Family Spaces of Socialisation Dialogue in the Times of Digital Revolution
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem jest teoretyczna diagnoza wpływu tempa współczesnych przemian cywilizacyjnych na wybrany fragment przebiegu procesu socjalizacji w rodzinie. Tok analiz ukierunkowano na specyfikę relacji rodzice – dorastające dzieci (15-18 lat), w tym na próbę eksplanacji pojawiających się w tych obszarach modyfikacji stanowiących efekt rozwoju technologii informatycznych.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy zawiera się w pytaniu: W jakich zakresach nowe między- i wewnątrzpokoleniowe podziały – pojawiające się na skutek szybkich przemian cywilizacyjnych generowanych rozwojem technologii informatycznych – modyfikują socjalizacyjny dialog w relacjach rodzice – dorastające dzieci? Jako metodę badawczą zastosowano selektywną analizę prac teoretycznych oraz raportów z badań z zakresu socjologii, psychologii, psychia- trii, neurobiologii i technologii informatycznych.
PROCES WYWODU: W artykule zaprezentowano wybrane elementy modelu pojęciowego wykorzystywanego do analiz świata współczesnych pokoleń, w tym nowy podział na świat teraźniejszej przeszłości i świat teraźniejszej przyszłości wraz z zamieszkującymi je nowymi mieszkańcami – ludźmi przeszłości i ludźmi przyszłości.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W konsekwencji wciąż pogłębiającego się podziału świata pokoleń konstruowanie socjalizacyjnego dialogu w relacjach rodzice – dorastające dzieci staje się trudniejsze i coraz bardziej skomplikowane. Konfrontacyjno-weryfikujący wpływ socjalizacji wewnątrzrodzinnej wobec obszarów socjalizacji wtórnej zauważalnie traci na znaczeniu.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Pojawiające się w następstwie szybkich przemian cywilizacyjnych modyfikacje wewnątrzrodzinnych relacji międzypokoleniowych skutkują „niedokoń- czonym”, niepełnym procesem socjalizacji dorastających dzieci, które z takim nowym kapitałem kulturowym zmierzają w stronę nieznanej nam formy dorosłości.
Bibliografia
Andreassen, C.S., & Pallesen, S. (2014). Social network site addiction – an overview. Current Pharmaceutical Design, 20, 4053-4061.
Aneesh, A. (2009). Global labor: Algocratic modes of organization. Sociological Theory, 27(4), 347- 370. https://doi.org/10.1111/j.1467-9558.2009.01352.x
Arnett, J.J. (2000). Emerging adulthood. A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469-480. https://doi.org/10.1037//0003-066X.55.5.469
Baran, B. (Ed.). (1991). Filozofia dialogu. SIW Znak.
Barber, B.R. (2008). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli (H. Jankowska, Trans.). Warszawskie Wydawnictwo Literackie „Muza”.
Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność (T. Kunz, Trans.). Wydawnictwo Literackie.
Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności (S. Cieśla, Trans.). Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Bloom, H. (2000). Global brain. The evolution of mass mind from the Big Bang to the 21st Century. John Wiley & Sons Inc.
Bostrom, N. (2016). Superinteligencja. Scenariusze, strategie, zagrożenia (D. Konowrocka-Sawa, Trans.). Wydawnictwo Helion – Onepress.
Buber, M. (1992). Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych (J. Doktór, Trans.). „Pax”.
Carr, N. (2012). Płytki umysł. Jak internet wpływa na nasz mózg (K. Rojek, Trans.). Wydawnictwo Helion.
Cash, H., Rae, C.D., Steel, A.H., & Winkler, A. (2012). Internet addiction: A brief summary of research and practice. Current Psychiatry Reviews, 8, 292-298.
Cheng, C., & Li, A.Y.-I. (2014). Internet addiction prevalence and quality of (real) life: A meta-analysis of 31 nations across seven world regions. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17, 755-760. https://doi.org/10.1089/cyber.2014.0317
Danaher, J. (2016). The threat of algocracy: Reality, resistance and accommodation. Philosophy & Technology, 29(3), 245-268. https://doi.org/10.1007/s13347-015-0211-1
DuBravac, S. (2015). Digital destiny: How the new age of data will transform the way we work, live and communicate. Regnery Publishing.
Firestone, R.W. (1988). Voice therapy: A psychotherapeutic approach to self-destructive behavior. Glendon Association.
Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności (A. Szulżycka, Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Grzywa, A. (2010). Manipulacja, czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu. Psychologia Sukcesu.
Guerreschi, C. (2010). Nowe uzależnienia (A. Wieczorek-Niebielska, Trans.). Wydawnictwo Salwator.
Hagler, D.J. Jr, Hatton, S.N., Cornejo, M.D., Makowski, C., Fair, D.A., Dick, A.S., Sutherland, M.T.,Casey, B.J., Barch, D.M., Harms, M.P., Watts, R., Bjork, J.M., Garavan, H.P., Hilmer, L., Pung, C.J., Sicat, C.S., Kuperman, J., Bartsch, H., Xue, F., … Dale, A.M. (2019). Image processing and analysis methods for the adolescent brain cognitive development study. Neuroimage, 202 (Suppl. 1): 116091. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2019.116091
Harari, Y.N. (2018). Homo deus. Krótka historia jutra (M. Romanek, Trans.). Wydawnictwo Literackie.
Heersmink, R. (2016). The internet, cognitive enhancement, and the values of cognition. Minds and Machines, 26, 389-407.
Hidalgo, C. (2015). Why information grows. The evolution of order, from atoms to economies. Basic Books.
Ito, J. (2019, April 24). Forget about artificial intelligence, extended intelligence is the future. WIRED UK. http://www.wired.co.uk/article/artificial-intelligence-extended-intelligence
Kaplan, J. (2019). Sztuczna inteligencja. Co każdy powinien wiedzieć (S. Szymański, Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kelly, K. (2010). What technology wants. Penguin Books.
Klingberg, T. (2008). The overflowing brain: Information overload and the limits of working memory. Oxford University Press.
Koch, C. (2016). Puberty is only the pre-wash cycle. Gütersloher Verlagshaus. Kurzweil, R. (2006). The singularity is near: When humans transcend biology. Viking.
Lopez-Fernandez, O., & Kuss, D.J. (2019). Harmful Internet use – Part I: Internet addiction and problematic use. Panel for the future science and technology. European Parliamentary Research Service.
Mead, M. (1970). Culture and commitment: A study of the generation gap. Natural History Press.
Morańska, D., & Jędrzejko, M. (2013). Cyfrowi Tubylcy – socjopedagogiczne aspekty nowych technologii cyfrowych. Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
O’Neil, C. (2017). Broń matematycznej zagłady. Jak algorytmy zwiększają nierówności i zagrażają demokracji (M.Z. Zieliński, Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Passas, N. (2000). Global anomie, dysnomie, and economic crime: Hidden consequences of neo- liberalism and globalization in Russia and around the world. Social Justice, 27(2), 16-44.
Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-6.
Sanbonmatsu, D.M., Strayer, D.L., Medeiros-Ward, N., & Watson, J.M. (2013). Who multi-tasks and why? Multi-tasking ability, perceived multi-tasking ability, impulsivity, and sensation seeking. Plos One. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0054402
Sztompka, P. (2002). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Wydawnictwo „Znak”.
Tillmann, K.-J. (2013). Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie (G. Bluszcz & B. Miracki, Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tzezana, R. (2017, March 3). Singularity: Explain it to me like I’m 5-years-old. Futurism. https:// futurism.com/singularity-explain-it-to-me-like-im-5-years-old
Vinge, V. (1993). The coming technological singularity: How to survive in the post-human era. In NASA. Lewis Research Center. Vision 21: Interdisciplinary Science and Engineering in the Era of Cyberspace. 11-22. https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19940022855.pdf
Weber, M. (2004). The ‘objectivity’ of knowledge in social science and social policy. In S. Whimster (Ed.), The essential Weber (pp. 359-404). Routledge.
Weinschenk, S. (2012, September 11). Why we’re all addicted to texts, Twitter and Google. www.psychologytoday.com. https://www.psychologytoday.com/us/blog/brain-wise/201209/ why-were-all-addicted-texts-twitter-and-google
Winterhoff, M. (2017). Mythos Überforderung. Warum wir gewinnen, wenn wir uns wie Erwachsene verhalten. Penguin Verlag.
Wrzesień, W. (2003). Jednostka – rodzina – pokolenie. Studium relacji międzypokoleniowych w rodzinie. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Wrzesień, W. (2014). Modyfikacje wzorów socjalizacyjnych w rodzinie w czasach nałogowych konsumentów. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 76(3), 261-280.
Wrzesień, W. (2017). Zmiana pokoleń w czasach globalnej anomii. Societas/Communitas, 24(2), 37-52.
Żółkowska, T. (2013). Ja, Ty, Inny – dialog? Studia Edukacyjne, 28, 17-30.
Copyright (c) 2022 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
