Building a Common Plane of Understanding (CPU) in the Process of Interpersonal Communication
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Ukazanie roli, jaką odgrywa wspólna płaszczyzna porozumienia (WPP) w procesie komunikacji interpersonalnej. Analiza udziału wymiarów komunikacji (WK): informacyjnego (WKI), energetyczno-emocjonalnego (WKEE), współdziałania, wspólnego wykonywania czegoś (WKWW) i relacyjnego (WKR) w budowaniu WPP. Pokazanie związku między WPP a efektywnym komunikowaniem się (EK).
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Sformułowano dwie tezy: 1. Istnieje związek między ustrukturowaniem procesu komunikacji (PK) a budowaniem WPP. 2. Istnieje związek między WPP a EK. Do analizy treści opisujących związki wymienione w tezach zastosowano podejście systemowe, strukturalne i konstruktywistyczne.
PROCES WYWODU: W ramach WPP dokonuje się regulacja i koordynacja form zmienności procesu komunikacji (FZPK), w tym WK. WPP jest funkcjonalnie niezbędna dla PK, ponieważ umożliwia N(adawcy) i O(dbiorcy) wymianę informacji i ustalanie ich znaczenia. PK rozgrywa się na czterech wymiarach: WKI, WKEE, WKWW i WKR. Każdy z nich wnosi swój specyficzny wkład w budowanie WPP.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Odpowiednia regulacja i koordynacja FZPK, w tym WK ma związek z budowaniem WPP. Badania własne przytoczone w artykule wskazują, że istnieje zależność między WK a WPP. Największy wpływ na budowanie WPP w trakcie swobodnej rozmowy mają w kolejności wymiary: WKWW, WKR, WKEE i WKI.
WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Wpływ WK na budowanie WPP wskazuje, że przekazywanie informacji w WKI powinno być poprzedzone odpowiednią regulacją pozostałych wymiarów. Warto poszerzać swoją wiedzę, umiejętności i kompetencje w każdym z WK, gdyż przyczynia się to nie tylko do sprawniejszego budowania WPP, ale również do efektywniejszej komunikacji. Budowanie WPP jest istotnym elementem procesu komunikacji interpersonalnej, ponieważ umożliwia uwspólnienie znaczenia między interlokutorami i nawiązanie między nimi kontaktu.
Bibliografia
Bąk, O. (2015). Informacje zwrotne w szkole. Perspektywa nauczycieli i uczniów [Feedback in school: The perspective of teachers and students]. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja,18(3), 85–100.
Bąk, O. (2017). Styl wychowania a informacje zwrotne w komunikacji rodziców z adolescentami [Parenting style and feedback in parent-adolescent communication]. Psychologia Rozwojowa, 22(1), 47–58. https://doi.org/10.4467/20843879PR.17.003.6417
Bertalanffy von, L. (1984). Ogólna teoria systemów [General systems theory] (E. Wojdyłło-Woźniak, Trans.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Bręński, S. (2015). Wpływ prawdopodobieństwa fonotaktycznego na przetwarzanie języka [The influence of phonotactic probability on language processing]. Psychologia Rozwojowa, 20(1), 23–37. https://doi.org/10.4467/20843879PR.15.005.3477
Clark, H.H. (1996). Using language. Cambridge University Press.
Condon, W.S. (1984). Une analyse de l’organisation comportementale. In J. Cosnier & A. Brossard (Eds.), La communication non verbale (pp. 31–70). Delachaux & Niestlé.
Diamond, A. (2013). Executive functions. Annual Review of Psychology, 64, 135–168. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-113011-143750
Domachowski, W. (1993). Psychologia społeczna komunikacji niewerbalnej [Social psychology of nonverbal communication]. Wydawnictwo Edytor.
Domachowski, W. (2020). Efektywność komunikowania a efektywność porozumiewania się [Effectiveness of communication and effectiveness of understanding]. Człowiek i Społeczeństwo, 50, 31–46. https://doi.org/10.14746/cis.2020.50.3
Fiske, J. (1999). Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem [Introduction to communication studies] (A. Gierczak, Trans.). Wydawnictwo Astrum.
Frydrychowicz, S. (1999). Proces mówienia [The process of speaking]. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Frydrychowicz, S. (2021). Wymiary komunikacji. Klucz dostępu do efektywnej komunikacji interpersonalnej [Dimensions of communication: The key to effective interpersonal communication]. Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Furr, R.M. (2008). A framework for profile similarity: Integrating similarity, normativeness, and distinctiveness. Journal of Personality, 75(5), 1267–1316.
Grice, H.P. (1980). Logika a konwersacja [Logic and conversation] (B. Stanosz, Trans.). In B. Stanosz (Ed.), Język w świetle nauki [Language in the light of science] (pp. 91–114). Czytelnik.
Heath, R.L., & Bryant, J. (2000). Human communication: Theory and research. Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Manusov, V. (2020). Foreword to special issue on enhancing interpersonal engagement: Concepts for optimal communication. Atlantic Journal of Communication, 28(1), 1–4. https://doi.org/10.1080/15456870.2020.1684292.
Matczak, A. (2008). Do czego może być potrzebne pojęcie inteligencji emocjonalnej [What is the concept of emotional intelligence needed for?]. In J. Orzechowski & M. Śmieja (Eds.), Inteligencja emocjonalna. Fakty, mity, kontrowersje [Emotional intelligence: Facts, myths, controversies] (pp. 46–61). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Medeiros, C.A. (2021). Joint attentional scenes, stone tools, language, and event simulation. Language and Communication, 80, 39–55. https://doi.org/10.1016/j.langcom.2021.05.004
Morreale, S.P., Spitzberg, B.H., & Barge, J.K. (2015). Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza, umiejętności [Communication between people] (P. Izdebska & D. Kobylińska, Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nęcki, Z. (1996). Komunikacja międzyludzka [Interpersonal communication]. Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu.
Peterson, E., & Welsh, M.C. (2014). The development of hot and cool executive functions in childhood and adolescence: Are we getting warmer? In S. Goldstein & J.A. Naglieri (Eds.), Handbook of executive functioning (pp. 45–65). Springer Science + Business Media. https://doi.org/10.1007/978-1-4614-8106-5-4
Philips, S.U. (2007). Participant structure and communicative competence: Warm Springs children in community and classroom. In L. Monaghan & J.E. Goodman (Eds.), A cultural approach to interpersonal communication (pp. 378–395). Blackwell Publishing.
Piaget, J. (1981). Równoważenie struktur poznawczych [The equilibration of cognitive structures] (Z. Zakrzewska, Trans.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Putko, A. (2008). Dziecięca ‘teoria umysłu’ w fazie jawnej i utajonej a funkcje wykonawcze [Children’s ‘theory of mind’ in explicit and implicit phases and executive functions]. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Rizzolatti, G., & Craighero, L. (2004). The mirror-neuron system. Annual Review of Neuroscience, 27, 169–192. https://doi.org/10.1146/annurev.neuro.27.070203.144230
Rostowski, J., & Rostowska, T. (2014). Rola systemu lustrzanych neuronów w rozwoju języka i komunikacji interpersonalnej [The role of the mirror neuron system in language development and interpersonal communication]. Psychologia Rozwojowa, 19(2), 49–65. https://doi.org/10.4467/20843879PR.14.011.2289
Schaffer, R.H. (2006). Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość [Social development: Childhood and adolescence] (M. Białecka-Pikul & K. Sikora, Trans.). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Schramm, W. (1971). The nature of communication between humans. In W. Schramm & D.R. Roberts (Eds.), The process and effects of mass communication (pp. 3–53). University of Illinois Press.
Schultz von Thun, F. (2005). Sztuka rozmawiania. Analiza zaburzeń [The art of conversation: Analysis of disorders] (P. Włodyga, Trans.). Vol. 1. Wydawnictwo WAM.
Sztompka, P. (2016). Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej [Social capital: The theory of interpersonal space]. Wydawnictwo Znak.
Takamizawa, K. & Kawasaki, M. (2019). Transfer entropy for synchronized behavior estimation of interpersonal relationships in human communication: Identifying leaders or followers. Scientific Reports, 9, 10960. https://doi.org/10.1038/s41598-019-47525-6
Tomasello, M. (2002). Kulturowe źródła ludzkiego poznawania [The cultural origins of human cognition] (J. Rączaszek, Trans.). Państwowy Instytut Wydawniczy.
Tomasello, M. (2005). Constructing a language. Harvard University Press.
Turner, J.H. (2002). Face to face: Toward a sociological theory of interpersonal behavior. Stanford University Press.
Watzlawick, P., Helmick Beavin, J., & Jackson, D.D. (1972). Une logique de la communication.Édition du Seuil.
Wu, S., & Keysar, B. (2007). The effect of information overlap on communication effectiveness. Cognitive Science, 31(1), 169–181. https://doi.org/10.1207/s15516709cog3101_7
Copyright (c) 2024 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
