Corporeality Affected by the Loss of a Loved One – Manifestations of the Body in the Experiences of Former Wards of Social Rehabilitation Centers

Słowa kluczowe: śmierć bliskiej osoby, badania biograficzne, demoralizacja, cielesność, sytuacje graniczne

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem badania było poznanie cielesnego wymiaru doświadczanej utraty ważnej osoby oraz sposobów radzenia sobie z takim doświadczeniem przejawiających się w działaniu.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem badawczy ujęto w postaci pytania: Jak doświadczają i jakie znaczenie nadają śmierci bliskiej osoby byłe wychowanki placówek resocjalizacyjnych w perspektywie ich indywidualnych doświadczeń biograficznych? W badaniach wykorzystano metodę biograficzną, natomiast techniką pozyskiwania danych uczyniono autobiograficzny wywiad narracyjny.

PROCES WYWODU: Omówiono teoretyczne ramy badań własnych będące rozważaniami na temat sytuacji granicznej, jaką jest śmierć bliskiej osoby w ujęciu Karla Jaspersa oraz zagadnienie wczucia Edyty Stein, z których wyprowadzono kody analityczne.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Śmierć bliskiej osoby doświadczana jako utrata generuje uczucia, które manifestują się w cielesnych formach wyrazu. Cierpienie wynikające z utraty bliskiej osoby doprowadziło do wypracowania nowych wzorów działania – unikowego i rozwojowo-unikowego.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Podstawowym wnioskiem jest to, że utrata bliskiej osoby jako doświadczenie graniczne, niezaopiekowane i przeżyte w samotności prowadzi do nie‑ prawidłowego funkcjonowania społecznego. Tym samym doświadczenie takie powinno wzbudzać bardzo dużą uważność osób sprawujących opiekę nad dziećmi i młodzieżą.

 

Bibliografia

Bergman, A., Axberg, U. & Hanson, E. (2017). When a parent dies – a systematic review of the effects of support programs for parentally bereaved children and their caregivers. BMC Palliative Care, 16, 39. https://doi.org/10.1186/s12904-017-0223-y

Björkenstam, E., Burström, B., Hjern, A., Vinnerljung, B., Kosidou, K. & Berg, L. (2019). Cumulative childhood adversity, adolescent psychiatric disorder and violent offending in young adulthood. European Journal of Public Health, 29(5), 855-861. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckz089

Cieślikowska-Ryczko, A. (2021). Badania biograficzne rodzin więźniów. Refleksja metodologiczna. Kwartalnik Pedagogiczny, 66(2),135-162.

Feigelman, W., Rosen, Z., Joiner, T., Silva, C., & Mueller, A.S. (2017): Examining longer-term effects of parental death in adolescents and young adults: Evidence from the national longitudinal survey of adolescent to adult health. Death Studies, 41(3), 133-143. https://doi.org/10.1080/07481187.2016.1226990

Flick, U. (2010). Projektowanie badania jakościowego (P. Tomanek, Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jaros, A. (2022). Naznaczone. Radzenie sobie z etykietowaniem w narracjach byłych wychowanek placówek resocjalizacyjnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Jaspers, K. (1978). Sytuacje graniczne (A. Staniewska & M. Kwieciński, Trans.). In R. Rudziński (Ed.), Jaspers (pp. 186-242). Wiedza Powszechna.

Korn, L., Bonny-Noach, H., Tesler, R., Koren, G. & Nissanholtz-Gannot, R. (2022). Risk and protective factors associated with multiproblem behaviours of Ethiopian young adults in Israel. Health & Social Care in the Community, 30(4), e1157-e1169. https://doi.org/10.1111/hsc.13523

Lewandowska, H. (2021). Objawy i przyczyny zagrożenia niedostosowaniem społecznym dzieci w wieku przedszkolnym. Journal of Modern Science, 46(1), 175-189. https://doi.org/10.13166/jms/139247

Łoś, M. (2011). Diagnoza pozytywna. Studium indywidualnego przypadku osoby odpornej. In W. Janik

(Ed.), Resilience. Teoria, badania, praktyka (pp. 67-86). Wydawnictwo Edukacyjne Parpamedia.

Mietelski, T. (2018). Interpretacja ciała ludzkiego w ujęciu Edyty Stein. Warszawskie Studia Teologiczne, 31(4), 78-93. https://doi.org/10.30439/WST.2018.4.5

Okupnik, M. (2018). W niewoli ciała. Doświadczenie utraty zdrowia i jego reprezentacje. TAiWPN Universitas.

Pasternak, E., Paśnik, K. & Plewka, N. (2015). Uzależnienie od opiatów – etiopatogeneza, rozpoznawanie i leczenie oraz ważna rola pielęgniarki. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 5(2), 209-214.

Polak, K. (2015). Sytuacje graniczne – szczególne spotkanie pedagogiki i pedagogii. In: J. Wiśniewska (Ed.), Sytuacje graniczne w biegu ludzkiego życia (pp. 24-32). Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy.

Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Rychter, K. (2019). Sytuacja kobiet w ciąży wysokiego ryzyka jako przykład sytuacji granicznej – inspiracje Jaspersowskie. Edukacja Filozoficzna, 67, 181-206. https://doi.org/10.14394/edufil.2019.0010

Schütze, F. (2012). Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne (K. Waniek, Trans.). In K. Kaźmierska (Ed.), Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów (pp. 141-278). Zakład Wydawniczy „Nomos”.

Skarga, B. (2002). Ślad i obecność. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stein, E. (2014). O zagadnieniu wczucia (D. Gierulanka & J.F. Gierula, Trans.). Wydawnictwo Karmelitów Bosych.

Stone, A.G., Lloyd, C.D. & Serin, R.C. (2021). Dynamic risk factors reassessed regularly after release from incarceration predict imminent violent recidivism. Law and Human Behavior, 45(6), 512-523. https://doi.org/10.1037/lhb0000463

Walczak, A. (2021). Ciało i cielesność – ku doświadcze(a)niu egzystencjalnemu. Humaniora, 35(3), 13-29. https://doi.org/10.14746/h.2021.3.1

Opublikowane
2023-06-29
Jak cytować
Jaros, A. (2023). Corporeality Affected by the Loss of a Loved One – Manifestations of the Body in the Experiences of Former Wards of Social Rehabilitation Centers. Horyzonty Wychowania, 22(62), 63-72. https://doi.org/10.35765/hw.2023.2262.08
Dział
Artykuły tematyczne