Porównawcza analiza finansowa polskich uczelni publicznych i niepublicznych
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest dokonanie oceny oraz porównanie kondycji finansowej krajowych uczelni publicznych i niepublicznych.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem publikacji jest odmienność w kształtowaniu wartości wskaźników finansowych pomiędzy uczelniami publicznymi i niepublicznymi, wynikająca z funkcjonowania tych podmiotów w dwóch różnych systemach organizacyjno-społeczno-rynkowych. Artykuł wykorzystuje w głównej mierze narzędzia tradycyjnej analizy wskaźnikowej, statystyki opisowej oraz nieparametrycznego wnioskowania statystycznego.
PROCES WYWODU: Wywód składa się z analizy literatury przedmiotu, dotyczącej warunków i sposobu funkcjonowania polskich uczelni publicznych i prywatnych. W części empirycznej artykułu użyta została analiza wskaźnikowa, stanowiąca jedną z najpopularniejszych metod analizy finansowej. Badaniu zostały poddane łącznie 23 wskaźniki finansowe, pozwalające na opisanie płynności finansowej, sprawności działania, wspomagania finansowego oraz rentowności polskich szkół wyższych. W przeprowadzonych badaniach wykorzystano także metody opisu statystycznego. Do potwierdzenia zróżnicowania kształtowanych przez publiczne i niepubliczne uczelnie wartości wskaźników finansowych użyta została metoda nieparametryczna wnioskowania statystycznego – test U Manna-Whitneya.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przeprowadzone badania dowodzą, że wartości przeważającej większości wskaźników finansowych są kształtowane przez publiczne i niepubliczne szkoły wyższe na statystycznie istotnie różniących się od siebie poziomach. Z przeprowadzonych badań wynika ponadto, że kondycja finansowa uczelni publicznych jest znacząco niższa od uczelni niepublicznych. Ukazują one również, że uczelnie publiczne charakteryzują się niższą od uczelni niepublicznych: płynnością finansową, elastycznością posiadanego majątku, produktywnością majątku trwałego oraz rentownością sprzedaży. Ponadto cechuje je także wyższe zadłużenie oraz dłuższy okres obrotu zapasów i zobowiązań. Również większy odsetek uczelni publicznych nie spełnia wymogów złotej i srebrnej reguły bilansowej.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Różnice w sposobie funkcjonowania sprawiają, że odmienność w kształtowanych wartościach wskaźników finansowych pomiędzy publicznymi i niepublicznymi uczelniami jest nie do uniknięcia. Zawarte w artykule mierniki, opisujące rozkłady wartości wskaźników finansowych, mogą zostać praktycznie wykorzystane jako baza odniesienia podczas przeprowadzania analizy kondycji finansowej krajowych uczelni.
Bibliografia
Baza danych TEGIEL, wersja 1.7.2 SV, edycja 56/2013.
Bednarski, L. (2007). Analiza finansowa przedsiębiorstwa. Warszawa: PWE.
Bławat, F. (2001). Analiza ekonomiczna. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.
Brigham, E.F. i Houston, J.F. (2005). Podstawy zarządzania finansami, t. 1.Warszawa: PWE.
Dębski, W. (2005). Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania finansami. Warszawa: PWN.
Gabrusewicz, W. (2005). Podstawy analizy finansowej. Warszawa: PWE.
GUS. (2013). Szkoły wyższe i ich finanse w 2012 r. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
Jerzemowska, M. (2007). Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie. Warszawa: PWE.
Micherda, B. (red.). 2004. Współczesna analiza finansowa. Kraków: Zakamycze.
Pisarska, A. (2012). Zasady zarządzania mieniem i finansami szkół wyższych w Polsce. Studia i materiały. Miscellanea Oeconomicae, 2, 243-256.
Pomykalska, B. i Pomykalski, P. (2007). Analiza finansowa przedsiębiorstwa. Warszawa: PWN.
Sierpińska, M. i Jachna, T. (2014). Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych. Warszawa: PWN.
Skowronek Mielczarek, A. i Leszczyński, Z. (2008). Analiza działalności i rozwoju przedsiębiorstwa. Warszawa: PWE.
Tutko, M. (2005). Przyczyny i skutki zróżnicowania produktów uczelni ekonomicznych – problemy zarządzania. W: T. Gołębiowski, M. Dąbrowski i B. Mierzejewska (red.), Uczelnia oparta na wiedzy. Organizacja procesu dydaktycznego oraz zarządzanie wiedzą w ekonomicznym szkolnictwie wyższym. Warszawa: Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych.
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz. U., 2005 nr 164, poz. 1365 z późniejszymi zmianami.
Wędzki, D. (2002). Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie. Warszawa: PWN.
Copyright (c) 2016 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: