Rola gestów narracyjnych w publicznych wystąpieniach Jana Pawła II
Abstract
Cel naukowy: Celem artykułu jest pokazanie, jakimi gestami narracyjnymi posługiwał się Jan Paweł II i jaką rolę odgrywały one w jego w publicznych wystąpieniach. Zagadnienie to zostanie ukazane na podstawie wybranych przemówień z I pielgrzymki papieża do Polski.
Problem i metody badawcze: Poruszany w tekście problem koncentruje się wokół pytania, czy gesty narracyjne wpływają na tok wypowiedzi i charakter publicznych wystąpień Jana Pawła II. Metody wykorzystane do zbadania tego zagadnienia to przegląd literatury dotyczącej tematu oraz zintegrowana metoda analizy komunikacyjnej służąca do badania gestów narracyjnych w połączeniu z tokiem słownym.
Proces wywodu: W pierwszej części artykułu zostanie zaprezentowana teoria dotycząca gestów narracyjnych na tle pojęcia komunikacji niewerbalnej. Podam ich definicję i omówię typy tych gestów. Druga część tekstu będzie analizą gestów narracyjnych pojawiających się w wybranych publicznych wystąpieniach Jana Pawła II podczas I pielgrzymki do Polski.
Wyniki analizy naukowej: Gesty narracyjne, zarówno batuty, jak i ilustratory czy gestualne metafory, jako gesty współwystępujące z tokiem słownym odgrywają bardzo istotną rolę komunikacyjną w publicznych wystąpieniach Jana Pawła II. Pokazują, jaki jest stosunek mówiącego do przekazywanych treści, ilustrują elementy warstwy werbalnej, a także odsłaniają pewne procesy myślowe i w sposób konkretny obrazują abstrakcyjne pojęcia, schematy wyobrażeniowe. Pomagają one w nawiązywaniu relacji z odbiorcą, ułatwiają kontakt z nim, wzmacniają funkcję perswazyjną i budują indywidualny styl wypowiedzi Jana Pawła II.
Wnioski, innowacje, rekomendacje: Komunikacja niewerbalna, a zwłaszcza gesty narracyjne, stanowi tak ważny aspekt publicznych wystąpień Jana Pawła II, że z pewnością zasługuje na dokładne przeanalizowanie. Styl wypowiedzi papieża Polaka został już dobrze zbadany, brakuje natomiast opracowań, które w sposób kompletny, czyli obejmujący nie tylko werbalne, ale i niewerbalne aspekty, opisywałyby charakter jego publicznych wystąpień. Warto przyjrzeć się dokładniej gestom Jana Pawła II, który jako doskonały aktor zdawał sobie sprawę z ich roli i wykorzystywał je, aby wzmacniać perswazyjność wypowiedzi oraz budować więź z odbiorcą.
References
Antas, J. (2001). Co mówią ręce. Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej. W: R. Przybylska i W. Przyczyna (red.), Retoryka dziś. Teoria i praktyka. Kraków: Poligrafia Salezjańska, s. 437-460.
Antas, J. (2013). Semantyczność ciała. Gesty jako znaki myślenia. Łódź: Primum Verbum.
Jan Paweł II. (2010). Pielgrzymki do ojczyzny. Przemówienia, homilie. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Grabias, S. (2001). Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Korolko, M. (1990). Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Laskowska, E. (2010). Niektóre składniki sytuacji komunikacyjnej. W: G. Sawicka (red.), Sytuacja komunikacyjna i jej parametry. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Poniewierski, J. (2006). Gesty Jana Pawła II. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Załazińska, A. (2001). Schematy myśli wyrażane w gestach. Kraków: Universitas.
Załazińska, A. (2012). Metoda analizy środków niewerbalnych pojawiających się podczas wypowiedzi (na podstawie programu Kuba Wojewódzki). W: W. Wasilewski i A. Nita (red.), Instrukcja obsługi tekstów. Metody retoryki. Sopot: GWP, 253-269.
Załazińska, A. (2016). Słowo. Obraz. Gest. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ziomek, J. (1990). Retoryka opisowa. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Copyright (c) 2019 Magdalena Jankosz
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright to their work while granting the journal the right of first publication. The work will be simultaneously licensed under a CC BY-ND license, which permits others to share the work with proper credit given to the author and the original publication in this journal.
- Authors may enter into additional, non-exclusive agreements for the distribution of the published version of the work (e.g., posting it in an institutional repository or publishing it in another journal), provided that the original publication in this journal is acknowledged.
We allow and encourage authors to share their work online (e.g., in institutional repositories or on personal websites) both before and during the submission process, as this can foster beneficial exchanges and lead to earlier and increased citations of the published work. (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following academic networking platforms:
