Obowiązki wychowawcze rodziców. Idee pedagogii rodziny o. Ireneusza Kmiecika OFM (1878–1958)
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem niniejszego opracowania jest ukazanie poglądów pedagogicznych o. Ireneusza Kmiecika dotyczących wychowania w rodzinie.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym rozważań jest poszukiwanie odpowiedzi na pytania: Jaka była geneza poglądów pedagogicznych o. Kmiecika? Jakie postulował obowiązki wychowawcze dla rodziców? Jakie proponował wytyczne realizacji procesu wychowania w rodzinie? W artykule zastosowano metodę analizy historyczno-pedagogicznej źródeł drukowanych i prasy.
PROCES WYWODU: Na wstępie przedstawiono uwagi do biografii duchownego, kolejno zaprezentowano genezę jego poglądów, następnie omówiono postulowane przez niego idee wychowania w rodzinie widziane przez pryzmat obowiązków wychowawczych rodziców. W zakończeniu skrótowo ujęto istotę pedagogii rodziny w ujęciu o. Kmiecika.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przedstawionych rozważań wynika, że postulaty wychowawcze sformułowane przez franciszkanina tworzą zarys koncepcji pedagogii rodziny. O. Kmiecik proponuje taki model wychowania, dzięki któremu dzieci otrzymują w rodzinie fundamenty wychowania religijnego i moralnego. Rodzice są też odpowiedzialni za rozwój charakteru swoich dzieci – kształtowanie cech pozytywnych i zapobieganie wadom.
WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Wnioski wynikające z analizy dorobku pedagogicznego o. Kmiecika wskazują, że pojmowanie przez duchownego wychowawczej roli rodziny ma charakter ponadczasowy. Postulaty wychowawcze przez niego głoszone mają wartość praktyczną zarówno dla rodziców, jak i wszystkim zajmujących się wychowaniem. Jego publikacja Praktyczne wskazówki o wychowaniu jest przewodnikiem wychowania w rodzinie, w którym i współczesny rodzic może odnaleźć niejedną ważną wskazówkę niezbędną w wychowaniu swoich dzieci.
Bibliografia
Bar, J. (1969). Udział Polski w literaturze franciszkańskiej. Bibliografia. Studia Theologica Varsaviensia, 1(7), 203–295.
Brzezina, K. (2004). Kościół p.w. św. Rodziny i klasztor OO. Reformatów. W: A. Betlej, M. Biernat, K. Brzezina, P. Krasny, J.K. Ostrowski i J. Skrabski (red.), Kościoły i klasztory Lwowa z wieków XIX i XX (s. 157). Międzynarodowe Centrum Kultury.
[Brzuszek], S. (1958). Z kroniki żałobnej. Pietas et Studium, 3–4(3), 43–44. Maszynopis, Archiwum Prowincji Franciszkanów Reformatów w Krakowie.
Dupanloup, F. (1914). Listy o wychowaniu dziewcząt (J. Kusztelanówna, tłum.). Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha.
Dziegiecki, B. (1904). Dziesięcioro przykazań wychowania katolickiego (wyd. 2). Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha.
Ernst, E. [Herber, P.] (1907). Obowiązek rodzicielski. Przyczynek do kwestii wychowania młodzieży w czystości obyczajów. Nakładem Księgarni św. Wojciecha.
Foerster, F.W. (1913). Wychowanie człowieka. Książka dla rodziców, nauczycieli i kapłanów (W. Osterloff, tłum.). Nakładem Gebethnera i Wolffa.
Grudziński, K. (1978). Prowincje i klasztory. W: J.R. Bar (red.), Zakony św. Franciszka w Polsce w latach 1772–1970. Cz. 3: Zakon Braci Mniejszych – franciszkanów (s. 9–44). Akademia Teologii Katolickiej.
Jarowiecki, J. i Góra, B. (1994). Prasa lwowska w dwudziestoleciu międzywojennym. Próba bibliografii. Wydawnictwo Naukowe WSP.
Jaskulski, A. (1909). O wychowaniu. Nauka dla matek chrześcijańskich. Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha.
Jędraszewski, W., Piętka, J., Skałecki, P., Gucia, D. i Cywińska, B. (b.d.). Wielkopolscy księża od XVIII do XX wieku. http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main.php?akcja=opis&id=10502
Kmiecik, I. (1922a). Kolegium św. Antoniego we Lwowie. Posłaniec, 7, 96–99.
Kmiecik, I. (1922b). Przyczyny zepsucia dzieci. Posłaniec, 2, s. 24–28; 3, s. 41–44; 4, s. 58–61; 5, s. 72–76; 6, s. 88–90.
Kmiecik, I. (1923). O błędach wychowawczych. Posłaniec, 2, s. 53–58; 12, s. 372–378.
Kmiecik, I. (1928a). Do P.T. Czytelników. Posłaniec, 10, s. 409.
Kmiecik, I. (1928b). Praktyczne wskazówki o wychowaniu dzieci. Książka dla rodziców i wychowawców. Nakładem Klasztoru Braci Mniejszych (OO. Reformatów).
Kmiecik, I. (1931a). Św. Antoni Padewski jako wzór dla młodzieży,. Nakładem OO. Reformatów.
Kmiecik, I. (1931b). Św. Antoni Padewski jako zwierciadło cnót. Nakładem OO. Reformatów.
Koziej-Chołdzyńska, J. (2012). „Posłaniec św. Antoniego z Padwy”. W: E. Gigilewicz (red.), Encyklopedia Katolicka (t. 16, kol. 44). Towarzystwo Naukowe KUL.
Majorek, C. (1980). O pierwszym polskim podręczniku pedagogiki w Galicji. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Pedagogika, Historia, Wychowanie, 10, s. 99-108.
Markiewicz, B. (1911). Przewodnik dla wychowawców młodzieży opuszczonej. T. 1. Nakładem Towarzystwa „Powściągliwość i Praca”.
Markiewicz, B. (1912), Przewodnik dla wychowawców młodzieży opuszczonej. Wskazówki do rozwiązania kwestii socjalnej. T. 2. Nakładem Towarzystwa „Powściągliwość i Praca”.
Nicolay, F. (1891). Dzieci źle wychowane (E. Lubowski, tłum.). Nakładem Gebethnera i Wolffa.
Parafia Matki Bożej Królowej w Bełżcu. (b.d.). Historia. https://parafiabelzec.pl/parafia/historia
Parafia św. Michała Archanioła w Płazowie. (b.d.). Wikipedia. https://pl.wikipedia.org/wiki/Parafia
Prowincja Matki Bożej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych. https://old.ofm.krakow.pl/cms/index.php?page=historia-prowincji-m-b-anielskiej, dostęp 10.04 2024 r.).
Przybyłowicz, K. (2015). Zagłada Żydów Biecza. Sprawiedliwi wśród narodów świata. http://krzyprzy.zso4.gliwice.pl/zydzi%20biecza/zaglada/sprawiedliwi
[Reczyński], W. (1958). Mowa pogrzebowa nad trumną ś.p. o. Ireneusza Kmiecika. Pietas et Studium, 3–4(3), 46–50. Maszynopis, Archiwum Prowincji Franciszkanów Reformatów w Krakowie.
Sawczyński, Z. (1879). Ksiądz Feliks Dupanloup. Biskup Orleański. Nakładem Towarzystwa Pedagogicznego.
Seredyński, W. (1868). Pedagogia polska w zarysie. Nakładem Karola Wilda.
Surzycka-Chałubińska, J. (oprac.). (1909). Szkoła czystości życia. Druk „Posiewu”.
Reichenbach-Pieczyńska, E. (1911). Żyj w czystości ducha i ciała (J. Surzycka-Chałubińska, oprac.). K. Fiszler.
Szteinke, A. (1962). O. Ireneusz Kmiecik. W: Księga pamiątkowa z okazji 50-lecia odrodzenia Prowincji Matki Boskiej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych w Polsce 1911–1961 (s. 50–52). Maszynopis, Archiwum Prowincji Franciszkanów Reformatów w Krakowie.
Szteinke, A. (1978a). Prowincja M.B. Anielskiej (1911–1970). W: J.R. Bar (red.), Zakony św. Franciszka w Polsce w latach 1772–1970. Cz. 3: Zakon Braci Mniejszych – franciszkanów (s. 217–236). Akademia Teologii Katolickiej.
Szteinke, A. (1978b). Zjednoczona prowincja Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Galicji (1899–1911). W: J.R. Bar (red.), Zakony św. Franciszka w Polsce w latach 1772–1970. Cz. 3: Zakon Braci Mniejszych – franciszkanów (s. 211–216). Akademia Teologii Katolickiej.
Szulakiewicz, W. (1995). Władysław Seredyński. Studium z dziejów pedagogiki galicyjskiej. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Teczka personalna. Kmiecik Franciszek (Ireneusz). (b.d.) Zbiór materiałów różnych, bez sygnatury. Archiwum Prowincji Franciszkanów Reformatów w Krakowie.
[Tekst na okładce]. (1931). Posłaniec, 11, s. 338.
Zieliński, Z. (red.). (1981). Bibliografia katolickich czasopism religijnych w Polsce 1918–1944. Towarzystwo Naukowe KUL.
Ziemann, E. (2012). Seminarium duchowne. W: E. Gigilewicz (red.), Encyklopedia katolicka (t. 17, kol. 1396–1398). Towarzystwo Naukowe KUL.
Żychliński, B. (1909). Słowo do matek o dobrym wychowaniu dzieci. Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha.
Żychliński, B. (1910). Słowo do ojców o wychowaniu dzieci. Towarzystwo im. Piotra Skargi.
Żychliński, B. (1916). Rodzice chrześcijańscy a młodzież dorastająca. Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha.
Żychliński, B. (1917). Wychowanie młodzieży w czystości obyczajów obowiązkiem wobec Kościoła i narodu. Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha.
Żychliński, B. (1928). Dla matek chrześcijańskich. Przewodnik duchowny i książka do nabożeństwa. Drukarnia Katolicka.
Copyright (c) 2024 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
