The Pros and Cons of Preschool and Early School Teachers’ Collaboration With Parents in the Light of Their Experiences

Słowa kluczowe: współpraca z rodzicami, rodzice w szkole, rodzice w przedszkolu, nauczyciele edukacji przedszkolnej, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem badań było ukazanie specyfiki współpracy z rodzicami nauczycielek edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej na podstawie ich doświadczeń.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: W toku badań poszukiwano odpowiedzi na pytania o pozytywne i negatywne aspekty współpracy z rodzicami nauczycielek najmłodszych dzieci oraz o znaczenie tych doświadczeń dla funkcjonowania badanych w zawodzie. Metodą wykorzystaną w ba‑ daniach był sondaż diagnostyczny, zaś narzędziem ankieta własnej konstrukcji.

PROCES WYWODU: Obecnie rodzice chcą mieć coraz większy wpływ na sposób pracy nauczycieli, co podważa ich autonomię i prowadzi do wieku konfliktów. W szczególnej sytuacji są nauczyciele dzieci rozpoczynających edukację ze względu na specyficzny charakter ich współpracy z rodzicami. Ustalenie przyczyn trudności we wzajemnych relacjach może być podstawą do podejmowania działań naprawczych w tym obszarze.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Badane nauczycielki potrzebują akceptacji i docenienia ze strony rodziców. Kiedy spotykają się z uwagami lub roszczeniami z ich strony, doświadczają stresu, który starają się zniwelować poprzez nieadaptacyjne strategie radzenia sobie. W efekcie pojawia się u nich obojętność i zniechęcenie, a nawet z myśli o zmianie pracy.

WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Dla poprawy jakości współpracy z rodzicami nauczycielki potrzebują rozwijać własną asertywność, która wzmocni ich poczucie własnej wartości i autonomię oraz pozwoli budować konstruktywne relacje międzyludzkie. Wspieraniem nauczycieli w rozwijaniu dyspozycji osobowościowych niezbędnych w ich pracy powinny zająć się uczelnie wyższe przygotowujące kandydatów do tego zawodu oraz centra doskonalenia zawodowego.

Bibliografia

Charczuk, B. (2015). Szkoła dialogu. Scenariusze i prezentacje multimedialne na spotkania z rodzicami [School of dialogue: Scenarios and multimedia presentations for meetings with parents]. Rubikon.

Grzegorzewska, M.K. (2006). Stres w zawodzie nauczyciela. Specyfika, uwarunkowania i następstwa [Stress in the teaching profession: Specifics, determinants, and consequences]. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Lendzion, A. (2010). Relacja nauczyciel–rodzic, współpraca czy konflikt? [Teacher‑parent relationship, cooperation or conflict?]. In K. Stępień (Ed.), Zawód: nauczyciel. Trudności i perspektywy [Profession – teacher. Difficulties and prospects] (pp. 57–68). Fundacja Servire Veritati, Instytu Edukacji Narodowej.

Łobocki, M. (2004). O współpracy nauczycieli i rodziców w rozumieniu tradycyjnym [On collaboration between teachers and parents in the traditional sense]. In I. Nowosad & J. Szymański (Eds.), Nauczyciele i rodzice. W poszukiwaniu nowych znaczeń i interpretacji współpracy [Teachers and parents: In search of new meanings and interpretations of collaboration] (pp. 85–94). Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Nowosad, I. (2014). W pętli samospełniającej się przepowiedni. O oczekiwaniach nauczycieli w kontaktach z rodzicami [In the self‑fulfilling prophecy loop: On teachers’ expectations in contact with parents]. Studia Pedagogiczne, 67, 201–220.

Nowosad, K. (2023). Motywacja osiągnięć zawodowych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej a ich samoocena [Motivation for professional achievements of early childhood education teachers and their self‑esteem]. Kultura i Edukacja, 139, 149–170.

Okoń, W. (2007). Nowy słownik pedagogiczny [New pedagogical dictionary]. Wydawnictwa Akademickie „Żak”.

Papugowa, W. (2010). Toksyczny pokój nauczycielski [Toxic teachers’ lounge]. Hejnał Oświatowy, 11, 6–8.

Putkiewicz, E., Siellawa‑Kolbowska, K.E., Wiłkomirska, A., & Zahorska, M. (1999). Nauczyciele wobec reformy edukacji [Teachers and the educational reform]. Wydawnictwa Akademickie „Żak”.

Szymański, M.J. (2009). Nieuchronność dialogu [Inevitability of dialogue]. Nowa Szkoła, 5(3).

Tucholska, S. (2009). Wypalenie zawodowe u nauczycieli [Burnout among teachers]. Wydawnictwo KUL.

Ziółkowska‑Maciaszek, D. (2010). Konflikty szkoła–rodzice [School‑parent conflicts]. Dyrektor Szkoły, 10, 30–32.

Zubrzycka‑Maciąg, T. (2013). Psychospołeczne uwarunkowania stresu nauczycielek szkół podstawowych i gimnazjów [Psychosocial determinants of stress among primary and secondary school teachers]. Wydawnictwo UMCS.

Zubrzycka‑Maciąg, T., & Wosik‑Kawala, D. (2012). Wychowanie w szkole – wskazówki dla nauczycieli [Education in school – guidelines for teachers]. Wydawnictwo UMCS.

Opublikowane
2024-06-30
Jak cytować
Zubrzycka-Maciąg, T. (2024). The Pros and Cons of Preschool and Early School Teachers’ Collaboration With Parents in the Light of Their Experiences . Horyzonty Wychowania, 23(66), 61-71. https://doi.org/10.35765/hw.2024.2366.07