Uniwersytet w dobie sztucznej inteligencji – szanse i zagrożenia

Słowa kluczowe: sztuczna inteligencja, edukacja, uniwersytet, szkoła, socjalizacja

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy dotyczącej najważniejszych wyzwań, jakie stoją przed współczesnym uniwersytetem w dobie rozwoju sztucznej inteligencji.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem prowadzonych analiz jest wskazanie na najważniejsze wyzwania, jakie stoją przed współczesnymi uniwersytetami w dobie rozwoju sztucznej inteligencji. Do rozwiązania problemu posłuży analiza literatury.

PROCES WYWODU: W artykule, wychodząc od wskazania różnic między inteligencją ludzką a sztuczną, analizowane są następnie wyzwania, jakie stoją przed współczesnym uniwersytetem, aby dostosować się do dynamicznie zmieniającego się pod wpływem sztucznej inteligencji rynku pracy. Zwrócono również uwagę na zagrożenia wiązane z opisywanymi zmianami.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Współczesny uniwersytet pomimo dużej swobody badań i za‑ angażowaniu dużych nakładów finansowych ciągle w sposób zbyt wolny reaguje na zachodzące zmiany spowodowane rozwojem sztucznej inteligencji. Źródła takiego stanu rzeczy tkwią po części w samym uniwersytecie, a po części także poza nim.

WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Pełne dostosowanie edukacji akademickiej do dynamicznych zmian sztucznej inteligencji jest niemożliwe przede wszystkim dlatego, że jej rozwój jest zbyt szybki i trudny do przewidzenia. Istotne jest jednak to, że brak pełnego dostosowania uniwersytetu może być również korzystne, ponieważ może pomóc w uniknięciu potencjalnych zagrożeń związanych ze sztuczną inteligencją.

Bibliografia

Bostrom, N. (2014). Superintelligence: Paths, dangers, strategies. Oxford University Press.

Burawski, D. (2013). Uniwersytet trzeciej generacji – stan i perspektywy rozwoju. Europejskie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości.

Clark, B.R. (2004). Sustaining change in universities: Continuities in case studies and concepts. The Society for Research into Higher Education.

Etzkowitz, H., (2013). Anatomy of the entrepreneurial university. Social Science Information, 52, 486–511.

Fayolle, A. i Redford, D.T. (red.). (2015). Handbook of the entrepreneurial university. EE – Edward Elgar.

Hajdas, M. (2011). Storytelling – nowa koncepcja budowania wizerunku marki w epoce kreatywnej. Współczesne Zarządzanie, 1, 116–123.

Hawkins, J. i Blakeslee, S. (2006). Istota inteligencji. Fascynująca opowieść o ludzkim mózgu i myślących maszynach (T. Walczak, tłum.). Helion.

Hofstede, G. (2007). Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu (M. Durska, tłum.). Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Kukliński, A. (2003). Gospodarka oparta na wiedzy – społeczeństwo oparte na wiedzy – trajektoria regionalna. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 2(22), 55–61.

Markoff, J. (2016). Machines of loving grace: The quest for common ground between humans and robots. Ecco.

Melosik, Z. (2009). Uniwersytet i społeczeństwo. Dyskursy wolności, wiedzy i władzy. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Osowski, S. (2000). Sieci neuronowe do przetwarzania informacji. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.

Różanowski, K. (2007). Sztuczna inteligencja: rozwój, szanse i zagrożenia. Zeszyty Naukowe Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki, 2, 109–135.

Russell, S. i Norvig, P. (2020). Artificial intelligence: A modern approach. Pearson.

Wilson, D.H. (2006). Jak przetrwać bunt robotów? Czyli jak bronić się przed nadchodzącą rebelią (M. Kowasz, tłum.). Dom Wydawniczy Bellona.

Witek-Crabb, A. (2012). Zarządzanie strategiczne systemem oświaty – wyzwania i metody. Współczesne Zarządzanie, 3, 231–238.

Zhang, B. i Dafoe, A. (2019). Artificial inteligence: American attitudes and trends. University of Oxford.

Zioło, Z. (2013). Rola przemysłu i usług w kształtowaniu gospodarki opartej na wiedzy. W: Z. Zioło i T. Rachwał (red.), Funkcje przemysłu i usług w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy (s. 11–30). Wydawnictwo Naukowe UP.

Opublikowane
2024-03-29
Jak cytować
Charchuła, J. (2024). Uniwersytet w dobie sztucznej inteligencji – szanse i zagrożenia. Horyzonty Wychowania, 23(65), 79-87. https://doi.org/10.35765/hw.2024.2365.09