Płeć jako kategoria uwikłana w dyskurs i praktyki władzy – wybrane konteksty

  • Ewa Bielska Uniwersytet Śląski Katedra Pedagogiki Społecznej e-mail: dayoff@poczta.onet.pl
Słowa kluczowe: płeć społeczna, władza, dyskurs, androcentryzm, patriarchat, heteroseksizm

Abstrakt

Przedmiotem prezentowanych a artykule analiz są matryce władzy bazujące na zmiennej płci społecznej. Do matryc tych zaliczono: androcentryzm, model patriarchalny oraz heteroseksizm. W artykule wskazano także na wybrane mechanizmy praktykowania władzy, gdzie jako egzemplifikacje przedstawione zostały: mechanizm normalizacji, klasyfikacji, segregacji i parceleracji. Uwaga zogniskowana została także na kategoriach dyskursu i ideologii traktowanych jako narzędzia praktykowania władzy, oraz jej medium umożliwiające transmisję, reprodukcję i konserwację porządku władzy i dyscypliny.

Bibliografia

Basow A.A., Androcentrism, w: Encyclopedia of Women and Gender. Sex Similarities and Differences and the Impact of Society on Gender, vol. 1, San Diego, London 2002.

Blau M., Wymiana i władza w życiu społecznym, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2009.

Bourdieu P., Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.

Bourdieu P., Medytacje pascaliańskie, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.

Bugental D.B., Lin E.K., Różne oblicza władzy. Niezwykły przypadek doktora Jekylla i pana Hyde’a, w: Władza. Pokusy i zagrożenia, red. A.Y. Lee-Chai, J.A. Bargh, Gdańsk 2009.

Butler J., Uwikłani w płeć, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008.

Danby C., Political Economy and the Closet: Heteronormativity in Feminist Economics, „Feminist Economics” 13 (2007) 2.

Fairclough N., Language and Power, Longman, New York 1989.

Foucault M., Friendship as a Way of Life, w: Ethics, Subjectivity and Truth, red. P. Rabinow, New Press, New York 1997.

Foucault M., Sexual Chice, Sexual Act, w: Ethics. Subjectivity and Truth, red. P. Rabinow, New Press, New York 1997.

Ingraham Ch., The Heterosexual Imaginery: Feminist Sociology and Theories of Gender, w: Queer Theory/Sociology, red. S. Seidman, Cambridge, Oxford 1996.

Jacyno M., Kultura indywidualizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Kochanowski J., Fantazmat zróżnicowany. Socjologiczne studium przemian tożsamości gejów, Universitas, Kraków 2004.

Kochanowski J., Socjologia seksualności. Marginesy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

Leszczyński D., Rasiński L., Nowy Lewiatan, w: Filozofie władzy od Hobbesa do Foucaulta, red. B. Hindess, PWN, Warszawa –Wrocław 1999.

do Mar Castro Varela M., Dhawan N., Engel A., Introduction. Hegemony and Heteronormativity: Revisiting „The Political” in Queer Politics, w: Hegemony and Heteronormativity: Revisiting „The Political” in Queer Politics, red. M. do Mar Castro Varela, N. Dhawan, A. Engel, Surrey, Burlington 2001.

Melosik Z., Ciało jako przedmiot studiów kulturowych, w: Kultura popularna i (re)konstrukcje tożsamości, red. A. Gromkowska-Melosik, Z. Melosik, Poznań – Leszno 2007.

Melosik Z., Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.

Mizielińska J., Płeć, ciało, seksualność. Od feminizmu do teorii queer, Universitas, Kraków 2006.

Montgomery S., Stewart A.J., Priviledged Allies in Lesbian and Gay Rights Activism: Gender, Generation, and Resistance to Heteronormativity, „Journal of Social Issues” 68 (2012) 1.

Morris A., Braine N., Ruchy społeczne a świadomość opozycyjna, w: Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych, red. K. Gorlach, PH. Mooney, Warszawa 2008.

Schilt K., Westerbrook L., Doing Gender, Doing Heteronormativity: „Gender Normals”, Transgender People, and the Social Maintenance of Heterosexuality, „Gender and Society” 23 (2009).

Seidman S., Beyond the Closet. The Transformation of Gay and Lesbian Life, Routledge, New York, London 2004.

Tilsen J., Nylund D., Heteronormativity and Queer Youth Resistance: Reversing the Discourse, w: Counselling Ideologies. Queer Challenges to Heteronormativity, red. L. Moon, Surrey, Burlington 2010.

Walby S., Patriarchy, w: Modern Social Thought, red. W. Outhwaite, Oxford, Carlton 2006.

Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.

Opublikowane
2014-09-30
Jak cytować
Bielska, E. (2014). Płeć jako kategoria uwikłana w dyskurs i praktyki władzy – wybrane konteksty. Horyzonty Wychowania, 13(27), 71-84. Pobrano z https://horyzontywychowania.ignatianum.edu.pl/HW/article/view/50
Dział
Artykuły tematyczne