość narodową, rolę i znaczenie islamu dla współczesnych Uzbeków.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonej analizy wynika, że negowanie powrotu do wartości i tradycyjnego stylu życia opartego na nauczaniu religijnym od najmłodszych lat przez władze kraju doprowadziło do poważnego konfliktu wewnętrznego przejawiającego się w nielegalnej edukacji religijnej i dążeniu społeczeństwa do rozwijania oddolnego islamu, niekontrolowanego przez państwo.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Uzbecki model edukacji zaprezentowany w artykule stanowi interesujący przykład kontroli nauczania religijnego przez państwo, odmienny od strategii oświatowych w arabskich państwach reprezentujących świat islamu.

Sławomir Chrost, Podstawy pedagogii osoby, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2022, ss. 161

Michał Stachurski — czw, 29 wrz 2022 00:00:00 +0000