Functional Literacy in the System of Adult Education
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem naukowym artykułu jest lepsze zrozumienie zjawiska alfabetyzacji funkcjonalnej (analfabetyzmu) i jego roli w systemie uczenia się dorosłych, podejścia pedagogicznego i społeczno-ekonomicznego do tego pojęcia.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy zawiera się w pytaniach: Jaka jest istota, definicja i składowe alfabetyzacji funkcjonalnej? Jakie są zasady pedagogiczne i techniki treningu funkcjonalnego czytania i pisania dla dorosłych? Autorka posługuje się metodą teoretycznej analizy prac naukowych, niektórych dokumentów i raportów UNESCO na ten temat oraz porównania niektórych poglądów badawczych.
PROCES WYWODU: Artykuł rozpoczyna się od zbadania piśmienności funkcjonalnej w wymiarze historycznym i współczesnym, przyczyn rozwoju tego zjawiska na świecie. Następnie skupiamy się na różnych koncepcjach i podejściach do umiejętności funkcjonalnych na przestrzeni czasu. Dalej porównano badania naukowców nad składnikami alfabetyzacji funkcjonalnej oraz omówiono zasady i metody, osobliwości treningu umiejętności funkcjonalnych w kształceniu dorosłych.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Badania wykazały, że alfabetyzacja funkcjonalna to zespół niezbędnej społecznie wiedzy i umiejętności, pozwalających osobie skutecznie uczestniczyć w procesie społecznym. Jego elementy składowe dzielimy na podstawowe, informacyjne, ekonomiczne, polityczne, kulturowe i wiele innych, w zależności od poziomu społeczności. Koncepcja i trening umiejętności funkcjonalnych są związane z priorytetami rozwoju gospodarczego i społecznego. W pracy wyjaśniono stałe zainteresowanie krajowych i międzynarodowych organizacji utrzymaniem umiejętności funkcjonalnych.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W konkluzji podkreślono znaczenie umiejętności funkcjonalnych dla rozwoju i dobrostanu postępu indywidualnego i społecznego w społeczności. Podkreślono potrzebę wypracowania i wdrożenia konkretnych zasad, materiałów dydaktycznych i technik treningu umiejętności funkcjonalnych w kształceniu dorosłych.
Bibliografia
Bellahsène, C. (1973). Practical guide to functional literacy: A method of training for development. UNESCO.
Bhola, H.S. (1995). Functional literacy, workplace literacy and technical and vocational education: Interfaces and policy perspectives. UNESCO, Section for Technical and Vocational Education.
Bugaievska, Н.V. (2012). Functional literacy of university students as a scientific and pedagogical problem. Visnyk of LNU named after T. Shevchenko, 22(257), 73–79.
Dimitrova, N. (2015). Research of functional literacy as a new concept in the scientific knowledge. https://www.semanticscholar.org/paper/Research-of-Functional-Literacy-as-a-New-Concept-in-Dimitrova/Encyclopedia.com. (n.d.) Functional literacy. In Encyclopedia.com. Retrieved June 20, 2023 from https://www.encyclopedia.com/humanities/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/functional-literacy
Fuchs-Brüninghoff, E., Kreft, W., & Kropp, U. (1986). Functional illiteracy and literacy provision in developed countries: The case of the Federal Republic of Germany. UNESCO Institute for Education. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000079048
Gershunskii, B. (1990). Literacy for the XXI century. Pedagogy, 4, 58−64.
Gray, W.S. (1956). The teaching of reading and writing. Scott, Foresman and Company.
Halus, O., & Shaposhnikova, L. (2006). Comparative pedagogy: A handbook. Vyshcha shkola.
Illiteracy worldwide. (2015). Alumniportal Deutschland. https://www.alumniportal-deutschland.org/en/sustainability/social-affairs/article/infographic-illiteracy-worldwide.html
Mukan, N., & Fuchyla, O. (2016). Functional literacy learning in the system of adult education in Belgium. Advanced Education, 6, 34–39.
Onushkin, V., & Ogaryov, Ye. (2005). Obrazovanie vzroslyh: Mezhdistsiplinarnyi slovar terminov [Adult education: Inter-disciplinary dictionary of terms]. SPb, VIPKRO.
Shaw, D., Perry, K.H., Ivanyuk, L., & Tham, S. (2017). Who researches functional literacy? Community Literacy Journal, 11(2), 43–64.
UN. (1992). International Literacy Year: Resolution / adopted by the General Assembly. In UN General Assembly (46th sess.: 1991–1992). https://digitallibrary.un.org/record/136108
UNESCO. (1970). Functional literacy as a factor in development. UNESCO.
UNESCO. (1979). Records of the General Conference, 20th session, Paris, 24 October to 28 November 1978, v. 1: Resolutions. UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000114032
UNESCO. (2013). The second global report on adult learning and education. Rethinking literacy.
UNESCO Institute for Lifelong Learning. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000222407
UNESCO (2014). Teaching and learning: Achieving quality for all. UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000225660
UNESCO. (2019). 4th global report on adult learning and education: leave no one behind: participation, equity and inclusion. UNESCO Institute for Lifelong Learning. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000372274
UN. (2003, February 13). United Nations Literacy Decade (2003–2012) launched at New York headquarters. United Nations. https://press.un.org/en/2003/obv322.doc.htm
Vágvölgyi, R., Coldea,A., Dresler, T., Schrader, J., and Nuerk, H.-C. (2016).Areview about functional illiteracy: Definition, cognitive, linguistic, and numerical aspects. Frontiers in Psychology, 7, 1617. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2016.01617
Vershlovskiy, S.G. (2008). Nepreryvnoe obrazovanie (historiko-teoreticheskii analiz fenomena.[Continuing education (historical and theoretical analysis of the phenomenon)]. Academy of Postgraduate Pedagogical Education. https://search.rsl.ru/ru/record/01004337905
Voronovych, E.-V. (2019). Functional literacy is one of the ways of personality socialization. Journal of Humanitarian Sciences, 5(1), 18–45.
Yermolenko, V.A. (2002) Functional literacy in the modern context. ITOP RAO.
Copyright (c) 2023 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: