Lęki współczesności – społeczne uwarunkowania

  • Tadeusz Borkowski Uniwersytet Jagielloński Akademia Ignatianum w Krakowie

Abstrakt

W niniejszym artykule autor w części wstępnej przedstawia definicję lęku, następnie prezentuje dwa podejścia do kwestii instynktu życia: stanowisko Z. Freuda, który był przekonany, że instynkt ten jest wrodzony oraz stanowisko S.H. Foulkesa, który wskazywał na jego zewnętrzne, kulturowe korzenie. Z obu teorii jasno wynika, że kwestia przeżycia jest najważniejszym źródłem lęku. Jak ten lęk się przejawia, zależy od kultury. Drugim podstawowym źródłem lęku, istniejącym poza jednostką jest społeczeństwo. W oparciu o teorię potrzeb Maslowa autor wyjaśnia rolę społeczeństwa w kreacji lęków. Po przedstawieniu założeń teoretycznych autor przedstawia prowizoryczną listę lęków współczesności. Określił ją jako prowizoryczną argumentując tym, że jest ona subiektywna i nie jest uniwersalna. Sporządzenie „prawdziwej” listy wymagało, by przeprowadzenia obszernych badań lub/i zanalizowania dotychczasowych. Zaproponowana lista obejmuje 14 wybranych rodzajów lęków, które można by uznać za podstawowe. Cytując wybrane badania zagraniczne, szczególnie amerykańskie, znacznie różniące się od lęków krajów średnio rozwiniętych gospodarczo, Autor wprowadził kategorię „lęków luksusowych” tzn. takich, które nie wynikają z obawy o niezaspokojenie podstawowych potrzeb warunkujących przeżycie. W artykule zostały omówione szerzej tylko niektóre rodzaje lęków jak np.: lęk przed śmiercią, starością, samotnością, przed wolnością. W końcowej części omawianego artykułu autor przedstawił rolę mass mediów w kreacji i rozprzestrzenianiu lęków współczesności. Zgodnie z zapowiedzią ,zawartą w części wstępnej artykułu,  autor omówił , na podstawie badań polskich i zagranicznych w jaki sposób religijność wpływa na redukcję lub eskalację omawianych lęków.

W niniejszym artykule autor w części wstępnej przedstawia definicję lęku, następnie prezentuje dwa podejścia do kwestii instynktu życia: stanowisko Z. Freuda, który był przekonany, że instynkt ten jest wrodzony oraz stanowisko S.H. Foulkesa, który wskazywał na jego zewnętrzne, kulturowe korzenie. Z obu teorii jasno wynika, że kwestia przeżycia jest najważniejszym źródłem lęku. Jak ten lęk się przejawia, zależy od kultury. Drugim podstawowym źródłem lęku, istniejącym poza jednostką jest społeczeństwo. W oparciu o teorię potrzeb Maslowa autor wyjaśnia rolę społeczeństwa w kreacji lęków. Po przedstawieniu założeń teoretycznych autor przedstawia prowizoryczną listę lęków współczesności. Określił ją jako prowizoryczną argumentując tym, że jest ona subiektywna i nie jest uniwersalna. Sporządzenie „prawdziwej” listy wymagało, by przeprowadzenia obszernych badań lub/i zanalizowania dotychczasowych. Zaproponowana lista obejmuje 14 wybranych rodzajów lęków, które można by uznać za podstawowe. Cytując wybrane badania zagraniczne, szczególnie amerykańskie, znacznie różniące się od lęków krajów średnio rozwiniętych gospodarczo, Autor wprowadził kategorię „lęków luksusowych” tzn. takich, które nie wynikają z obawy o niezaspokojenie podstawowych potrzeb warunkujących przeżycie. W artykule zostały omówione szerzej tylko niektóre rodzaje lęków jak np.: lęk przed śmiercią, starością, samotnością, przed wolnością. W końcowej części omawianego artykułu autor przedstawił rolę mass mediów w kreacji i rozprzestrzenianiu lęków współczesności. Zgodnie z zapowiedzią ,zawartą w części wstępnej artykułu,  autor omówił ,na podstawie badań polskich i zagranicznych w jaki sposób religijność wpływa na redukcję lub eskalację omawianych lęków.
Opublikowane
2010-12-30
Jak cytować
Borkowski, T. (2010). Lęki współczesności – społeczne uwarunkowania. Horyzonty Wychowania, 9(18), 35-59. Pobrano z https://horyzontywychowania.ignatianum.edu.pl/HW/article/view/336
Dział
Artykuły tematyczne