Ojciec – źródło i miara. O wartych rozważenia implikacjach poszerzenia perspektywy wychowania
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Przedmiotem tekstu jest reinterpretacja zależności między męskością i ojcostwem, a także między ojcostwem biologicznym i duchowym. Celem jest pokazanie, co implikuje i do jakich konsekwencji prowadzi włączenie perspektywy teologicznej.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główne pytanie pracy jest sformułowane następująco: Jakie znaczenie dla rozumienia ludzkiego ojcostwa ma odwołanie się do ojcostwa Boga, rozumianego za Tomaszem z Akwinu za wzór wszelkiego ojcostwa? Zastosowano metodę analizy tekstów filozoficznych i teologicznych oraz odwołano się do „doświadczenia człowieka”, tak jak je rozumie Karol Wojtyła.
PROCES WYWODU: Interpretowanie ojcostwa na płaszczyźnie wyłącznie biologicznej jest niewystarczające zarówno z filozoficznego, teologicznego, jak i z potocznego punktu widzenia. Rozważanie ojcostwa wymaga przejścia na płaszczyznę wartości. Podobieństwo ludzkiego ojcostwa do boskiego ma charakter analogiczny, różnica opiera się m.in. na tym, że człowiek jest bytem przygodnym, miłość ludzka jest odpowiedzią, miłość małżeńska wyznaczona jest przez ciało i płeć.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Ojcostwo duchowe nadaje sens i jest miarą ojcostwa biologicznego. Biologiczne cechy męskości i ojcostwa poprzez odwołanie do ojcostwa duchowego pogłębiają dojrzałość człowieka i aktualizują jego byt jako osoby. Ojciec i matka jako rodzice w różny sposób realizują jeden cel, jakim jest tworzenie wspólnoty miłości.
WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Tekst jest zbiorem uwag wstępnych wymagających pogłębiania i dalszych badań. Szczególnie owocne może być odwołanie się do Teologii ciała Jana Pawła II i tekstów dotyczących ojcostwa. Należy także zająć się kontrowersjami: niewspółmiernością ojcostwa ludzkiego i boskiego, znaczeniem ciała i płci dla ojcostwa duchowego, różnicami i podobieństwami między ojcostwem a macierzyństwem.
Bibliografia
Augustyn J. (2003). Ojcostwo. Aspekty pedagogiczne i duchowe. Wydawnictwo WAM.
Balthasar, H.U. von (2003). O zadaniach filozofii katolickiej w czasach współczesnych (M. Urban, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Jan Paweł II (1980). Dives et misericordia [encyklika]. https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_30111980_dives-in-misericordia.html
Jan Paweł II. (1987). Wierzę w Boga Ojca Stworzyciela. Libreria Editrice Vaticana.
Jan Paweł II (1994). List do rodzin „Gratissimam sane” z okazji Roku Rodziny. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/gratissimam.html
Jan Paweł II. (1998). Fides et ratio [encyklika]. https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_14091998_fides-et-ratio.html
Jan Paweł II. (2011). Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa. Wydawnictwo KUL.
Pieper, J. (1983). O miłości (I. Gano, tłum.). Instytut Wydawniczy „Pax”.
Platon (1958). Gorgiasz (W. Witwicki, tłum.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Rybicki, A. (2020). Od antropologii do duchowości mężczyzny. Źródła, koncepcje, perspektywy. Wydawnictwo „Bernardinum”.
Starnawski, W. (2008). Prawda jako zasada wychowania. Podstawy pedagogii personalistycznej w nawiązaniu do myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Wydawnictwo UKSW.
Starnawski, W. (2020). Pedagogia osoby Jana Pawła II. Interpretacja egzystencjalna. Wydawnictwo Naukowe UKSW, Centrum Myśli Jana Pawła II.
Styczeń, T. (2014). Żyć to dziękować. W: T. Styczeń, Człowiek darem. Życie, rodzina, państwo, prawo (s. 15–35). Towarzystwo Naukowe KUL.
Tomasz z Akwinu. (1978). Suma teologiczna. T. 3: O Trójcy Przenajświętszej. Cz. 3: O Bogu (1. 27–44) (P. Bełch, tłum.). Veritas.
Wojtyła K. (1994). Osoba i czyn. W: K. Wojtyła, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne (s. 51–335). Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Wojtyła, K. (2007). Promieniowanie ojcostwa. W: K. Wojtyła, Poezje, dramaty, szkice. Jan Paweł II, Tryptyk rzymski (s. 447–480). Znak.
Copyright (c) 2024 Horyzonty Wychowania

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: