Zmediatyzowana rodzina

DOI: https://doi.org/10.35765/hw.1774
Słowa kluczowe: rodzina, dzieci, media cyfrowe

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest pokazanie, jak z perspektywy nauczycieli i pedagogów szkolnych wygląda współczesna rodzina pod wpływem procesu mediatyzacji, oraz określenie, czy i jaki widzą oni związek między jej funkcjonowaniem a problemami zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy sformułowano w postaci pytania: czy media cyfrowe oddziałują na funkcjonowanie rodziny i pośrednio wpływają na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży oraz ich poczucie wartości własnej? W pracy zastosowano metodę analityczno-syntetyczną na bazie literatury, raportów i danych statystycznych oraz wyników badań jakościowych przeprowadzonych przez autorkę w szkołach.

PROCES WYWODU: Punktem wyjścia pracy jest syntetyczny obraz przemian współczesnej rodziny zachodzących pod wpływem mediów cyfrowych oraz obraz kondycji psychicznej dzieci i młodzieży w świetle literatury i danych zastanych. W kolejnym kroku został on uzupełniony o opinie nauczycieli i pedagogów szkolnych na temat rodziny oraz związku pomiędzy zmianami zachodzącymi w niej a problemami zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonych analiz i badań jakościowych wynika, że media cyfrowe oddziałują na funkcjonowanie rodziny i pośrednio wpływają na występowanie problemów zdrowia psychicznego oraz obniżanie poczucia wartości własnej dzieci i młodzieży.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W świetle sformułowanych wniosków z badań jakościowych należałoby przeprowadzić szersze badania ilościowe, które pomogą określić skalę opisanego zjawiska. Ponadto konieczne jest podjęcie działań ukierunkowanych na wzmacnianie kondycji rodziny i uświadamianie rodziców na temat oddziaływania mediów i czynników wpływających na zdrowie psychiczne ich dzieci.

Biogram autora

Małgorzata Gosek, ----Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, Kolegium Mediów i Komunikacji Społecznej

Małgorzata Gosek – łączy doświadczenie zawodowe z biznesu, edukacji i organizacji pozarządowych. Przez wiele lat realizowała projekty marketingowe pracując w mediach i firmach z różnych branż. 10 lat pełniła funkcję kanclerza Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie. Obecnie prowadzi działalność doradczą i kieruje zespołem analitycznym Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Absolwentka matematyki na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz studiów podyplomowych na kierunkach: Public Relations oraz Zarządzanie i organizacja w oświacie. W listopadzie 2019 r. broni pracę doktorską w dyscyplinie nauk o komunikacji społecznej i mediach. Swoje zainteresowania skupia w obszarze edukacji, nowych technologii i mediów.

Bibliografia

Błasiak, A. (2019). Tendencje zmian we współczesnych rodzinach w ponowoczesności. Horyzonty Wychowania, 18(45), 11-21. Pozyskano z: https://horyzonty.ignatianum.edu.pl/HW/article/view/1710/1691 (dostęp: 14.11.2019).

Dębski, M. (2016). Nałogowe korzystanie z telefonów komórkowych. Szczegółowa charakterystyka zjawiska fonoholizmu w Polsce. Raport z badań. Gdynia: Fundacja Dbam o Mój Z@sięg.Z@sięg.Pozyskano z: https://www.researchgate.net/profile/Maciej_Debski/ (dostęp: 23.05.2018).

Dębski, M. i Bigaj, M. (2019). Ogólnopolskie badanie Młodzi Cyfrowi. Wybrane wyniki i rekomendacje. (brak miejsca wydania): Fundacja Dbam o Mój Z@sięg. Pozyskano z: https://dbamomoj-zasieg.com/wp-content/uploads/2019/11/Ogolnopolskie-badanie-Mlodzi-Cyfrowi.pdf (dostęp: 7.11.2019).

Dobrołowicz, J. (2014). Mediatyzacja współczesności a procesy socjalizacji wychowania. Pedagogia Christiana, 34(2), 137-150. Pozyskano z: http://www.paedchrist.umk.pl/zeszyt/2/34/2014/mediatyzacja-wspolczesnosci-a-procesy-socjalizacji-i-wychowania (dostęp: 14.11.2019).

Feliksiak, M. (2016). Zainteresowania i aktywności. W: Młodzież 2016. Raport z badania sfinansowanego przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Warszawa: Fundacja Centrum Badania Opinii Publicznej. Pozyskano z: https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/2018/10/mlodziez-2016_raport-z-badania.pdf (dostęp: 20.05.2019).

Goban-Klas, T. (2001). Zarys historii i rozwoju mediów. Od malowideł naskalnych do multimediów. Kraków: Wydawnictwo Naukowe AP.

Gosek, M. (2019). Mediatyzacja życia społecznego jako wyzwanie dla edukacji na przykładzie szkół województwa małopolskiego (niewydana rozprawa doktorska).

Kalka J. (2016). Szkolne relacje. W: Młodzież 2016. Raport z badania sfinansowanego przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Warszawa: Fundacja Centrum Badania Opinii Publicznej. Pozyskano z: https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/2018/10/mlodziez-2016_raport--z-badania.pdf (dostęp: 20.05.2019).

Kolber, M. (2016). Wirtualna koncepcja człowieka sukcesu – codzienność́ – rzeczywistość szkolna. Przegląd Pedagogiczny, 2, 78-87. Pozyskano z: http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-1b3829d6-ea32-4190-b0b0-796a07e95085 (dostęp: 28.04.2019).

Krotz, F. (2017). Explaining the Mediatisation Approach. Javnost – The Public, 24(2), 103-118. Pozyskano z: https://doi.org/10.1080/13183222.2017.1298556 (dostęp: 27.03.2019).

Levinson, P. (2010). Nowe nowe media. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Levinson, P. (2016). Telefon komórkowy. Jak zmienił świat najbardziej mobilny ze środków komunikacji. Warszawa: Muza.

McLuhan, M. (2001). Wybór tekstów. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

Merriman M. (2015). The rise of Gen Z creates new challenges for retailers. Ernst&Young LLP. Pozyskano z: http://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/EY-rise-of-gen-znew-challenge-for--retailers/$FILE/EY-rise-of-gen-znew-challenge-for-retailers.pdf (dostęp: 23.05.2018).

Najwyższa Izba Kontroli. (2016). Przeciwdziałanie e-uzależnieniu dzieci i młodzieży. Pozyskano z: https://www.nik.gov.pl/plik/id,12563,vp,14960.pdf (dostęp: 18.04.2019).

Najwyższa Izba Kontroli. (2017). Przeciwdziałanie zaburzeniom psychicznym u dzieci i młodzieży szkolnej.

Informacja o wynikach kontroli. (2017). Pozyskano z: https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/16/026/ (dostęp: 30.10.2019).

Ogonowska, A. (2014). Uzależnienia medialne czyli o patologicznym wykorzystaniu mediów. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.

Pisarek, W. (2006). Słownik terminologii medialnej. Kraków: Universitas.

Romanowska-Tołłoczko, A. (2015). Wizerunek kobiety w reklamie a percepcja i ocena własnego wyglądu przez dorastające dziewczęta. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 49, 34-41. Pozyskano z: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-b7d1ff56-29ca-4763-b11c-4e75d1a576ad (dostęp: 3.05.2019).

Sajduk, B. (2015). Nowoczesna dydaktyka akademicka. Kto kogo uczy? Kraków: Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera. Pozyskano z: https://www.researchgate.net/profile/Blazej_Sajduk/ (dostęp: 23.05.2018).

Schulte-Markwort, M. (2017). Wypalone dzieci. O presji osiągnięć i pogoni za sukcesem. Wydawnictwo Dobra Literatura.

Small, S. i Vorgan, G. (2011). iMózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współczesnej umysłowości. Poznań: Wydawnictwo Vesper.

Tanaś M. i in. (2016). Nastolatki 3.0. Wybrane wyniki ogólnopolskiego badania uczniów w szkołach. Instytut badawczy NASK. Pozyskano z: https://akademia.nask.pl/badania/RAPORT%20-%20Nastolatki%203.0%20-%20wybrane%20wyniki%20bada%C5%84%20og%C3%B3lnopolskich.pdf (dostęp: 30.10.2019).

Tapscott, D. (2010). Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Włodarczyk, J., Makaruk, K., Michalski, P. i Sajkowska, M. (2018). Ogólnopolska diagnoza skalii uwarunkowań krzywdzenia dzieci. Raport z badań. Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Pozyskano z: https://diagnozakrzywdzenia.pl/raport.pdf (dostęp: 28.10.2019).

Zmediatyzowana rodzinaWorld Health Organization. (2004). Promoting Mental Health. Concepts, Emerging Evidence, Pra-ctise. Summary Report. Geneva: World Health Organization. Pozyskano z: https://www.who.int/mental_health/evidence/en/promoting_mhh.pdf (dostęp: 2.06.2019).

Wybrane statystyki Policji – Zamachy samobójcze, 2017-2018 i 2013-2017. Pozyskano z: http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/zamachy-samobojcze (dostęp: 28.10.2019

Opublikowane
2020-07-16
Jak cytować
Gosek, M. (2020). Zmediatyzowana rodzina. Horyzonty Wychowania, 19(49), 49-61. https://doi.org/10.35765/hw.1774
Numer
Tom 19 Nr 49 (2020): Rodzina w mediach
Dział
Artykuły tematyczne

Copyright (c) 2020 Małgorzata Gosek

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

  1. Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
  2. Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: