Przedsiębiorczość jako umiejętność życiowa istotna w planowaniu własnej przyszłości przez studentów
Abstrakt
Studia wyższe mają przygotować studentów do podjęcia zadań zawodowych i społecznych. Realizacja tego zadania wiąże się z kształtowaniem postaw przedsiębiorczych wśród studentów w kontekście wyzwań współczesnego rynku pracy. Czas studiów jest jednocześnie ważnym okresem, związanym z kreowaniem siebie i własnej przyszłości jako głównym zadaniem rozwojowym. Przydatne w jego realizacji mogą się okazać tzw. umiejętności życiowe oznaczające pozytywne zachowania przystosowawcze, które pozwalają człowiekowi efektywnie radzić sobie z zadaniami i wyzwaniami codzienności. Zalicza się do nich grupy umiejętności związanych z kompetencjami interpersonalnymi, podejmowaniem decyzji i krytycznym myśleniem oraz kierowaniem sobą. Charakterystyka umiejętności życiowych wskazuje na ich związek z postawą przedsiębiorczości. Najczęściej podejmuje się analizę tych postaw wśród studentów kierunków ekonomicznych. Działania dotyczące przygotowania do podjęcia zadań zawodowych są jednak częścią całościowego myślenia o własnej przyszłości. Opierając się na jakościowej analizie działań autokreacyjnych studentów kierunków medycznych, technicznych oraz pedagogiki, chciałabym zwrócić uwagę na kategorie działań podejmowanych przez nich na rzecz kształtowania własnego rozwoju i przyszłości. Ogólnie badani studenci wskazują na aktywne nastawienie wobec przyszłości w różnych obszarach, co wiąże się także z przejawami przedsiębiorczości. Analiza poszczególnych obszarów autokreacji wskazuje także, że studenci różnych uczelni nieco odmiennie patrzą na własny rozwój i przyszłość.
Bibliografia
Adamiec M., Kożusznik B., Sztuka zarządzania sobą, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
Badanie potrzeb dotyczących inicjatyw promujących postawy przedsiębiorcze i wspierających rozwój przedsiębiorczości, CASE-Doradcy Sp z.o.o, Warszawa, kwiecień 2010.
Bauman Z., Płynna nowoczesność, przekł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006.
Beck U., Giddens A., Lash S., Modernizacja refleksyjna, przekł. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przekł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Grzelak J., Czy stajemy się lepsi? O nieoczekiwanym uspołecznieniu Polaków, w: Jak Polacy przegrywają, jak Polacy wygrywają, red. M. Drogosz, GWP, Gdańsk 2005.
Grzelak J., Współzależność społeczna w: Psychologia. Podręcznik akademicki, red. J. Strelau, t. 3, GWP, Gdańsk 2000.
Hejmanowski Sz., Okres dorastania – zagrożenia rozwoju, „Remedium” 2004/1 (131).
Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Kształtowanie postaw przedsiębiorczych a edukacja ekonomiczna, red. P. Wachowiak, M. Dąbrowski, P. Majewski, FPAKE, Warszawa 2007.
Mały słownik języka polskiego, red. S. Skorupka, H. Auderska, Z. Łempicka, PWN, Warszawa 1989.
Marszałek A., Analiza postaw przedsiębiorczych wśród studentów, <http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/45/id/932> (dostęp:02.12.2013).
Marszałek A., Rola uczelni w regionie, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2010.
Mikut M., Orientacja życiowa, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 3, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2004.
Nowa encyklopedia powszechna, t. 5, PWN, Warszawa 1998.
Nowotniak J., Temporalne wzory organizacji życia młodzieży w szkole, czyli o poczuciu niezgodności w czasie, w: Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, red. R. Leppert, B. Wojtasik, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP, Wrocław 2005.
Pawlak J., Autokreacja. Psychologiczna analiza zjawiska i jego znaczenie dla rozwoju człowieka, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009.
Pietrasiński Z., Wiedza i „rola” autokreacyjna jednostki jako przedmiot rozwoju, „Przegląd Psychologiczny” 1992/1.
Sęk H., Proces twórczego zmagania się z krytycznymi wydarzeniami życiowymi a zdrowie psychiczne, w: Twórczość i kompetencje życiowe a zdrowie psychiczne, red. H. Sęk, Poznań 1991.
Singh M., Understanding life skills, <http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001469/146963e.pdf> (dostęp: 20.05.2012).
Skarżyńska K., Czy jesteśmy prorozwojowi? Wartości i przekonania ludzi a dobrobyt i demokratyzacja kraju, w: Jak Polacy przegrywają, jak Polacy wygrywają, red. M. Drogosz, GWP, Gdańsk 2005.
Sladek A., Kształtowanie kompetencji osobistych i społecznych w procesie kształcenia akademickiego w kontekście projektu Krajowych Ram Kwalifikacji, w: Jakość kształcenia w szkole wyższej wobec wyzwań współczesności, red. B. Sitarska, K. Jankowski, R. Droba, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, Siedlce 2011.
Sladek A., Wkraczanie w dorosłość. Działania autokreacyjne studentów na rzecz kształtowania własnej przyszłości – opracowanie w druku.
Sladek A., Znaczenie kompetencji autokreacyjnych w procesie kształcenia akademickiego, w: Kompetencje absolwentów szkół wyższych na miarę czasów. Wybrane ujęcia, red. A. Szerląg, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław 2009.
Sokołowska M., Umiejętności życiowe w: B. Woynarowska, Edukacja zdrowotna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Timoszczyk-Tomczak C., Strategie konstruowania własnej przyszłości, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003.
Wojtasik B., Edukacyjno-zawodowe wybory nastolatków w „społeczeństwie ryzyka”, w: Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, red. R. Leppert, B. Wojtasik, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP, Wrocław 2005.
Wojtasik B., Refleksyjne konstruowanie kariery życiowej w ponowoczesnej codzienności, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2003, nr specjalny: „Codzienność jako miejsce i źródło uczenia się”.
Woynarowska B., Rozwijanie umiejętności życiowych w edukacji szkolnej, „Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne” 2001/1.
Woynarowska B., Kształtowanie umiejętności, „Remedium” 2002/5.
Zalecenia Parlamentu Europejskiego i rady w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie, Bruksela, 18 grudnia 2006, PE-CONS 3650/1/06 REV 1, Załącznik.
Copyright (c) 2016 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: