Kiedy bohaterowie opowiadań Zygmunta Niedźwieckiego stają się mężczyznami?
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem naukowym niniejszego artykułu jest omówienie problemu dojrzewania mężczyzn w prozie Zygmunta Niedźwieckiego.
PROBLEMY I METODY BADAWCZE: Dominującą metodą badawczą są studia nad męskością. W omówieniu kryzysu męskości uwidaczniającego się pod koniec XIX wieku autorka koncentruje się na koncepcji straconych złudzeń oraz motywie poszukiwania szczęścia i spełnienia.
PROCES WYWODU: Dorosłość bohaterów Zygmunta Niedźwieckiego nie koresponduje z ich dojrzałością, bo w wielu przypadkach szukają oni przede wszystkim szczęścia, a ich wyborami życiowymi w głównej mierze kieruje egoizm.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z pogłębionej analizy wysuwają się wnioski, że mężczyźni u schyłku XIX wieku to jednostki zagubione, poszukujące swojego miejsca w świecie oraz na nowo definiujący męskość i role społeczne im przypisane.
WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Przeanalizowane opowiadania Zygmunta Niedźwieckiego mogą stać się przyczynkiem do szerszego spojrzenia na twórczość pisarza oraz jego współczesnych w kontekście ról społecznych narzucanych przez społeczeństwo i początku procesu przetrenowywania patriarchalnej koncepcji świata.
Bibliografia
Adamczyk, A. (2012). In the naturalistic mirror: The motif of suicide in Zygmunt Niedźwiecki’s short stories. W: I. Wawrzyczek i A. Kędzierska (red), (Non)omnis moriar. Cultural and literary discourses of death and immortality (s. 109–115). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Araszkiewicz, F. (1953). Pozycja Zygmunta Niedźwieckiego w polskim naturalizmie. Roczniki Humanistyczne, 4(1), 237–263.
Bąbel, A. (2014). Skandal, gafa, prowokacja. Obraz normy obyczajowej i jej naruszania w polskiej powieści drugiej połowy XIX wieku. Narodowe Centrum Kultury.
Bertaud, J.-P. (2021). Wojsko i świadectwo męskości (T. Stróżyński, tłum.). W: A. Corbin (red.), Historia męskości. Tom 2. XIX wiek. Tryumf męskości (s. 55–70). Słowo/Obraz Terytoria.
Chłopek, P. (2016). Krocząc ścieżką próżności. Analiza i interpretacja utworu „Pulares” Zygmunta Niedźwieckiego. Tekstura. Rocznik Filologiczno-Kulturoznawczy, 1(7), 127–138. https://apcz.umk.pl/Tek/article/view/Tek.2016.010/23720
Czachowski, K. (1934). Naturalizm i neoromantyzm. Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych.
Dziadek, A. i Mazurkiewicz, F. (red.). (2018). Formy męskości. T. 1. Wydawnictwo IBL PAN.
Kłosiński, K. (2015). De(re)konstrukcja męskości, Teksty Drugie, 2, 11–29. https://rcin.org.pl/Content/62426/PDF/WA248_80868_P-I-2524_klosin-derekon_o.pdf
Korzeniewska, E. (1956). Zapomniany nowelista. W: E. Korzeniowska, O Marii Dąbrowskiej i inne szkice (s. 165–172). Zakład im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Krumłowski, K. (1903). Przewodnik zakochanych czyli Jak zdobyć szczęście w miłości i powodzenie u kobiet? Z dołączeniem Rozmówek salonowych i towarzyskich i zbioru listów miłosnych. Wydawnictwo Iskry.
Markiewicz Z. (1939). Zygmunt Niedźwiecki. Studium z dziejów polskiego naturalizmu. Kasa im. Mianowskiego – Instytut Popierania Nauki.
Niedźwiecki, Z. (2009). Opowiadania. T. 1 (D. Trześniowski i in., red.). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Nossig, F. (1906). Mężczyzna i kobieta. Studyum psychologiczne podług dzieła Weiningera p.t. „Geschlecht und Charakter”. Księgarnia Narodowa.
Orzeszkowa, E. (1979). Marta. Wydawnictwo Lubelskie.
Paczoska, E. (2004). Dojrzewanie, dojrzałość, niedojrzałość. Od Bolesława Prusa do Olgi Tokarczuk. Wydawnictwo Sic!
Piechota, D. (2022). Małe formy narracyjne w twórczości Zygmunta Niedźwieckiego i Elina Pelina. W: M. Grigorova i J. Ławski (red.), Bułgaria i Polska. Paralele literackie i kulturowe. Studia (s. 153–164). Wydawnictwo Temida 2.
Piechota, D. (2023). Świat mieszczan w prozie Michała Bałuckiego. Wydawnictwo Prymat.
Rappaport, Z. (1881). Sztuka przypodobania się płci pięknej. Skład Główny w Księgarni Teodora Paprockiego i Spółki.
Skucha, M. (2014). Ładni chłopcy i szalone. Męskość i kobiecość w późnym pisarstwie Józefa Ignacego Kraszewskiego. Collegium Columbinum.
Sobieraj, T. (2023). Trajektorie kapitalizmu (kapitałocenu). Ideologie powieści przemysłowych i środowiskowych. Pamiętnik Literacki, 2, 65–86. https://doi.org/10.18318/pl.2023.2.4
Speina, J. (1977). Zygmunt Niedźwiecki. W: Polski słownik biograficzny (t. 22, s. 753). Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Trześniowski, D. (2009). Polski Maupassant… W: Z. Niedźwiecki, Opowiadania. T. 1 (D. Trześniewski i in., red.) (s. 7–12). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Urbanik-Kopeć, A. (2022). Matrymonium. O małżeństwie nieromantycznym. Wydawnictwo Czarne.
Copyright (c) 2024 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
