O utracie zaufania do wychowania
Abstrakt
Autorka poświęca tekst zjawisku, które jej zdaniem cechuje współczesne życie społeczne i staje się jednym z poważniejszych problemów praktyki społeczno-edukacyjnej. Chodzi o utratę zaufania do wychowania. Osią przedstawianych rozważań są pytania: Czy, a jeśli tak, to w jakim sensie można dziś mówić o utracie zaufania do wychowania? Co można uznać za jego symptomy? Jakie mogą być przyczyny, ale i konsekwencje tego zjawiska? Za symptomy utraty zaufania do wychowania uznaje niechętne używanie pojęcia „wychowanie” w praktyce i teorii działań pedagogicznych, zastępowanie go pojęciami „edukacja” i „wspieranie zdrowia psychicznego”, brak debaty społecznej na temat wychowania, osłabianie świadomości wychowawczego wymiaru pracy szkoły, przejmowanie zadań tradycyjnie wiązanych z wychowaniem przez programy profilaktyczne, wreszcie szukanie rozwiązań trudności wychowawczych nie głównie w działaniu wychowawczym, ale u specjalistów zajmujących się różnymi sferami rozwoju. Głównymi przyczynami są jej zdaniem kulturowe tendencje do unikania w działaniach z ludźmi określania założeń antropologicznych i aksjologicznych, co dotyczy również pracy z młodym pokoleniem. Oznacza to rezygnację z wyraźnych celów na rzecz poszczególnych kompetencji i sposobów ich uzyskiwania, a w konsekwencji – brak refleksji nad istotą działań wychowawczych oraz ich warunków. Skutkiem może być niebezpieczne rozwojowo, społecznie i kulturowo, postępujące wycofywanie się naturalnych i instytucjonalnych wychowawców z podejmowania rozłożonego w czasie, spójnego działania wychowawczego oraz przenoszenie odpowiedzialności za dzieci i podopiecznych na zewnętrzne instytucje i specjalistów.
Bibliografia
Ablewicz K., Hermeneutyczno-fenomenologiczna perspektywa badań w pedagogice, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1994.
Archer M.S., Człowieczeństwo. Problem sprawstwa, przeł. A. Dziuban, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2013.
Baryła-Matejczuk M., Konstruowanie szkolnego programu profilaktyki aktualnym zadaniem szkoły, szkolny program (dostęp: 11.07.2015).
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, przeł. i oprac. J. Doktór, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1992.
Galas B., Anomia, lęk, pragmatyzm vs patriotyzm. Młoda generacja wobec zmian, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2013.
Gaś Z.B., Profilaktyka szkolna, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2006.
Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2011.
Copyright (c) 2016 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: