Lifelong learning jako warunek ramowy innowacyjności gospodarek państw Unii Europejskiej w świetle metodologii European Innovation Scoreboard

Abstract

CEL NAUKOWY:Głównym celem niniejszego opracowania było ukazanie zależności między wynikami osiąganymi przez kraje Unii Europejskiej w zakresie kształcenia przez całe życie a poziomem innowacyjności ich gospodarek, mierzonym według metodologii European Innovation Scoreboard (EIS).

PROBLEM I METODY BADAWCZE:Zasadniczym problemem badawczym było określenie roli lifelong learning w tworzeniu warunków dla rozwoju innowacyjności w krajach Unii Europejskiej. Zastosowane w artykule metody badawcze, o charakterze opisowo-analitycznym, obejmowały przegląd dostępnej literatury naukowej na temat kształcenia przez całe życie oraz aktów prawnych Unii Europejskiej i raportów European Innovation Scoreboard, jak również analizę statystyczną danych pochodzących z Eurostatu oraz bazy EIS.

PROCES WYWODU: Proces wywodu rozpoczyna się od przeglądu koncepcji teoretycznych na temat lifelong learning oraz definicji i celów kształcenia przez całe życie formułowanych w oficjalnych dokumentach Unii Europejskiej. Następnie przedstawiona została metodologia pomiaru innowacyjności European Innovation Scoreboard (EIS), ze szczególnym uwzględnieniem wskaźnika Lifelong learning (LLL), który jest jednym mierników służących do oceny warunków ramowych innowacyjności. W dalszej kolejności przeanalizowano wyniki krajów UE w zakresie LLL oraz obliczono i oceniono siłę korelacji między wskaźnikiem LLL a sumarycznym indeksem innowacyjności (Summary Innovation Index - SII).

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza przeprowadzona w artykule wykazała, że mimo iż w sferze celów i strategii rozwoju Unii Europejskiej koncepcja lifelong learning jest traktowana priorytetowo, to w praktyce osiągnięcia krajów członkowskich w tym zakresie nie są w pełni zadowalające. Jednocześnie na podstawie analizy danych EIS można stwierdzić, że wartości wskaźnika Lifelong learning  są silnie skorelowane z poziomem sumarycznego indeksu innowacyjności, zarówno dla całej Unii Europejskiej, jak i w grupach krajów członkowskich o różnych poziomach innowacyjności. Wyniki  w zakresie LLL są ponadto mocniej powiązane z poziomem innowacyjności niż inne warunki ramowe, takie jak m.in. liczba osób z wykształceniem wyższym czy upowszechnienie szerokopasmowego internetu.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analiza potwierdziła tezę, że lifelong learning jest ważnym warunkiem rozwoju innowacyjności w Unii Europejskiej, a doskonalenie modelu tego kształcenia może znacząco poprawić wyniki innowacyjności gospodarek krajów członkowskich. Reformując systemy edukacyjne w kierunku ich większej proinnowacyjności powinno się zatem rozwijać różnorodne formy edukacji, nie tylko formalnej, ale również  pozaformalnej i w większym stopniu adresować programy edukacyjne do różnych grup wiekowych. Należy dążyć nie tylko do poprawy wskaźnika uczestnictwa osób dorosłych w kształceniu ustawicznym, ale również troszczyć się o poprawę jakości tego kształcenia.