Działalność organizacji rodzicielskich w Polsce w świetle sprawozdań dyrekcji gimnazjów państwowych okresu międzywojennego
Abstract
RESEARCH OBJECTIVE: The objective of the paper is to present the activity of parental organizations in the light of the reports of the administration of Polish state gymnasiums in the interwar period.
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The paper is an attempt to answer the question: What was the activity of parental organizations in the light of the reports of the administration of Polish state gymnasiums? The procedure of historical research was implemented, including the preliminary research of sources.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The paper begins with an outline of the need for home and school cooperation after Poland had regained its independence. It presents the formation of parental organizations operating in state gymnasiums in interwar Poland, their goals, structure and scope of activity, which was a response to the needs of the schools.
RESEARCH RESULTS: Parental organizations in state gymnasiums of interwar Poland had various internal structures (sections); they raised funds in the form of donations and income generated from events organized by parents. They organized extra meals for pupils, granted material aid to the poorer ones, supported financially the most urgent needs of the school, provided subventions to school organizations and dealt with broadly understood educational issues. Usually all parents were members of the parental circle (committee or society).
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Despite the difficult socio-eco-nomic conditions of the Second Polish Republic, over the years the educational and organizational influences of parental circles in gymnasiums were strengthened, and the understanding of the need for cooperation between home and school grew among parents. The activity of parental organizations in state gymnasiums of interwar Poland indicates its expanding scope and the development of diverse forms of home and school cooperation. Their achievements and experiences recorded in school reports can be used nowadays for organizing cooperation between home and school.
References
Araszkiewicz, F. W. (1972). Szkoła średnia ogólnokształcąca w Polsce w latach 1918—1932, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 16.
Araszkiewicz. F. W. (1967). Szkoła średnia ogólnokształcąca na ziemiach polskich w latach 1915-1918, Rozprawy z Dziejów Oświaty, 10, 161-231.
Gumuła, T. Majewski, S. (1994). Prywatne szkolnictwo średnie ogólnokształcące w Drugiej Rzeczypospolitej: organizacja i zasięg społecznego oddziaływania. Rozprawy z Dziejów Oświaty, 36, 111-150.
Jakubiak, K. (1992). Organizacje rodzicielskie i instytucjonalne formy współpracy domu i szkoły w Królestwie Polskim oraz w okresie II Rzeczypospolitej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia Pedagogiczne, 19, 111-125.
Jakubiak, K. (1997). Współdziałanie rodziny i szkoły w pedagogice II Rzeczypospolitej, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
Jakubiak, K., Janke A. W. (1996). Stosunki rodziny i szkoły w polskiej myśli pedagogicznej i praktyce edukacyjnej. Zarys dziejów nowożytnych i najnowszych. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia Pedagogiczne, 32, 144.
Łaga, P. (2016). Znaczenie relacji szkoły i rodziny w kontekście budowania wsparcia społecznego rodzin dzieci z niepełnosprawnością w II Rzeczpospolitej Polskiej. Biuletyn Historii Wychowania, 35, 53-70.
Magiera, E. (2015). Aspekty współpracy szkoły i domu w świetle dzienników urzędowych kuratoriów okręgów szkolnych w latach 1932-1939. Wychowanie w Rodzinie, 12, 175-196.
Mauersberg, S. (1988). Komu służyła szkoła w Drugiej Rzeczypospolitej? Społeczne uwarunkowania dostępu do oświaty. Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Okrasa, M. (2013) Współpraca rodziny i szkoły na przykładzie szkół w Lublinie w okresie II Rzeczypospolitej. Wychowanie w Rodzinie, 1, 217-234.
Państwowe Gimnazjum Humanistyczne im. Króla Jana Sobieskiego w Złoczowie. Sprawozdanie Dyrekcji za rok szkolny 1931/32. (1932). Złoczów: Nakładem Państwowego Gimnazjum Humanistycznego, s. 64-65.
Pierwsze Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Bolesława Krzywoustego w Nakle n. Notecią za lata 1920-1929, (1929). Nakło Nakładem Dyrekcji i członków Towarzystwa Przyjaciół Gimnazjum w Nakle, s. 32-33.
Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum imienia Juliusza Słowackiego w Czortkowie 1932/1933. (1933). Czortków: Nakładem Dyrekcji Gimnazjum, s. 48-51.
Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum Klasycznego w Grudziądzu za rok szkolny 1932/33. (1933). Grudziądz: Wydane Staraniem Dyrekcji Gimnazjum, s. 26-28.
Sprawozdanie Dyrekcji I Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1928/29. (1929). Stanisławów: Nakładem Funduszu Uczniów, s. 35-36.
Sprawozdanie Dyrekcji II Państwowego Gimnazjum im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie za rok szkolny 1931-32 (1932). Tarnów: Nakładem II Państwowego Gimnazjum im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie, s. 58-59.
Sprawozdanie Dyrekcji II Państwowego Gimnazjum w Tarnopolu za rok szkolny 1929/1930. (1930). Tarnopol: Odbito w Drukarni E. Krella w Tarnopolu, s. 15-16.
Sprawozdanie Dyrekcji Komunalnego Gimnazjum Męskiego imienia J. Śniadeckiego i Żeńskiego imienia M. Konopnickiej w Siemianowicach Śląskich 1930/31. (1931). Siemianowice Śląskie: Nakładem Dyrekcji Gimnazjum, s. 33-34.
Sprawozdanie Dyrekcji Państwowe Gimnazjum V im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego we Lwowie za rok szkolny1935/36. (1936). Lwów: Nakładem Dyrekcji Państwowego Gimnazjum V, s. 19-20.
Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu za rok szkolny 1934/35. (1935). Przemyśl: Nakładem Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu, s. 67-71.
Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Toruniu za rok szkolny 1931/32. (1932). Toruń: Nakładem Uczniów Państwowego Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, s. 70-72.
Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Trembowli za rok szkolny 1934/1935). (1935). Trembowla: Nakładem Dyrekcji i Komitetu Rodzicielskiego, s. 71.
Sprawozdanie Gimnazjum Państwowego w Zakopanem za rok szkolny 1934/35. (1935). Zakopane: Nakładem Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Zakopanem, s. 38-39.
Śliwiński, F. (1929) Organizacja władz szkolnych i szkolnictwa wszystkich stopni w Polsce Odrodzonej. Lwów: Książnica Atlas, 9-10.
Ustawa z dnia 11 marca 1932 roku o ustroju szkolnictwa, Dz. U. 1932, nr 38, poz. 389, art. 19.
V Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum Klasycznego w Trzemesznie za rok szkolny 1932/33 (1933). Trzemeszno: Nakładem Dyrekcji Gimnazjum i Komitetu Rodzicielskiego, s. 76-78.
XIV Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Jaworowie za rok szkolny 1932/33. (1933). Jaworów: Nakładem Funduszu Własnego, s. 46-47.
XV Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Jaworowie za rok szkolny 1933/34. (1934). Jaworów: Nakładem Funduszu Własnego, s. 26-28.
Copyright (c) 2020 Elżbieta Magiera dr hab. prof. US
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a CC BY-NC-ND licence that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are asked to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access). We advise to use any of the following reserach society portals:
