State Interference With the Scope of Parental Responsibilities – Comparative Legal Analysis
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Artykuł przedstawia analizę porównawczą unormowań prawnych wybranych (zgodnie z zainteresowaniami badawczymi autora) krajów europejskich regulujących kwestie dotyczące ingerencji organów państwowych w zakres władzy/ odpowiedzialności rodzicielskiej rodziców, przesłanek tej ingerencji oraz form modyfikacji obowiązków i uprawnień rodzicielskich.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Autor poszukuje odpowiedzi na pytania: W jakich okolicznościach możliwa/konieczna jest ingerencja władzy państwowej w sferę uprawnień rodzicielskich? Jaką postać w ustawodawstwach wybranych państw może przybrać taka ingerencja? Kto ma prawo/ obowiązek zażądać takiej ingerencji? Autor wykorzystał metodę analizy adekwatnych przepisów prawnych wybranych krajów.
PROCES WYWODU: Analizując przepisy obowiązujące w ustawodawstwie wewnętrznym Polski, Norwegii, Szwecji i Węgier, autor przedstawił przyjęte rozwiązania prawne regulujące kwestie związane z zakresem ingerencji organów państwowych w odpowiedzialność/władzę rodzicielską rodziców dziecka w sytuacji niewłaściwego jej realizowania.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza przepisów prawnych regulujących kwestię władzy/odpowiedzialności rodzicielskiej wskazuje, że każdy z czterech badanych systemów prawnych przewiduje sytuacje, w których konieczna jest ingerencja organów państwa w sferę praw i obowiązków rodzicielskich.
WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Przedstawione rozważania stanowią ogólny przegląd regulacji obowiązujących w poszczególnych krajach i jako takie są jedynie wstępem do pogłębionej refleksji nad optymalizacją zakresu przedmiotowe- go polityki społecznej.
Bibliografia
Błasiak, A. (2018). Wychowanie w rodzinie. In B. Sieradzka-Baziur (ed.), Pedagogika rodziny na początku XXI wieku w świetle pojęć i terminów (pp. 137–172). Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Błasiak, A., & Chmura, A. (2018). Opieka w rodzinie. In B. Sieradzka-Baziur (ed.), Pedagogika rodziny na początku XXI wieku w świetle pojęć i terminów (pp. 83–116). Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Föräldrabalk (1949:381) [The children and parents code of 1949]. (1949). (Sweden). https:// www.riksdagen.se/sv/dokument-och-lagar/dokument/svensk-forfattningssamling/foraldrabalk-1949381_sfs-1949-381/
Gajda, J. (2023). Komentarz do Artykułu 109–112 KRO. In K. Pietrzykowski (ed.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Legalis. C.H.Beck.
Gromek, K. (2020). Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Legalis. C.H.Beck.
Haak, H., & Haak-Trzuskawska, A. (2019). Pokrewieństwo i powinowactwo (pochodzenie dziecka, stosunki między rodzicami a dziećmi, przysposobienie). Komentarz do art. 617–127 KRO oraz związanych z nimi regulacji KPC (art. 453–458, 579–589). Legalis. C.H.Beck.
Ignaczewski, J. (2021). Komentarz do przepisów KRO regulujących władzę rodzicielską. In A. Bodnar, A. Gójska, J. Ignaczewski, L. Kuziak, A. Śledzińska-Simon & R. Zegadło, Władza rodzicielska i kontakty z dzieckiem. Komentarz (4th ed.). Legalis. C.H.Beck.
Ignatowicz, J. (2000). Prawo rodzinne. Wydawnictwo Prawnicze PWN.
Jänterä-Jareborg, M., Singer, A., & Sörgjerd, C. (2004). National report: Sweden. Commission of European Family Law. http://ceflonline.net/wp-content/uploads/Sweden-Parental-Responsibilities.pdf
Kamińska, K. (2023). Komentarz do Artykułu 109–112 KRO. In M. Załucki (ed.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Legalis. C.H.Beck.
Lødrup, P., & Sverdrup, T. (2004). National report: Norway. Commission of European Family Law. http://ceflonline.net/wp-content/uploads/Norway-Parental-Responsibilities.pdf
Lov om barn og foreldre (barnelova) [Act No. 7 of 8 April 1981 relating to children and parents]. (1981). (Norway). https://lovdata.no/dokument/NL/lov/1981-04-08-7
Postanowienie SN z 8.10.1964 r. [Supreme Court Decision, 1964, October 8], II CR 418/64, OSNCP 1965, Nr. 7–8, item 127. (1964). (Poland).
Postanowienie SN z 7.6.1967 r. [Supreme Court Decision, 1967, June 7], III CR 84/67, OSNCP 1968, Nr. 2, item 21 (1967). (Poland).
Postanowienie SN z 14.10.1970 r. [Supreme Court Decision, 1970, October 14], III CRN 181/70, Legalis. (1970). (Poland).
Postanowienie SN z 19.6.1997 r. [Supreme Court Decision, 1997, June 19], III CKN 122/97, unpublished. (1997). (Poland).
Postanowienie SN z 7.9.2000 r. [Supreme Court Decision, 2000, September, 7], I CKN 931/00, Legalis. (2000). (Poland).
Słyk, J. (2023). Komentarz do Artykułu 109–112 KRO. In K. Osajda (series ed.), M. Domański, & J. Słyk (volume eds.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Legalis. C.H.Beck.
Stadniczeńko, S.L. (2020). Wspólnotowa rzeczywistość rodziny w służbie dziecku. In A. Pawlak, B. Skwarek i J. Stadniczeńko (eds.), W trosce o rozwój i bezpieczeństwo dziecka – aspekty społeczno-prawne (pp. 13–30). Wydawnictwo AEH.
The Hungarian Child Welfare Act, the Act No. XXXI. 1997. on the child welfare and guardianship administration. (1997). (Hungary).
The Hungarian Family Act, the Act No. IV. 1952. on marriage, family and guardianship. (1952). (Hungary).
The Hungarian Order of Guardianship, the Order of Government No. 149/1997. on public guardianship authority and proceeding in child welfare and guardianship cases. (1997). (Hungary).
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy [The statute of 25th February 1964 – Polish Family and Guardianship Code]. (1964a). Dz. U. 2020, item 1359. (Poland).
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego [The statute of 17th November 1964 – Civil Procedure Code]. (1964b). Dz. U. 2023, item 1550. (Poland).
Weiss, E., & Szeibert, O. (2004). National report: Hungary. Commission of European Family Law. http://ceflonline.net/wp-content/uploads/Hungary-Parental-Responsibilities.pdf
Copyright (c) 2023 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
