Lifelong learning jako warunek ramowy innowacyjności gospodarek państw Unii Europejskiej w świetle metodologii European Innovation Scoreboard
Abstrakt
CEL NAUKOWY:Głównym celem niniejszego opracowania było ukazanie zależności między wynikami osiąganymi przez kraje Unii Europejskiej w zakresie kształcenia przez całe życie a poziomem innowacyjności ich gospodarek, mierzonym według metodologii European Innovation Scoreboard (EIS).
PROBLEM I METODY BADAWCZE:Zasadniczym problemem badawczym było określenie roli lifelong learning w tworzeniu warunków dla rozwoju innowacyjności w krajach Unii Europejskiej. Zastosowane w artykule metody badawcze, o charakterze opisowo-analitycznym, obejmowały przegląd dostępnej literatury naukowej na temat kształcenia przez całe życie oraz aktów prawnych Unii Europejskiej i raportów European Innovation Scoreboard, jak również analizę statystyczną danych pochodzących z Eurostatu oraz bazy EIS.
PROCES WYWODU: Proces wywodu rozpoczyna się od przeglądu koncepcji teoretycznych na temat lifelong learning oraz definicji i celów kształcenia przez całe życie formułowanych w oficjalnych dokumentach Unii Europejskiej. Następnie przedstawiona została metodologia pomiaru innowacyjności European Innovation Scoreboard (EIS), ze szczególnym uwzględnieniem wskaźnika Lifelong learning (LLL), który jest jednym mierników służących do oceny warunków ramowych innowacyjności. W dalszej kolejności przeanalizowano wyniki krajów UE w zakresie LLL oraz obliczono i oceniono siłę korelacji między wskaźnikiem LLL a sumarycznym indeksem innowacyjności (Summary Innovation Index - SII).
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza przeprowadzona w artykule wykazała, że mimo iż w sferze celów i strategii rozwoju Unii Europejskiej koncepcja lifelong learning jest traktowana priorytetowo, to w praktyce osiągnięcia krajów członkowskich w tym zakresie nie są w pełni zadowalające. Jednocześnie na podstawie analizy danych EIS można stwierdzić, że wartości wskaźnika Lifelong learning są silnie skorelowane z poziomem sumarycznego indeksu innowacyjności, zarówno dla całej Unii Europejskiej, jak i w grupach krajów członkowskich o różnych poziomach innowacyjności. Wyniki w zakresie LLL są ponadto mocniej powiązane z poziomem innowacyjności niż inne warunki ramowe, takie jak m.in. liczba osób z wykształceniem wyższym czy upowszechnienie szerokopasmowego internetu.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analiza potwierdziła tezę, że lifelong learning jest ważnym warunkiem rozwoju innowacyjności w Unii Europejskiej, a doskonalenie modelu tego kształcenia może znacząco poprawić wyniki innowacyjności gospodarek krajów członkowskich. Reformując systemy edukacyjne w kierunku ich większej proinnowacyjności powinno się zatem rozwijać różnorodne formy edukacji, nie tylko formalnej, ale również pozaformalnej i w większym stopniu adresować programy edukacyjne do różnych grup wiekowych. Należy dążyć nie tylko do poprawy wskaźnika uczestnictwa osób dorosłych w kształceniu ustawicznym, ale również troszczyć się o poprawę jakości tego kształcenia.
Bibliografia
Commission of the European Communities. (2000). A Memorandum on Lifelong Learning (Commission Staff Working Paper No. SEC (2000) 1832). Brussels: European Commission.
Decyzja 1720/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 15.11.2006 r. ustanawiająca program działań w zakresie uczenia się przez całe życie (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 327).
European Commission. (2017a). European Innovation Scoreboard 2017. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/facts-figures/scoreboards_pl (dostęp: 14.02.2017).
European Commission. (2017b). European Innovation Scoreboard 2017 [Data file]. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/24141 (dostęp: 25.02.2018).
Eurostat. (2018). Participation rate in education and training (last 4 weeks) by sex and age [Data file]. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/eurostat/web/education-and-training/data/database (dostęp: 25.02.2018).
Grotowska-Leder, J. (2014). Rzecz o kształceniu dorosłych. Lifelong learning w Polsce, w perspektywie Unii Europejskiej. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica, 50, 117-135.
Komisja Europejska. (2010). Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (KOM 2010-2020). Pozyskano z: http://ec.europa.eu/eu2020/pdf/1_PL_ACT_part1_v1.pdf (dostęp: 25.02.2018).
Kowalewski, T. (2013). Edukacja dorosłych w koncepcji Ryszarda Wroczyńskiego, Edukacja Dorosłych, 1, 81-89.
Lindeman, E. C. (1926). The meaning of adult education. New York: New Republic.
OECD. (1996). Lifelong learning for all. Policy directions. Paris: OECD.
Półturzycki, J. (2016). Spór o kształcenie ustawiczne : polemiki i analizy. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Suchodolski, B. (2003). Edukacja permanentna. Rozdroża i nadzieje. Seria: Inicjatywy Wszechnicowe. Warszawa: Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej.
Volles, N. (2016). Lifelong learning in the EU: changing conceptualisations, actors, and policies. Studies in Higher Education, 41(2), 343-363. doi: 10.1080/03075079.2014.927852
Wach, K (2013). Edukacja na rzecz przedsiębiorczości wobec współczesnych wyzwań cywilizacyjno-gospodarczych. Przedsiębiorczość-Edukacja. Przedsiębiorczość w warunkach kryzysu gospodarczego, 9, 246-257. doi: 10.24917/1333
Wróblewska, W. (2006). Konsekwencje założeń koncepcji edukacji ustawicznej dla autoedukacji. E-mentor, 5(17), 1-8. Pozyskano z: http://www.e- mentor.edu.pl/artykul/index/numer/17/id/356 (dostęp: 14.02.2018).
Yeaxlee, B. A. (1929). Lifelong Education: A Sketch of the Range and Significance of the Adult Education Movement. London: Cassell.
Copyright (c) 2019 Agnieszka Hajdukiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: