From Seeing to Understanding: The Conceptual Metaphor UNDERSTANDING IS LIGHT in Julian of Norwich’s “Revelations of Divine Love”

Słowa kluczowe: dyskurs religijny, językoznawstwo kognitywne, Julian z Norwich, metafora pojęciowa, usytuowania społeczno‑kulturowe

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Artykuł podejmuje kwestię wzajemnych oddziaływań pomiędzy językiem, poznaniem a kulturą z perspektywy badań o charakterze kognitywno‑diachronicznym, zwracając szczególną uwagę na relację pomiędzy religią a metaforą pojęciową. Artykuł omawia rolę metafory pojęciowej ROZUMIENIE TO ŚWIATŁO w dyskursie religijnym na przykładzie Objawień Bożej miłości Juliany z Norwich, późnośredniowiecznej angielskiej mistyczki.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule przyjęto metodologię tzw. rozszerzonego ujęcia metafory pojęciowej, opracowanego przez Zoltána Kövecsesa na podstawie teorii metafory pojęciowej, która podkreśla rolę uniwersalnych aspektów ludzkiego ucieleśnienia jako głównych źródeł metafor pojęciowych. Artykuł ukazuje, jak uwzględnić wpływ kontekstu społeczno‑kulturowego w metodologii diachronicznych badań nad metaforą pojęciową.

PROCES WYWODU: Analiza tekstu Objawień Bożej miłości łączy model Kövecsesa z koncepcją usytuowania społeczno‑kulturowego, rozwijaną w językoznawstwie kognitywnym. Badanie omawia możliwe uwarunkowania poznawczo‑kulturowe użycia metafory ROZUMIENIE TO ŚWIAT‑ ŁO w dziele Juliany.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki badania wskazują, że metaforyczne konceptualizacje w tekście mistyczki motywowane są nie tylko uniwersalnymi aspektami ucieleśnionego poznania, ale wynikają one w znacznej mierze z usytuowania autorki w późnośredniowiecznym środowisku społecznym i kulturowym.

WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BABAŃ: Badanie wskazuje na znaczenie koncepcji usytuowania społeczno‑kulturowego w badaniach tekstów historycznych. Należy powiązać podejście Kövecsesa z koncepcją usytuowania społeczno‑kulturowego, co pozwoli wzbogacić metodologię badań diachronicznych dotyczących metafor pojęciowych. Wyniki mają zastosowanie praktyczne, ponieważ mogą być wykorzystane w nauczaniu analizy tekstów historycznych w sposób pomagający studentom lepiej zrozumieć relację pomiędzy kulturą a metaforą pojęciową.

Bibliografia

Baker, N.D. (1994). Julian of Norwich’s “Showings”: From vision to book. Princeton University Press.

Barsalou, L. (2016). Situated conceptualization: Theory and applications. In Y. Coello & M.H. Fischer (Eds.), Perceptual and emotional embodiment: Foundations of embodied cognition (Vol. 1; pp. 1–17). Routledge.

Cervone, C.M. (2012). Poetics of the incarnation: Middle English writing and the leap of love. University of Pennsylvania Press.

DesCamp, M., & Sweetser, E. (2014). Motivating biblical metaphors for God: Refining the cognitive model. In B. Howe & J. Green (Eds.), Cognitive linguistic explorations in biblical studies (pp. 7–24). De Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783110350135.7

Dyas, D., Ellis, R., & Hutchinson, M. (2005). Useful terms for students. In D. Dyas, R. Ellis, & M. Hutchinson (Eds.), Approaching medieval English anchoritic and mystical texts (pp. 207–210). D.S. Brewer.

Evans, V., & Green, M. (2006). Cognitive linguistics: An introduction. Edinburgh University Press.

Ferrando, I. (2019). Metaphor analysis in discourse: Introduction. In I. Navarro & I. Ferrando (Eds.), Current approaches to metaphor analysis in discourse (pp. 1–16). De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9783110629460-001

Frank, R. (2008). Introduction: Sociocultural situatedness. In R. Frank, R. Roslyn, T. Dirven, E. Ziemke, & E. Bernárdez (Eds.), Body, language and mind: Vol. 2. Sociocultural situatedness (pp. 1–20). De Gruyter Mouton.

Harbus, A. (2012). Cognitive approaches to Old English poetry. D.S. Brewer.

Geeraerts, D. (2015). Four guidelines for diachronic metaphor research. In J. Díaz‑Vera (Ed.), Metaphor and metonymy across time and cultures (pp. 15–28). De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9783110335453.15

Geeraerts, D., & Grondelaers, S. (1995). Looking back at anger: Cultural traditions and metaphorical patterns. In J. Taylor & R. MacLaury (Eds.), Language and the cognitive construal of the world (pp. 153–180). De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9783110809305.153

Gillespie, V. (2013). The colours of contemplation: Less light on Julian of Norwich. In E. Jones (Ed.), The medieval mystical tradition in England (pp. 7–28). B.S. Brewer.

Gillespie, V., & Ross, M. (1992). The apophatic image: The poetics of effacement in Julian of Norwich. In M. Glasscoe (Ed.), Medieval mystical tradition in England (pp. 53–77). D.S. Brewer.

Gillespie, V., & Ross, M. (2004). “With mekeness aske perseverantly”: On reading Julian of Norwich. Mystics Quarterly, 30(3/4), 126–141. http://www.jstor.org/stable/20716485

Glasscoe, M. (2005). Contexts for teaching Julian of Norwich. In D. Dyas, V. Edden, & R. Ellis (Eds.), Approaching medieval English anchoritic and mystical texts (pp. 85–200). D.S. Brewer.

Grosseteste, R. (1942). De luce [On light] (C. Riedl, Trans.). Marquette University Press.

Hagen, S.K. (2004). The visual theology of Julian of Norwich. In F. Willaert (Ed.), Medieval memory: Image and text (pp. 145–60). Brepols.

Jenkins, N., & Watson, J. (Eds.). (2007). The writings of Julian of Norwich: A vision showed to a devout woman and a revelation of love. The Pennsylvania State University Press.

Jindo, J. (2009). Toward a poetics of the biblical mind: Language, culture, and cognition. Vetus Testamentum, 59(2), 222–243. https://doi.org/10.1163/156853309X406659

Julian of Norwich (1998). Revelations of divine love (E. Spearing, Trans.). Penguin.

Kövecses, Z. (2005). Metaphor in culture: Universality and variation. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511614408

Kövecses, Z. (2022). The importance of context in CMT. In G. Kristiansen, K. Franco, S. De Pascale, L. Rosseel, & W. Zhang (Eds.), Cognitive sociolinguistics revisited (pp. 107–116). De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9783110733945-009

Kozłowska, A. (2023). Po co językoznawstwu badania nad literaturą? [Why should linguists study literature?]. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, 79, 63–79. https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.2617

Novotny, T. (2019). Julian of Norwich: How did she know what she knew? History of Education, 48(5), 557–574. https://doi.org/10.1080/0046760X.2019.1606944

Palliser, M. (1992). Christ, our Mother of Mercy: Divine mercy and compassion in the theology of “The Shewings” of Julian of Norwich. De Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783110857146

Pollard, W., & Boening, R. (Eds.). (1997). Mysticism and spirituality in medieval England. D.S. Brewer.

Richardson, P., Mueller, M., & Pihlaja, S. (2021). Cognitive linguistics and religious language: An introduction. Routledge.

Sharifian, F. (2021). Cultural linguistics and religion. In H.-G. Wolf, D. Latić, & A. Finzel (Eds.), Cultural‑Linguistic explorations into spirituality, emotionality, and society (pp. 9–22). John Benjamins.

Trepczyński, M. (2017). Światło jako arché świata. Metafizyka światła Roberta Grosseteste [Light as the arché of the world: Robert Grosseteste’s metaphysics of light]. Ethos 30(119), 93–115. https://doi.org/10.12887/30-2017-3-119-07

Vereza, S., & Puente, R.L. (2017). Embodied cognition in “black metaphors”: The BAD IS DARK metaphor in biblical texts. Signo, Santa Cruz do Sul, 42(75). http://dx.doi.org/10.17058/signo.v42i75.9962

Opublikowane
2024-06-30
Jak cytować
Stadnik, K. (2024). From Seeing to Understanding: The Conceptual Metaphor UNDERSTANDING IS LIGHT in Julian of Norwich’s “Revelations of Divine Love”. Horyzonty Wychowania, 23(66), 145-154. https://doi.org/10.35765/hw.2024.2366.14