The Boy and the King – About Maturing Into the Manhood in the Prose of Szczepan Twardoch
Abstract
RESEARCH OBJECTIVE: The article aims to describe the process of assimilating patterns of masculinity in Szczepan Twardoch’s prose, mainly in his novel Król.
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main issues of the article focus on questions concerning the way of conceptualizing masculinity in Twardoch’s prose, especially in the aspect of puberty. This involves analyzing literary figures of initiation and the loss or „replacement” of the father. Research in masculinity studies, psychoanalysis, narratology, and genealogy was used as an effective research context and tool. The educational implications of the presented findings, in turn, fall within the scope of knowledge in pedagogy and gender psychology.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The ambiguity of labeling Twardoch’s prose as “masculine” is explored, followed by an analysis of the boy protagonist’s loss of his father and initiation models (gladius and phallus). Themes of violence and sexuality underscore his maturation within a historical and psychoanalytical framework.
RESEARCH RESULTS: As it turns out, maturing into manhood is realized in the prose of the author of The King in variable orders of imitation and contestation (rebellion), and the final rite of passage turns out to be the killing of the symbolic father. At the same time, masculinity in the existential dimension appears as a questionable or illusory value that does not protect against failure or fall.
CONCLUSIONS, RECOMMENDATIONS AND APPLICABLE VALUE OF RESEARCH: Studies on masculinity invite further exploration, such as the role of Twardoch’s “writing of violence” and shifts in masculinity as he matures as a man and writer. An important issue remains the psychological and pedagogical implications arising from the model of masculinity presented in Twardoch’s prose.
References
Adamski, M. (2016). Pisarz a samochód – od dyskursu fascynacji motoryzacyjnych Stanisława Lema i Sławomira Mrożka do ostracyzmu nad Szczepanem Twardochem, ambasadorem marki samochodów Mercedes-Benz. W: M. Święcicka (red.), Miasto. Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie. 6 (s. 135–146). Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Beisert, M. (2004). Trud dorastania seksualnego. W: M. Beisert (red.), Seksualność w cyklu życia człowieka (s. 145–169). Zakład Wydawniczy K. Domke.
Bendowska, M. (b.d.). Hasło ‘kaparot’. Polski słownik judaistyczny. https://delet.jhi.pl/pl/psj?articleId=19556
Bielik-Robson, A. (2000). Podglądanie, czyli głód rzeczywistości. Tygodnik Powszechny, dodatek Kontrapunkt, 6(44).
Brannon, L. (2002). Psychologia rodzaju (M. Kacmajor, tłum.). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Feldman-Kołodziejuk, E. (2019). „Marząc o Izraelu” – analiza wątku syjonistycznego w „Królu” Szczepana Twardocha. W: J. Ławski i E. Feldman-Kołodziejuk (red.), Żydzi wschodniej Polski. Seria VII. Między Odessą a Wilnem: wokół idei syjonizmu (s. 339–348). Temida 2 (przy współpracy Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku); Wydawnictwo Prymat, Mariusz Śliwowski; Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
Grygiel-Dorszewska, A. (2014). Męskość (nie)prawdziwa – pedagogiczne rozważania o męskiej tożsamości. Ars Educandi, 11, 51–64.
Jakubowska, H. (2014). Gra ciałem. Praktyki i dyskursy różnicowania płci w sporcie. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Karlsson, G. (2015). Męskość jako projekt: kilka uwag psychoanalitycznych (F. Mazurkiewicz, tłum.). Teksty Drugie, 2, 381–407.
Koziołek, R. (2015). Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
La Cecla, F. (2014). Szorstkim być. Antropologia mężczyzny (H. Serkowska, tłum.). Wydawnictwo Sic!
Maciorowski, M. i Nawrot, R. (2020, 24 grudnia). Żyd w biało-czerwonych barwach. Bij szwaba w swastykę, Szapcio! Prawdziwa historia „Króla”. Gazeta Wyborcza. https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,26635955,bij-szwaba-w-swastyke-szapcio-prawdziwa-historia-krola.html
Majewska E. i Rutkowska E. (2008). Wskazówki dla nauczycielek i nauczycieli o edukacji wolnej od dyskryminacji. W: E. Majewska i E. Rutkowska (red.), Równa szkoła – edukacja wolna od dyskryminacji. Podręcznik dla nauczycielek i nauczycieli (s. 117–128). Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Mazurkiewicz, F. (2019). Siła i słabość. Studium upadku męskiej hegemonii w Polsce. Instytut Badań Literackich.
Nowacki, D. (2013). Ukosem. Szkice o prozie. Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych.
Nowacki, D. (2016, 12 października). „Król”: męskie fantazje Szczepana Twardocha. Świetnie skrojona powieść rozrywkowa. Gazeta Wyborcza, 239. https://wyborcza.pl/7,75517,20823490,krol-meskie-fantazje-szczepana-twardocha-swietnie-skrojona.html
Palminteri, Ch. (reż.). (1993). Prawo Bronxu [film]. Penta Entertainment, Price Entertainment i Silvio Berlusconi Communications.
Pawlak, G., Grinberg, D. i Sadowski, M. (2013). Bądź silny i odważny. Żydzi, sport, Warszawa (G. Pawlak i in., tłum.). Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra.
Politzer, H. (2001). Czy Edyp miała kompleks Edypa? (M. Szalsza, tłum.). W: P. Dybel i M. Głowiński (red.), Psychoanaliza i literatura (s. 239–270). Słowo/Obraz Terytoria.
Rochecka-Sembratowicz, D. (2020). Tożsamość żydowska – Warszawa i zagłada. O „Królu” i „Królestwie” Szczepana Twardocha. Studia Żydowskie. Almanach, 10(9–10), 99–118.
Scorsese, M. (reż.). (1990). Chłopcy z ferajny [film]. Warner Bros.
Sowiński, M. (2016, 23 października). Łomot. Tygodnik Powszechny, 44, dodatek Książki w Tygodniku, 7/9. https://www.tygodnikpowszechny.pl/lomot-36374
Śmieja, W. (2016). Hegemonia i trauma. Literatura wobec dominujących fikcji męskości. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Wydawnictwo.
Tomasik, T. (2013). Wojna – męskość – literatura. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej.
Tomasik, T. (2020). Shut up and train. Kulturystyka jako forma ascezy. W: T. Kaliściak i W. Śmieja, przy współpracy P. Mosaka (red.), Biopolityka męskości. Instytut Badań Literackich.
Tomczok, M. (2017). Boks, gwałt, męskość (na przykładzie „Wielorybów i ciem. Dzienników” oraz „Króla” Szczepana Twardocha). Autobiografia: Literatura, Kultura, Media, 2, 151–165.
Twardoch, S. (2005). Otchłań. W: S. Twardoch, Obłęd rotmistrza von Egern (s. 73–196). Fabryka Słów.
Twardoch, S. (2010). Wyznania prowincjusza. Fronda.
Twardoch, S. i Bociąga, P. (2013). Sztuka życia dla mężczyzn czyli Bezużyteczny podręcznik życia towarzyskiego i uczuciowego dla brzydkich, grubawych, łysiejących i nieszczególnie inteligentnych oraz ciekawy esej o życiu towarzyskim i uczuciowym dla wszystkich pozostałych, może zawierać śladowe ilości kpin. Świat Książki.
Twardoch, S. (2016, 22 października). Biję, bo lubię (ze Szczepanem Twardochem rozmawia Małgorzata Niemczyńska). Gazeta Wyborcza. https://wyborcza.pl/7,75410,20871932,szczepan-twardoch-bije-bo-lubie-rozmowa.html
Twardoch, S. (2019). Król. Wydawnictwo Literackie.
Twardoch, S. (2021a). Wieczny Grunwald. Wydawnictwo Literackie.
Twardoch, S. (2021b). Wielkie Księstwo Groteski. Wydawnictwo Literackie.
Twardoch, S. (2022[2008]). Przemienienie. Wydawnictwo Dębogóra.
Wojtaszek, P. (2023). Formy męskości i kobiecości we wczesnej twórczości Szczepana Twardocha. Prace Literaturoznawcze, 11, 149–164.
Wolski, P. (2015). Eksces męskości. Narracje bokserskie w literaturze Zagłady. Teksty Drugie, 2, 180–202.
Zając, J. (2016). Tożsamość, męskość i etyka przemocy. O twórczości Szczepana Twardocha. W: A. Nęcka, D. Nowacki i J. Pasterska (red.), Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych, cz. 2 (s. 437–463). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Zimbardo, P.G. i Coulombe, N.S. (2015). Gdzie ci mężczyźni? (M. Guzowska, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Żurek, S.J. (2021). Gry przemocy w powieściach „Król” i „Królestwo” Szczepana Twardocha. Teksty Drugie, 5, 143–163.
Copyright (c) 2024 HORIZONS OF EDUCATION

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright to their work while granting the journal the right of first publication. The work will be simultaneously licensed under a CC BY-ND license, which permits others to share the work with proper credit given to the author and the original publication in this journal.
- Authors may enter into additional, non-exclusive agreements for the distribution of the published version of the work (e.g., posting it in an institutional repository or publishing it in another journal), provided that the original publication in this journal is acknowledged.
We allow and encourage authors to share their work online (e.g., in institutional repositories or on personal websites) both before and during the submission process, as this can foster beneficial exchanges and lead to earlier and increased citations of the published work. (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following academic networking platforms: