Samotność potrzebna i niepotrzebna. Perspektywa faktu, rozwoju i relacji na przykładzie studium tekstów Janusza Korczaka

  • Krystyna Ablewicz Uniwersytet Jagielloński,Wydział Filozoficzny,Instytut Pedagogiki
Słowa kluczowe: samotność, wychowanie, dzieci, rozwój, relacja, Korczak

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie doświadczenia samotności jako potrzeby człowieka, która na kolejnych etapach jego życia (dzieciństwa, adolescencji) pełni określone funkcje rozwojowe i egzystencjalne.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem przedstawiony został w pytaniu o to, jak prezentuje się i jaką pełni funkcję doświadczenie samotności na kolejnych etapach życia człowieka, biorąc pod uwagę trzy sposoby jego występowania: jako faktu, jako zmiennej rozwoju ontogenetycznego oraz efektu relacji inter i intrapersonalnych. Autorka podejmuje się rekonstrukcji rozwojowego i egzystencjalnego sensu i bezsensu doświadczenia samotności (aspekt fenomenologiczny) w kontekście jego interpretacji przedstawionej w esejach Janusza Korczaka (aspekt hermeneutyczny).

PROCES WYWODU: Wprowadzenie w przyjęte kategorie interpretacyjne oraz strukturę pytań badawczych w następujących perspektywach: filozoficznej, psychologicznej i pedagogicznej oraz kontinuum dwóch aporii aksjologicznych: sensu i bezsensu.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zaprezentowane analizy treści tekstów: Samotność dziecka, Samotność młodości zawierają zarazem jakościowe wyniki ich opracowywania.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Samotność jest doświadczana zarówno jako obiektywnie istniejąca prawidłowość ludzkiej egzystencji, jak i jako relacyjny stan przeżywania. Świadomość sensu i bezsensu konsekwencji doświadczania samotności w rozwoju i egzystencji człowieka pozwala wychowawcy dostrzegać ją, interpretować oraz działać z większą korzyścią dla sił witalnych i poczucia sensu życia wychowanków.

Bibliografia

Ablewicz K. (2003) Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej. Studium sytuacji wychowawczej, Kraków, Wydawnictwo UJ.

Buber M. (1992) Pradystans i relacja [w:] Ty i ja. Wybór pism filozoficznych, Warszawa, Wydawnictwo PAX.

Korczak J. (1938) Samotność dziecka, „Antena”, nr 15 [w:] Janusz Korczak. Pisma wybrane (1986), wybór A. Lewin, t. IV, Warszawa, Nasza Księgarnia.

Korczak J. (1938) Samotność młodości, „Antena”, nr 15 [w:] Janusz Korczak. Pisma wybrane (1986), wybór A. Lewin, t. IV, Warszawa, Nasza Księgarnia.

Tischner J. (1984) Etyka wartości i nadziei [w:] Wobec wartości, D.v.Hildebrand, J.A. Kłoczowski, J. Paściak, J. Tischner, Poznań, Wydawnictwo „W drodze”.

Opublikowane
2020-07-21
Jak cytować
Ablewicz, K. (2020). Samotność potrzebna i niepotrzebna. Perspektywa faktu, rozwoju i relacji na przykładzie studium tekstów Janusza Korczaka. Horyzonty Wychowania, 19(50), 77-91. https://doi.org/10.35765/hw.1928
Dział
Artykuły tematyczne