Kryzys wieku średniego w Tkankach miękkich Zyty Rudzkiej i Cząstkach elementarnych Michela Houllebecqa
Abstrakt
Artykuł ten omawia problem kryzysu wieku średniego w najnowszej prozie realistycznej. Autor odwołuje się do dwóch powieści: Cząstki elementarne Michela Houllebecqa i Tkanek miękkich Zyty Rudzkiej. W obu utworach bohaterami są wykształceni mężczyźni doświadczający kryzysu wieku średniego. Podejmują oni walkę z mijającym czasem, marząc o remisji starości, która w kulturze globalnej jest marginalizowana. Protagoniści obawiają się utraty atrakcyjności, maskując prawdziwy biologiczny wiek poprzez zabiegi upiększające czy kosmetyki. Snując swoją opowieść o starości mówią także o towarzyszących im emocjach, przeżyciach, lękach. Problematyczne staje się nie tylko budowanie relacji z drugim człowiekiem, ale również otwieranie się na nowe znajomości. Zarówno Houllebecq jak i Rudzka pokazują, że tradycja patriarchalna jest również opresyjna wobec mężczyzn. Ukazany w obu powieściach kryzys wieku średniego rodzi pytania dotyczące budowania nowej tożsamości męskiej, uwzględniającej nie tylko młodych, lecz również dojrzałych mężczyzn, dla których walka z procesem starzenia się nie powinna być zdominowana troską o ciało, lecz przede wszystkim o rozwój intelektualny.
Bibliografia
Bauman, Z. (2011). Duch i ciało na rynku – duchowość na sprzedaż. Znak, 7–8, 17–22.
Chmura-Rutkowska, I. i Ostrouch, J. (2008). Od optymizmu do cynizmu. Studium męskiej przyjaźni. W: A. Radomski i B. Truchlińska (red.), Męskość w kulturze współczesnej (s. 119–130). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Cieniuch, S. (2008). Kryzys męskości jako zmiana tradycyjnego paradygmatu. W: A. Radomski i B. Truchlińska (red.), Męskość w kulturze współczesnej (s. 66–77). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Czapliński, P., Cząstki mniej elementarne. O kilku różnicach, które „Serotonina” wprowadza do twórczości Michela Houellebecqa, https://www.academia.edu/41401733
Czyżak, A. (2011). Na starość. Szkice o literaturze przełomu tysiącleci. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Czyżak, A. (2015). Przestrzenie starości w literaturze najnowszej – przekraczanie progu. W: E. Konończuk i E. Sidoruk (red.), Przestrzenie geo(bio)graficzne w literaturze (s. 223–244). Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Houellebecq, M. (2012). Cząstki elementarne (A. Daniłowicz-Grudzińska, tłum.). Wydawnictwo W.A.B.
Katz, S. (2014). What is age studies? Age, Culture, Humanities. An Interdisciplinary Journal, 1, 17–23.
Kłosińska, K. (2016). Zagrożona męskość/zagrożone męskości. Śląskie Studia Polonistyczne, 1–2, s. 17–33.
Ławski, J. (2013). Nie i tak. Starość, która nie boi się czasu… W: J. Ławski (koncepcja i wstęp), A. Janicka, E. Wesołowska, i Ł. Zabielski (red.), Starość. Doświadczenie egzystencjalne, temat literacki, metafora kultury. Seria 2: Zapisy i Odczytania (s. 11–17). Uniwersytet w Białymstoku.
Melosik, Z. (2006). Kryzys męskości w kulturze współczesnej. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Nowacki, D. (2020). Nieprzyzwoita konfesja. Książki. Magazyn do Czytania, 5(44), 98.
Nowakowska, A. (2008). Kryzys męskości czy konflikt mężczyzny – utrata czy wyzwolenie. W: A. Radomski i B. Truchlińska (red.), Męskość w kulturze współczesnej (s. 151–161). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Pryczek, K. i Bielawska-Batorowicz, E. (2007). Studenci polscy i fińscy wobec andropauzy. Część I. Opinie o andropauzie i wiedza o jej objawach. Przegląd Menopauzalny, 6, 222–230.
Rudzka, Z. (2020). Tkanki miękkie. Wydawnictwo W.A.B.
Segal, L. (2014). The coming of age studies, Age, Culture, Humanities. An Interdisciplinary Journal, 1, s. 31–34.
Stawiszyński, T. (2021). Ucieczka od bezradności. Znak Literanowa.
Szubert, M. (2019). Dyskurs maladyczny – perspektywy badawcze. W: M. Ganczar, I. Gielata i M. Łaskoń (red.), Fragmenty dyskursu maladycznego (s. 17–35). Słowo/Obraz Terytoria.
Śmieja, W. (2024). Po męstwie. Wydawnictwo Czarne.
Tokarczyk, R. (2014). Starość człowieka w świetle różnych kultur pradawnych świata. W: E. Łoch, E. Flis-Czerniak, G. Wallner i D. Piechota (red.), Między literaturą a medycyną. Cz. 8: Starość i inne problemy egzystencjalne w badaniach interdyscyplinarnych (s. 107–124). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Zierkiewicz, E. (2014). Agezim. W: M. Rudaś-Grodzka i in. (red.), Encyklopedia gender. Płeć w kulturze (s. 21–25). Wydawnictwo Czarna Owca.
Copyright (c) 2024 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
