Inkluzywny wymiar slangu młodzieżowego. Rola młodomowy w budowaniu relacji rówieśniczych w grupach heterogenicznych językowo i kulturowo

Słowa kluczowe: slang młodzieżowy, społeczna funkcja języka, inkluzywność, przynależność do grupy, wielokulturowość

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na rolę slangu młodzieżowego w budowaniu relacji rówieśniczych, z czym wiąże się potrzeba uwzględniania tej problematyki w edukacji polonistycznej z udziałem osób uczących się języka polskiego jako obcego, drugiego i odziedziczonego.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy zawiera się w pytaniach: Dlaczego włączenie elementów slangu młodzieżowego do treści nauczania służy budowaniu więzi między członkami grup heterogenicznych kulturowo i językowo? Które cechy tej odmiany językowej stanowią utrudnienie dla uczących się i nauczycieli? Prezentowany wywód zawiera metaanalizę pojęć kluczowych dla podjętej problematyki i bazuje na doświadczeniach autorów w nauczaniu języka polskiego w grupach wielokulturowych oraz na wypowiedziach uczniów i studentów oraz nauczycieli.

PROCES WYWODU: Punktem wyjścia jest podkreślenie wagi socjalizującej funkcji języka, w tym także jego odmian środowiskowych. W dalszej części rozważań omówiono cechy slangu młodzieżowego, które z jednej strony sprawiają, że socjolekt ten jest słabo dostępny młodzieży uczącej się języka polskiego jako obcego, drugiego, odziedziczonego, a z drugiej wpływają na pomijanie tego tematu na zajęciach językowych.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Omówione właściwości slangu młodzieżowego stanowią faktyczną barierę utrudniającą wprowadzanie tej problematyki do nauczania. Znajduje to odzwierciedlenie w wypowiedziach uczących się.

WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Z uwagi na rangę slangu młodzieżowego w procesie socjalizacji wskazane jest proponowanie uczącym się tej tematyki. Wejście młodzieży uczącej się języka polskiego do grupy rówieśniczej ułatwią różne działania nauczycieli, począwszy od zachęcania uczniów do wchodzenia we wzajemne relacje, a skończywszy na tworzeniu własnych materiałów dydaktycznych i ich stałej aktualizacji.

Bibliografia

Baniecka, E. (2008). Gwara młodzieżowa jako odmiana współczesnej polszczyzny – próba charakterystyki. Studia Gdańskie, 5, 157–169.

Bobrowski, I. (1998). Zaproszenie do językoznawstwa. Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.

Chaciński, B. (2003). Wypasiony słownik najmłodszej polszczyzny. Znak.

Chaciński, B. (2005). Wyczesany słownik najmłodszej polszczyzny. Znak.

Chaciński, B. (2007). Totalny słownik najmłodszej polszczyzny. Znak.

Dąbrowska, A. (2016). Slang na salonach. O ekspansji języka młodzieży na przykładzie komunikatów reklamowych. Kwartalnik Pedagogiczny, 61(2/240), 77–98.

Dąbrowska, A. (2022). Slang młodzieżowy jako przedmiot badań – problemy z pisaniem o języku nastolatków. Społeczeństwo. Edukacja. Język, 16, 183–198. https://doi.org/10.19251/sej/2022.16(14)

Grzegorczykowa, R. (2008). Wstęp do językoznawstwa. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kaczmarek, L., Skubalanka, T. i Grabias, S. (1994). Słownik gwary studenckiej. Wydawnictwo UMCS.

Kiklewicz, A. (2008). Dwanaście funkcji języka. LingVaria, 2(6), 9–27.

Kresa, M. (2016). Słowniczek współczesnej gwary uczniowskiej. Bel Studio.

Maciołek, M. i Smereczniak, M. (2024). Język młodzieżowy – perspektywa glottodydaktyczna. Poradnik Językowy, 3(812), 74–86. https://doi.org/10.33896/PorJ.2024.3.5

Miejski.pl. Słownik slangu. Miejski.pl. https://www.miejski.pl/

Nijakowska, J. (2022). Inkluzja: obecność, uczestnictwo, dostępność. Języki Obce w Szkole, 4, 9–15. https://doi.org/10.47050/jows.2022.4.9-15

Ochmann, D. (2014). Czy „fajny” jest fajny? Współczesne leksemy młodzieżowe o znaczeniu ‘taki, który mi się (bardzo) podoba’. LingVaria, 9(18), 91–102. https://doi.org/10.12797/LV.09.2014.18.07

Ożóg, K. (2017). Uwagi o języku współczesnej młodzieży – między kodem ograniczonym a kodem rozwiniętym. Słowo. Studia językoznawcze, 8, 163–181. https://doi.org/10.15584/slowo.2017.8.11

Rabczuk, A. (2017). Sztuka nawijki, czyli jak uczyć cudzoziemców polskiego slangu młodzieżowego. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 24, 109–126. https://doi.org/10.18778/0860-6587.24.08

Szymańska, M. i Pamuła-Behrens, M. (2018). Metoda JES – PL. Nauczanie języka edukacji szkolnej uczniów z doświadczeniem migracji. Języki Obce w Szkole, 2, 5–10.

Vasisdas.pl. Vasisdas.pl Slang. Neologizmy. Mowa potoczna. http://www.vasisdas.pl/

Widawski, M. (2020). Slang UG. Słownik slangu studentów Uniwersytetu Gdańskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Zgółkowa, H. (red.). (2004). Nowy słownik gwary uczniowskiej. Europa.

Opublikowane
2025-06-30
Jak cytować
Maciołek, M., & Smereczniak, M. (2025). Inkluzywny wymiar slangu młodzieżowego. Rola młodomowy w budowaniu relacji rówieśniczych w grupach heterogenicznych językowo i kulturowo. Horyzonty Wychowania, 24(70), 89-98. https://doi.org/10.35765/hw.2025.2470.10