Prawne i aksjologiczne standardy funkcjonowania pieczy zastępczej w Polsce
Abstrakt
Artykuł omawia zmiany, jakie zaszły w funkcjonowaniu pieczy zastępczej, począwszy od rozpoczęcia jej reformowania w 1999 roku. Akcent położono na pokazanie zmian polskiego prawa i ewolucji pedagogicznej oraz administracyjnej praktyki, w kontekście standardów prawnych pieczy zastępczej wyznaczonych w międzynarodowych dokumentach (Konwencja o Prawach Dziecka, Europejska Konwencja Praw Człowieka i wiele innych) oraz w konstytucyjnej zasady pomocniczości. Szczególnie wiele uwagi poświęcono uregulowaniom Ustawy z 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz nowym przepisom Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Najistotniejsze znaczenie ma wynikające z międzynarodowych standardów prawo wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych do powrotu do rodziny (reintegracja rodziny). Na tym tle pokazano przemiany w pedagogice i znaczenie pracy socjalnej. Autor zwraca uwagę na emocjonalne problemy rodzin zastępczych, które odmawiają działań wspierających rodziców wychowanków.Bibliografia
Adopcja w województwie opolskim jako element systemu wspierania rodziny i pieczy zastępczej – wybrane zagadnienia, Raport z badań OIS ROPS w Opolu, Opole 2013,http://ois.ropsopole.pl/downlo /Adopcja%20w%20woj.opolskim%20.pdf>.
Andrzejewski M., Domy na piasku. Domy dziecka. Od opieki nad dzieckiem do wspierania rodziny, wyd. 2, Media Rodzina, Poznań 2007.
Andrzejewski M., Ochrona praw dziecka w rodzinie dysfunkcyjnej (dziecko – rodzina – państwo), Zakamycze, Kraków 2003.
Andrzejewski M., O (nie)zamykaniu domów dziecka, “Archiwum Kryminologii” t. XXIX-XXX, 2009.
Andrzejewski M., Piecza zastępcza, in: Prawo rodzinne i opiekuńcze, ed. T. Smyczyński, wyd. 2, System Prawa Prywatnego, ed. Z. Radwański, t. 12, Instytut Nauk Prawnych PAN, C.H. Beck, Warszawa 2011.
Andrzejewski M., Prawo rodzinne i opiekuńcze, wyd. 5, C.H. Beck, Warszawa 2014.
Andrzejewski M., Rozważania o tożsamości zastępczego rodzicielstwa (i kilku drobniejszych sprawach), in: Pomoc społeczna wobec rodzin.
Interdyscyplinarne rozważania o publicznej trosce o dziecko
i rodzinę, ed. D. Trawkowska, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2011.
Arczewska M., Role społeczne sędziów rodzinnych, Wydawnictwo UW, Warszawa 2009.
Badora S., Gołębiewski R., O reformie rodzin zastępczych krytycznie, “Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2000, No. 5.
Basiaga J., Zawodowa miłość. O opiece nad dziećmi w pogotowiach rodzinnych, Wydawnictwo Akademickie ŻAK, Warszawa 2014.
Diagnoza systemu pieczy zastępczej. Raport ROPS Województwo Wielkopolskie, Poznań listopad 2012 ().
Dobrzyński L., O problemach rodzicielstwa zastępczego, “Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2006.
Dobrzyński L., Raport o problemach rodzicielstwa zastępczego
w Polsce, Warszawa 2006 (druk), s. 16.
Holewińska-Łapińska E., Przysposobienie, in: Prawo rodzinne
i opiekuńcze, ed. T. Smyczyński, wyd. 2, System Prawa Prywatnego, ed. Z. Radwański, t. 12, Instytut Nauk Prawnych PAN, C.H. Beck, Warszawa 2011.
Holewińska-Łapińska E., Orzekanie o osobistej styczności z małoletnim osób innych niż rodzice, in: Prawo w działaniu. Sprawy cywilne, No. 4, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008.
Hrynkiewicz J., Odrzuceni. Analiza procesu umieszczania dzieci w domach dziecka, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2006.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz lex, eds. H. Dolecki,
T. Sokołowski, wyd. 2, Lex a Wolter Kluwer business, Warszawa 2013, pp. 735-795.
Konwencja o Prawach Dziecka. Analiza i wykładnia, ed. T. Smyczyński, Ars boni et aequi, Poznań 1999.
Krasiejko I., Metodyka działania asystenta rodziny. Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach w pracy socjalnej, “Śląsk”, Katowice 2010.
Łakoma S., Instytucja rodzin zastępczych w prawie administracyjnym, Head Repablic, Łódź 2014.
Millon-Delsol C., Zasada pomocniczości, Znak, Kraków 1995.
Napiórkowska K., Realizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w świetle danych statystycznych z rok 2013, “Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2014, No. 8.
Oziemkowski M., Uwagi do założeń projektu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem, “Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2010, No.2.
Prawa dziecka – konteksty prawne i pedagogiczne, ed. M. Andrzejewski, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012.
Safjan M., Instytucja rodzin zastępczych. Problematyka prawno‑organizacyjna, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1982.
Sokołowski T., Powrót dziecka do rodziny bądź fakultatywne pozbawienie władzy rodzicielskiej, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2003, z. 3.
Standardy prawne Rady Europy. Teksty i komentarze, t. 1, Prawo rodzinne, ed. M. Safjan, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994.
Stelmaszuk Z.W., Kodeks etyczny rodzin zastępczych, “Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2002, No. 2.
Trawkowska D., Studia niepowodzeń pracy socjalnej z rodziną w pomocy społecznej, “Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje” 2009, No. 11.
Węzłowe problemy opieki i wychowania w domu dziecka, ed. Z. Dąbrowski, WSP, Olsztyn 1997.
Zgud Z., Zasada subsydiarności w prawie europejskim, Zakamycze, Kraków 1999.
Copyright (c) 2016 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
