Depresja a emocjonalne konsekwencje deprecjonującej i faworyzującej autoprezentacji
Abstrakt
Celem artykułu było porównanie poziomu lęku u badanych z różnymi poziomami objawów depresji w czterech różnych sytuacjach badawczych: deprecjonującej autoprezentacji w sytuacji porażki, faworyzującej autoprezentacji w sytuacji porażki, deprecjonującej autoprezentacji w sytuacji sukcesu, faworyzującej autoprezentacji w sytuacji sukcesu. 220 uczniów szkoły średniej wypełniło dwa kwestionariusze: skali depresji Becka (Beck Depression Inventory, BDI) oraz skali lęku (State-Trait Anxiety Inventory, STAI). U badanych z tendencjami depresyjnymi w porównaniu do tych niebędących w depresji zaobserwowano doświadczenie zmniejszenia się lęku sytuacyjnego po faworyzującej autoprezentacji w sytuacji sukcesu (głównie) oraz w sytuacji porażki. Inne rodzaje warunków badawczych nie spowodowały zróżnicowanych zmian w poziomie lęku u badanych z różnymi poziomami objawów depresji.
Bibliografia
Alloy L., Abramson L., Judgment of contingency in depressed and nondepressed students: sadder but wiser, „Journal of Experimental Psychology” 1979, nr 108, s. 441-485.
Amies P., Gelder M., Shaw P., Social phobia: A comparative clinical study, „British Journal of Psychiatry” 1983, nr 142, s. 174-179.
Baumgardner A., Kaufman C., Levy P., Regulating affect interpersonally: When low esteem leads to greater enhancement, „Journal of Personality and Social Psychology” 1989, nr 56, s. 907-921.
Beck A., Steer R., Epstein N., Self-concept dimensions of clinically depressed and anxious outpatients, „Journal of Clinical Psychology” 1992, nr 48, s. 423-432.
Bidzińska E., Cechy osobowości przedchorobowej chorych z zaburzeniami afektywnymi, „Psychiatria Polska” 1984, nr 4, s. 313-318.
Chlewiński Z., Dojrzałość: osobowość, sumienie, religijność, Wydawnictwo „W drodze”, Poznań 1991.
Creed A., Funder D., Shining the light on private self-consciousness: A response to Silva (1999), „European Journal of Personality” 1999, nr 13, s. 539-542.
Fenigstein A., Scheier M., Buss A., Public and private self-consciousness: Assessment and theory, „Journal of Consulting and Clinical Psychology” 1975, nr 43, s. 522-527.
Frey D., Reactions to success and failure in public and in private conditions, „Journal of Experimental Social Psychology” 1978, nr 14, s. 172-179.
Jones E., Pitman T., Toward a general theory of strategic self-presentation, w: Psychological perspectives on the self, red. W. Suls, Erlbaum: Hillsdale, New York 1982.
Juroszek W., Autoprezentacja młodzieży szkolnej. Emocjonalne i poznawcze konsekwencje deprecjonującej i faworyzującej autoprezentacji u młodzieży z wysokim i niskim lękiem społecznym, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.
Kofta M., Doliński D., Poznawcze podejście do osobowości, w: Psychologia. Podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, t. III, red. J. Strelau, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, Gdańsk 2006, s. 581.
Komorowska M., Depresja u dzieci i młodzieży, „Remedium” 2010, nr 6, s. 9.
Lake A., Arkin R., Reactions to objective and subjective interpersonal evaluation: the influence of social anxiety, „Journal of Social and Clinical Psychology” 1985, nr 2, s. 143-160.
Leary M., Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji, przekł. A. Kacmajor, M. Kacmajor, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
Marszał-Wiśniewska M., Poznawcze strategie regulacji emocji w trudnych sytuacjach życiowych: modyfikująca rola właściwości temperamentalnych i depresyjnych, „Przegląd Psychologiczny” 2006, nr 3, s. 323-340.
Moran G., Diamond G., Generating nonnegative attitudes among parents of depressed adolescents: The power of empathy, concern, and positive regard, „Psychotherapy Research” 2008, nr 18, s. 97-107.
Nolen-Hoeksema S., Parker L., Larson J., Ruminative coping with depressed mood following loss, „Journal of Personality and Social Psychology” 1994, nr 67, s. 92-104.
Nowicka-Sauer K., Gotowość do komunikowania się i autoprezentacja jako wybrane aspekty funkcjonowania społecznego pacjentów z depresją, „Psychiatria Polska” 2000, nr 4, s. 533-541.
Parnowski T., Jernajczyk W., Inwentarz Depresji Becka w ocenie nastroju osób zdrowych i chorych na choroby afektywne, „Psychiatria Polska” 1977, nr 11, s. 417-421.
Pilarska A., Cechy samoświadomości a nasilenie symptomów depresji, „Roczniki Psychologiczne” 2010, nr 2, s. 183-199.
Rothbaum F., Morling B., Rusk N., How goals and beliefs lead people into and out of depression, „Review of General Psychology” 2009, nr 13, s. 302-314.
Schlenker B., The self and social life, Mc Graw–Hill Book Company, New York 1985.
Seligman M., Walker E., Rosenhan D., Psychopatologia, przekł. J. Gilewicz, A. Wojciechowski, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2003.
Stojanowska E., Opisywanie siebie w warunkach autoprezentacji oraz prywatnie. Style autoprezentacji, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 1998.
Surbey M., Adaptive significance of low levels of self-deception and cooperation in depression, „Evolution and Human Behavior” 2011, nr 32, s. 29-40.
Tomczak-Witych A., Struktura osobowości pacjentek depresyjnych, „Nowiny Psychologiczne” 2005, nr 3, s. 19-29.
Trumpeter N., Watson P., O’Leary B., Weathington B., Self-functioning and perceived parenting: Relations of parental empathy and love inconsistency with narcissism, depression, and self-esteem, „The Journal of Genetic Psychology” 2008, nr 169, s. 51-71.
Wilson J., Rapee R., Self-concept certainty in social phobia, „Behaviour Research and Therapy” 2006, nr 44, s. 113-136.
Wrześniewski K., Sosnowski T., Inwentarz stanu i cechy lęku ISCL: polska adaptacja STAI, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa 1987.
Zakrzewski J., Strzałkowska A., Dyspozycyjna koncentracja na sobie. Teoria i pomiar (polska adaptacja), w: Techniki kwestionariuszowe w diagnostyce psychologicznej, red. R. Drwal, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1987, s. 189-209.
Copyright (c) 2016 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
