Postrzeganie rodziny na łamach czasopisma „Wychowanie w Rodzinie”. Wybrane aspekty
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Czasopismo „Wychowanie w Rodzinie” charakteryzuje się interdyscyplinarnym podejściem. Opracowanie ukazuje dyskurs na temat roli rodziny, którego centralnym punktem odniesienia jest kontekst historyczny wychowania. Autorki ukazują różnorodność perspektyw analizowanych źródeł, stanowiących podstawę w rekonstrukcji pojęcia rodziny.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Pytanie badawcze skupia się na ukazaniu głównych tendencji w sposobie postrzegania rodziny w wybranych publikacjach czasopisma „Wychowanie w Rodzinie”. Zastosowano metodę analizy treści, a dobór tekstów opierał się na kryterium dziedzinowym, skupiając się na artykułach dotyczących historii wychowania. Materiał badawczy został zawężony do tekstów, które opierały się głównie na źródłach, takich jak czasopisma, podręczniki, poradniki, pamiętniki, wspomnienia oraz biografie.
PROCES WYWODU: Analizowane artykuły, oparte na różnorodnych źródłach, zostały podzielone na trzy kategorie z uwagi na ich charakter. Pierwsza kategoria obejmuje artykuły pochodzące z czasopism, które prezentowały wizerunek rodziny kreowany w prasie codziennej i specjalistycznej. Druga kategoria skupia się na materiałach takich, jak podręczniki i poradniki, które pełnią funkcję przekazu wiedzy i praktycznych porad dotyczących życia rodzinnego. Trzecia kategoria zawiera artykuły oparte na literaturze pamiętnikarskiej, wspomnieniowej oraz biograficznej, ukazujące emocjonalne aspekty życia rodzinnego oraz działające jako wzorce inspirujące do pogłębionych refleksji nad rodziną.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przegląd opracowań w periodyku ukazuje główne kierunki postrzegania rodziny, które można odnaleźć w analizowanym materiale. Te tendencje odzwierciedlają zainteresowanie problematyką rodzinną na przestrzeni wieków.
WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Publikacje na łamach czasopisma „Wychowanie w Rodzinie” tworzą wieloperspektywiczną analizę pojęcia rodziny, prezentują współczesne epoce role społeczne małżonków, zadania stawiane przed rodziną, a także problemy, których doświadczali jej członkowie. Autorzy analizowanych opracowań, rozwiązując stawiane przez siebie problemy badawcze, stwarzają jednocześnie przyczynek do dalszych dyskusji i eksploracji naukowych. Ważne jest kontynuowanie badań nad problematyką, uwzględniając zarówno kontekst historyczny, jak i współczesne wyzwania i tendencje społeczne. Z uwagi na rodzimy charakter poddanych analizie źródeł prowadzone badania mają zasięg krajowy.
Bibliografia
Apanel, D. (2015). Rodzina i dzieciństwo na łamach czasopism dziecięcych w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 197–213. https://doi.org/10.23734/wwr20152.197.213
Barkauskaite, M. i Tijūnelienė, O. (2012). Meilė Lukšienė – inicjatorka pookupacyjnej reformy oświatowej na Litwie i twórca jej koncepcji. Wychowanie w Rodzinie, 5(1), 215–226. https://doi.org/10.23734/wwr20121.215.226
Bartkowiak, E. (2018). Ochrona macierzyństwa i opieka nad niemowlętami w II Rzeczypospolitej w świetle wybranych czasopism branżowych. Wychowanie w Rodzinie, 18(2), 155–174. https://doi.org/10.34616/wwr20182.155.174
Bednarz-Grzybek, R. (2011). Zabawa a wychowanie dziecka w rodzinie na łamach wybranych czasopism warszawskich przełomu XIX i XX wieku. Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 53–80. https://doi.org/10.23734/wwr20112.053.080
Bednarz-Grzybek, R. i Krasińska, I. (2015). Józef Starkman (1847–1892) – popularyzator wiedzy medycznej w zakresie opieki nad chorym dzieckiem w domu. Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 19–38. https://doi.org/10.23734/wwr20152.019.038
Bołdyrew, A. (2015). Rola i funkcje rodziny w pismach polskich ekonomistów na przełomie XIX i XX wieku. Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 105–119. https://doi.org/10.23734/wwr20152.105.119
Burdukiewicz, A. i Burdukiewicz, J. M. (2012). Profesor Leon Kozłowski jako człowiek, uczony, polityk i jego wpływ na archeologię wrocławską. Wychowanie w Rodzinie, 5(1), 193–213. https://doi.org/10.23734/wwr20121.193.213
Chmielewski, W. (2014). Czesław Wycech jako kreator polityki oświatowo-wychowawczej. Wychowanie w Rodzinie, 10(2), 19–35. https://doi.org/10.23734/wwr20142.019.035
Ciupińska, B. i Ryś, J. (2011). Rodzina szlachecka jako miejsce wychowania i szkolenia wojskowego w okresie staropolskim. Wychowanie w Rodzinie, 1(1), 39–51. https://doi.org/10.23734/wwr20111.039.051
Dolata, E. (2016). Troski i radości chłopskiej rodziny galicyjskiej na przełomie XIX i XX wieku w świetle źródeł pamiętnikarskich. Wychowanie w Rodzinie, 14(2), 281–305. https://doi.org/10.23734/wwr20162.281.305
Ferenz, K. i Kowalska, E. (2012). Wstęp. Wychowanie w Rodzinie, 6(2), 9–12.
Gandecka, K. (2015). Dyskurs o wychowaniu i edukacji dzieci z niepełnosprawnością intelektualną – analiza wybranych polskich czasopism pedagogicznych od przełomu XIX/XX wieku do 1939 roku. Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 155–173. https://doi.org/10.23734/wwr20152.155.173
Grabowska-Pieńkosz, D. (2015). Rola rodziców w edukacji młodzieży galicyjskiej. Analiza zagadnienia na podstawie źródeł pamiętnikarskich. Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 325–339. https://doi.org/10.23734/wwr20152.325.339
Jakubiak, K. i Nawrot-Borowska, M. (2019). Czasopismo dla rodzin „Opiekun Domowy” (1865–1876) – o rodzinie i wychowaniu. Wychowanie w Rodzinie, 21(2), 17–54. https://doi.org/10.34616/wwr.2019.2.017.054
Janik-Komar, J. (2016). Rodzina i jej problemy w czasopismach andragogicznych przełomu lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. Wychowanie w Rodzinie, 14(2), 251–262. https://doi.org/10.23734/wwr20162.251.262
Kalinowska-Witek, B. (2013). Funkcje rodziny w świetle czasopism kobiecych i rodzinnych Królestwa Polskiego z lat 1864–1914. Wychowanie w Rodzinie, 7(1), 163–179. https://doi.org/10.23734/wwr20131.163.179
Kalinowska-Witek, B. (2014). Rola, zadania i pozycja społeczna mężczyzny i kobiety w rodzinie w świetle wybranych czasopism kobiecych z lat 1864–1914. Wychowanie w Rodzinie, 10(2),177–189. https://doi.org/10.23734/wwr20142.177.189
Kochan, K. (2011). Obraz polskiej rodziny w elementarzach szkolnych II Rzeczypospolitej. Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 141–165. https://doi.org/10.23734/wwr20112.141.165
Kozłowska, M. (2015). Wychowanie małego dziecka w Polsce w pierwszej dekadzie okresu międzywojennego na łamach wybranych czasopism pedagogicznych – ciągłość i zmiana. Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 121–138. https://doi.org/10.23734/wwr20152.121.138
Krakowiak, M. (2016). Trudności i zagrożenia polskiej rodziny lat sześćdziesiątych XX wieku w ankietach „Życia Warszawy”. Wychowanie w Rodzinie, 14(2), 263–278. https://doi.org/10.23734/wwr20162.263.278
Krakowiak, M. (2021). Wychowanie w rodzinie włościańskiej w świetle listów czytelników „Zorzy” (1905–1918). Wychowanie w Rodzinie, 25(2), 13–24. https://doi.org/10.34616/wwr.2021.2.013.024
Kula, E. (2018). Rodzinne i intelektualne środowisko ostatniego kuratora Warszawskiego Okręgu Naukowego Iwana Anatoljewicza Kurakina (1874–1950). Wychowanie w Rodzinie, 19(3), 31–45. https://doi.org/10.34616/wwr.2018.3.31.45
Ładyżyński, A. (2015). Ojciec i ojcostwo w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w świetle pamiętników inspirowanych z epoki. Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 397–416. https://doi.org/10.23734/wwr20152.397.416
Magiera, E. (2011). Współpraca rodziny i szkoły w wychowaniu spółdzielczym dzieci i młodzieży w Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939). Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 105–125. https://doi.org/10.23734/wwr20112.105.125
Małek, A. (2016). Alkoholizm jako zagrożenie dla zdrowia i moralności dzieci i młodzieży w świetle poradników dla rodziców z lat 1918–1970. Wychowanie w Rodzinie, 14(2), 161–178. https://doi.org/10.23734/wwr20162.161.178
Małek, A. i Nawrot-Borowska, M. (2018). Praktyczne przewodniki wychowania. Problematyka poradników wychowawczych dla rodziców z lat 1900–1939. Wychowanie w Rodzinie, 18(2), 175–201. https://doi.org/10.34616/wwr20182.175.201
Marszałek-Trzebińska, Ż. (2018). Ksiądz Wacław Bliziński i jego dzieło na rzecz rodziny wiejskiej w Liskowie (1870–1944). Wychowanie w Rodzinie, 18(2), 17–30. https://doi.org/10.34616/wwr20182.017.030
Michalska, I. (2014). Wychowawcze obowiązki matek w rodzinie katolickiej na przełomie XIX i XX wieku w przekazie śląskiego periodyku „Rodzina”. Wychowanie w Rodzinie, 10(2), 159–175. https://doi.org/10.23734/wwr20142.159.175
Michalska, I. (2016). Życie łódzkich rodzin w czasach kryzysu ekonomicznego lat trzydziestych XX wieku w przekazie gazety „Ilustrowana Republika”. Wychowanie w Rodzinie, 14(2), 195–208. https://doi.org/10.23734/wwr20162.195.208
Michalska, I. (2018). Międzywojenna rodzina w ujęciu „Domu Rodzinnego” (1925–1933). Wychowanie w Rodzinie, 17(1), 85–99. https://doi.org/ https://doi.org/10.34616/wwr20181.085.099
Michalski, G. (2014). Wskazania wychowawcze dla polskich rodzin na Śląsku katolickiego czasopisma „Monika” w drugiej połowie XIX wieku. Wychowanie w Rodzinie, 10(2), 119–135. https://doi.org/10.23734/wwr20142.119.135
Michalski, G. (2016). Główne kierunki pomocy łódzkim rodzinom w latach pierwszej wojny światowej w świetle doniesień dziennika „Godzina Polski”. Wychowanie w Rodzinie, 14(2), 181–194. https://doi.org/10.23734/wwr20162.181.194
Michalski, G. (2018). Miejsce i zadania kobiety w rodzinie katolickiej w przekazie miesięcznika „Rodzina Polska” (1927–1939). Wychowanie w Rodzinie, 17(1), 101–115. https://doi.org/10.34616/wwr20181.101.115
Mihola, J. (2011). Rodzina w epoce nowożytnej i jej miejsce w nauczaniu oraz podręcznikach historii (w kwestii wykorzystania tematów związanych z życiem codziennym). Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 167–171. https://doi.org/10.23734/wwr20112.167.171
Okrasa, M. (2011). Wskazówki dotyczące wychowywania w rodzinie prezentowane na łamach czasopism w XIX wieku. Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 33–51. https://doi.org/10.23734/wwr20112.033.051
Piwowarczyk, M. (2011). Model rodziny i wychowania rodzinnego w parafialnej prasie wielkopolskiej w II Rzeczypospolitej na przykładzie „Tygodnika Parafji Zbąszyńskiej”. Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 81–104. https://doi.org/10.23734/wwr20112.081.104
Ryś, J. (2013). Rodzina szlachecka w świetle staropolskich poradników gospodarskich. Wychowanie w Rodzinie, 7(1), 109–126. https://doi.org/10.23734/wwr20131.109.126
Sadowska, E. (2015). Rodzina – dom ojczysty w poezji i wojennych wspomnieniach dzieci i młodzieży na tułaczych szlakach (1939–1945). Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 359–381. https://doi.org/10.23734/wwr20152.359.381
Statut czasopisma naukowego „Wychowanie w Rodzinie”. Tekst jednolity z dnia 01.03.2023 roku. https://edusfera.press/wychowanie-w-rodzinie/
Stawiak-Ososińska, M. (2011). Rola matki w wychowaniu i kształceniu dzieci w świetle artykułów z krakowskich czasopism kobiecych „Niewiasty” i „Kaliny”. Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 15–32. https://doi.org/10.23734/wwr20112.015.032
Stelmasiak, I. (2011). Rola tradycji i kultury w wychowaniu w rodzinie polskiej na przełomie XIX/XX wieku na kresach wschodnich (na przykładzie rodziny Jędrzejewiczów). Wychowanie w Rodzinie, 1(1), 247–261. https://doi.org/10.23734/wwr20111.247.261
Suska, A. (2011). Rozważania na temat rodziny w publikacjach Józefa Becka. Komunikat z badań. Wychowanie w Rodzinie, 1(1), 235–245. https:/doi.org/10.23734/wwr20111.235.245
Szulakiewicz, W. (2012). Rodzina w życiu wybitnych uczonych. Przykład Kazimierza Twardowskiego (1866–1938). Wychowanie w Rodzinie, 5(1), 179–191. https://doi.org/10.23734/wwr20121.179.191
Szybalska, M. (2011). Obraz rodziny polskiej w gimnazjalnych podręcznikach wychowanie do życia w rodzinie w latach 1999–2007. Wychowanie w Rodzinie, 2(2), 181–213. https://doi.org/10.23734/wwr20112.181.213
Ślęczka, R. i Ruta, A. (2021). Nauczyciel i wychowawca Profesor Zygmunt Ruta (1932–2021) – życie i nauka. Wychowanie w Rodzinie, 25(2), 25–39. https://doi.org/10.34616/wwr.2021.2.025.039
Topij-Stempińska, B. (2015). Dyskurs o rodzinie na łamach „Przeglądu Powszechnego” w II Rzeczypospolitej.
Wychowanie w Rodzinie, 12(2), 139–154. https://doi.org/10.23734/wwr20152.139.154
Wałęga, A. (2014). O zadaniach wychowawczych rodziny. Koncepcje współpracowników czasopisma „Szkoła”. Wychowanie w Rodzinie, 10(2), 137–158. https://doi.org/10.23734/wwr20142.137.158
Zamecka-Zalas, O. (2016). Rola rodziny w wychowaniu ojczystym dziecka na obczyźnie na przykładzie Wielkiej Brytanii (w latach 1945–1989). Wychowanie w Rodzinie, 14(2), 231–249. https://doi.org/10.23734/wwr20162.231.249
Copyright (c) 2024 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
