Rodzina w życiu uczonych w świetle wybranych egodokumentów
Abstrakt
CEL NAUKOWY:
Celem publikacji jest ukazanie rodziny i jej znaczenia w kształtowaniu przyszłych uczonych. Zasygnalizowane w tekście historie rodzinne, wpisują się w prowadzone badania nad pamięcią historyczną, która została nazwana w literaturze przedmiotu pamięcią autobiograficzną.
PROBLEM I METODY BADAWCZE:
Podstawowym problemem rozważań jest ukazanie rodziny jako instytucji ważnej w procesie wychowania i kształcenia. Refleksję na ten temat sprowadzam do poszukiwania odpowiedzi na następujące pytania: Jak zapamiętani zostali rodzice? Jakie wartości zostały przekazane przez rodzinę? Jaki był udział rodziców w edukacji wskazanych w artykule uczonych? Metodą zastosowaną w opracowaniu jest analiza historyczno-pedagogiczna egodokumentów.
PROCES WYWODU:
Proces wywodu składa się z kilku etapów: 1. Omówienie wykorzystywanych źródeł i ich wartości poznawczej, 2. Przedstawienie autorów źródeł, co jest konieczne ze względu na odczytanie ich wartości poznawczej. 3. Prezentacja przykładów mówiących o znaczeniu rodziny w kształtowaniu przyszłych uczonych. Mam świadomość, że problem zawarty w tytule tekstu wymaga dalszych badań.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ:
Przeprowadzone analizy potwierdzają słuszność założenia, ze rodzina odgrywa ważną rolę w procesie wychowania i kształtowania określonych postaw. Szczególne zadania w tych procesach przypadają, jak wykazali autorzy egodokumentów, rodzicom. Nie bez znaczenia dla kształtowania postaw ma atmosfera wychowawcza rodziny, a szczególnie relacje między rodzicami.
WNIOSKI:
Wnioski sprowadzają się nie tylko do zaprezentowania wiedzy o przeszłości polskiej rodziny na wybranych przykładach. To przede wszystkim ukazanie sprawdzonych teorii wychowania, które potwierdzają skuteczność oddziaływań rodziny na dalsze losy swoich dzieci i ich miejsce w nauce. Z analiz tych wyłania się obraz środowisk rodzinnych, w których wybitni uczeni wychowywani byli w szacunku do wiedzy, określonych wartości, prawd wiary.
Bibliografia
Czermińska M. ( 2000), Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie, wyzwanie, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Czermińska M. (2009). O autobiografii i autobiograficzności. W: Czermińska M. (red.), Autobiografia. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria.
Falski M. (2007). Z okruchów wspomnień, oprac. i przypisy M. Kossecka, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Gadacz T. Milerski B. (2002). Meysztowicz Walerian. W: Encyklopedia PWN: Religia, t. 6, red. T. Gadacza i B. Milerskiego. Warszawa: PWN.
Górski K. (1995). Pamiętniki, Toruń: Wydawnictwo Comer.
Górski K. (2003), Autobiografia naukowa. W: Sierdzan W. (red.), Homines et historia. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Grzybowski S. (1999). Wspomnienia, Kraków: Kantor Wydaw. „Zakamycze”.
Gusdorf G. (2009), Warunki i ograniczenia autobiografii. W: Czermińska M. (red.), Autobiografia, Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, 19-46.
Jankowska M. (2004). Irena Sławińska - teoretyk literatury, profesor KUL, http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/irena-slawinska-19132004/ (dostęp 25 04. 2019).
Julkowska V. (2012). Między pamięcią a historią. Przypadek historii rodzinnych, Sensus Historiae, 1, 77-92.
Kalembka S. (2009). Urywki wspomnień, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Kolankowski L. (2012). Ludwik Kolankowski 1882–1956. Zapiski pamiętnikarskie, do druku przygot., wstępem i przypisami opatrzyła S. Grochowina, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Kujawska M. Skórzyńska I., Teusz G. (red.) (2009). Rodzina - Tożsamość-Pamięć. Poznań: Wydaw. Naukowe Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa.
Lanckorońska K. (2005). Szkice wspomnień, Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
Lutosławski W. (1933). Jeden łatwy żywot, Warszawa: F. Hoesick „Monolit”.
Maruszewski T. (2005). Pamięć autobiograficzna, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Meysztowicz W. (2012), Gawędy o czasach i ludziach, Łomianki: Wydawnictwo LTW.
Mysłakowski Z. (1967). Zatracone ścieżki, zagubione ślady, Warszawa: Książka i Wiedza.
Okoń W. (2005). Samo życie osiemdziesięciolatka z autobiografia naukową autora, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Pawelczyk A. (2018). Irena Sławińska. Nauczycielka literatury i zasad dobrego życia. https://kurierlubelski.pl/irena-slawinska-nauczycielka-literatury-oraz-zasad-dobrego-zycia/ar/13759343 (dostęp 10. 04. 2019).
Pigoń S. (1968). Z przędziwa pamięci. Urywki wspomnień, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Ricour P. (2005). Refleksja dokonana. Autobiografia intelektualna, przełożyła P. Bobowska-Nastarzewska, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Salmonowicz S. (2014). „ Życie jak osioł ucieka…”. Wspomnienia, Bydgoszcz - Gdańsk: Państwowy Instytut Badawczy.
Serczyk J. (1999), Minęło życie. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Sławińska I. (1998), Szlakami moich wód…. Lublin: Wydawnictwo Norbertinum.
Suchmiel J. (1998). Refleksje nad wychowaniem w rodzinie w „Zapiskach do Autobiografii” Władysława Tatarkiewicza. Zeszyty Naukowe WSP Bydgoszcz. Studia Pedagogiczne, 34, 145-155.
Szulakiewicz W. (2012a). Rodzina w życiu wybitnych uczonych - przykład Kazimierza Twardowskiego (1866-1938). Wychowanie w Rodzinie, 8, 179-191.
Szulakiewicz W. (2012b). Opowiadając o sobie. Obraz dzieciństwa we wspomnieniach wybitnych ludzi. W: Karpus Z. Radomski G. Strzelecki M. (red.), W kręgu historii, politologii i edukacji: studia i szkice dedykowane profesorowi Witoldowi Wojdyle. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 889-911.
Szulakiewicz W. (2013). Ego-dokumenty i ich znaczenie w badaniach naukowych. Przegląd Badań Edukacyjnych, 16, 65-84.
Szulakiewicz W. (red.), (2016). Umieszczeni w przeszłości. Pamięć w naukach pedagogicznych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Śródka A. (1995). Uczeni polscy XIX- XX stulecia, T. II, Warszawa: Wydawnictwo Aries.
Tatarkiewiczowie T. i W. (2011). Wspomnienia. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Tomaszewski T. (1996). Pejzaż psychologiczny. Warszawa: WIP.
Twardowski K. (1997). Dzienniki, t. 1-2. Warszawa - Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Żygulski K. (1994). Jestem z lwowskiego etapu… . Warszawa: „Instytut Wydawniczy Pax”.
Copyright (c) 2020 Władysława Szulakiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: