La foi chrétienne comme révélation du mystère de la communication

Abstrakt

Żyjemy dzisiaj w kulturze ukształtowanej przez praktykę, przez wymagania, ale także przez trudności w komunikacji. W codziennym życiu możliwości komunikowania są tak ogromne, jak nigdy dotąd: telewizja, telefon komórkowy, Internet. Można powiedzieć, że wyobraźnia naszej kultury jest ukształtowana przez problematykę komunikacji. Ta kultura, zauważmy, jest głęboko antydogmatyczna w tym sensie, że dowartościowuje zdolność pozyskiwania informacji, stawiania pytań, wzajemną wymianę, komunikowanie się z innymi, dawanie i otrzy-mywanie. Można zrozumieć w tej optyce, że słowo „dogmatyczny” nabrało pejoratywnego znaczenia. W języku francuskim, na przykład, słowo „dogmatyczny” znaczy ograniczony, nieinteligentny, brutalny, autorytarny. W ten sposób pojęcie to dzisiaj symbolizuje wszystko to, co jest antykomunikacją. W tej oto kulturze potrzebujemy odkryć chrześcijaństwo jako objawienie tajemnicy komunikacji, w jaką zostaliśmy włączeni. Ponadto, w naszym kontekście kulturowym, jest rzeczą fundamentalną zrozumienie, że wiara chrześcijańska w swoich dogmatach, to znaczy w swoich fundamentalnych stwierdzeniach wyrażonych w Credo nie tylko w żaden sposób nie blokuje komunikacji, ale wręcz objawia jej tajemnicę, ponieważ mówi o Bogu w języku komunikacji, promuje komunikację i otwiera dla niej niewiarygodne perspektywy. W artykule zaprezentowana jest refleksja na temat Credo, które wyraża i objawia tajemnicę komunikacji, w której jesteśmy zanurzeni przez sam fakt naszego istnienia. Credo, przypomnijmy, znajduje się w centrum liturgii paschalnej, chrzcielnej i niedzielnej. Po krótkim przypomnieniu źródeł historycznych Credo, Autor przedstawia jego trzy fundamentalne elementy strukturalne: trynitarny, narracyjny i związany z głoszeniem. Pozwoli to na stopniowe omówienie tajemnicy chrześcijańskiej z trzech perspektyw: komunikacja w Bogu (tajemnica trynitarna), komunikacja Boga (historia zbawienia), komunikacja według Boga (życie ludzkie i chrześcijańskie w Duchu Bożym).

 Nous sommes aujourd’hui dans une culture façonnée par la pratique, par les exigences et aussi par les difficultés de la communication. Dans la vie pratique, les possibilités de communiquer se sont intensifiées d’une manière inconnue  jusqu’ici: télévision, téléphone portable, internet. On peut dire que l’imaginaire de notre culture est façonné par la problématique de la communication. Cette culture, notons-le, est profondément antidogmatique au sens où ce qu’elle met en valeur, c’est la capacité de s’informer, de s’interroger, d’échanger, de communiquer avec autrui, de donner et de recevoir. On peut comprendre, dans cette optique, que le mot « dogme » en soit venu à prendre un sens péjoratif. Dans la langue française, par exemple, le mot «dogmatique» signifie borné, inintelligent, violent, autoritaire. Ainsi, le mot «dogmatique» symbolise aujourd’hui tout ce qui est l’anti-communication. Dans cette culture, nous avons besoin de redécouvrir  le christianisme comme  la révélation du mystère de la communication dans lequel nous sommes pris.  Aussi, dans notre contexte culturel, est-il déterminant aujourd’hui ce comprendre que la foi chrétienne, en ses dogmes mêmes – c’est-à-dire en ses affirmations fondamentales exprimées dans le Credo – loinde freiner la communication, en révèle le mystère puisqu’elle parle de Dieu en termes de communication, promeut la communication jusqu’à l’extrême et lui ouvre des perspectives insoupçonnées. Dans cette contribution l’auteur propose une réflexion sur le Credoen tant qu’il exprime et révèle le mystère de la communication dans lequel nous sommes plongés par notre existence même. Le Credo est au cœur de  la  liturgie pascale, baptismale et dominicale. Après un bref, rappel de ses origines historiques, l’Auteur dégage ses trois structures fondamentales : trinitaire, narrative et énonciative. Ce qui nouspermettra d’envisager successivement le mystère chrétien sous trois angles: la communication en Dieu (le mystère trinitaire), la communication de Dieu (l’histoire du salut), la communication selon (la vie humaine et chrétienne dans l’Esprit de Dieu).