Ewangelia inspiracją dla nauk o wychowaniu

Słowa kluczowe: Biblia, Ewangelia, poznanie religijne, wychowanie religijne, transcendencja.

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest pokazanie na przykładzie perykopy ewangelicznej, że Biblia poza religijnym przesłaniem może dostarczać wielu inspiracji do przemyśleń pedagogicznych.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule zamierzamy wyjaśnić, w jakiej mierze, w jakim zakresie Biblia może inspirować myślenie przedstawicieli nauk o wychowaniu. Prowadzone badania mają charakter jakościowy. W analizach zostaje wykorzystana technika analizy kategorialnej.

PROCES WYWODU: Powszechnie przyjmuje się, że Biblia przekazuje treści religijne. Jednocześnie jesteśmy świadomi tego, że sięgają po nią nie tylko osoby wierzące, ale i niewierzące, poszukując w niej wyjaśnień kwestii historycznych, archeologicznych itd. Przekonani o tej bogatej ofercie tekstów biblijnych zaczęliśmy poszukiwać inspiracji, jakich Biblia może dostarczyć przedstawicielom nauk o wychowaniu.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Świadomi tego, że Biblia nie jest klasycznym podręcznikiem pedagogicznym, a zatem nie może udzielać jednoznacznych odpowiedzi na stawiane przez tę dyscyplinę pytania, doszliśmy do wniosku, że poza przekazem treści religijnych znajdziemy w niej wiele inspiracji dla pedagogicznego myślenia i działania. Za znaczący impuls uważamy uwrażliwianie Biblii na rzeczywistość niematerialną, na transcendencję oraz dopuszczanie innych form poznania niż poznanie intelektualne.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Otwartość, a także brak uprzedzeń natury światopoglądowej pozwalają stwierdzić, że Biblia poza swoim nadrzędnym celem, jakim jest ukazywanie relacji Boga z ludźmi, dostarcza tym ostatnim także wielu inspiracji do przemyśleń w zakresie układania relacji wychowawca-wychowanek.

Biogramy autorów

Zbigniew Marek, Akademia Ignatianum w Krakowie Wydział Pedagogiczny Instytut Nauk o Wychowaniu

Ks. prof. dr hab. Zbigniew Marek SJ, jest pracownikiem katedry Katedra Andragogiki i Aksjologii Pedagogicznej w Instytucie Nauk o Wychowaniu Akademii Ignatianum w Krakowie. Interesują go współzależności zachodzące między wychowaniem i religią. Jest autorem takich publikacji jak „Religia pomoc czy zagrożenie dla edukacji?”, „Pedagogika towarzyszenia”, a także współautorem i kierownikiem zespołu przygotowującego podręczniki do nauki religii w szkole. Zorganizował i od lat kieruje Korespondencyjnym Kursem Biblijnym.

Anna Walulik, Akademia Ignatianum w Krakowie Wydział Pedagogiczny Instytut Nauk o Wychowaniu

S. dr hab. Anna Walulik CSFN, prof. Ignatianum, kieruje Katedrą Andragogiki i Aksjologii Pedagogicznej. Jest współautorką podręczników do nauki religii w szkole. W poszukiwaniach naukowych zajmuje się badaniem możliwości edukacyjnego wspomagania dorosłego w kształtowaniu szczęśliwego życia z wykorzystaniem perspektywy biograficznej i odniesień do chrześcijaństwa.

Bibliografia

Hadwiger, A. (1978). Bibelunterricht. W: J. Fink i E.J. Korherr (red.), Praktisches Wörterbuch der Religionspādagogik und Katechetik. Wien: Herder, 100-103.

Hilger, G., Leimgruber, S. i Ziebertz, H-G. (2001). Religionsdidaktik. Ein Leitfaden für Studium Ausbildung und Beruf. München: Kösel-Verlag.

Illeris, K. (2006). Trzy wymiary uczenia się. Wrocław: Wydawnictwo DSW.

Jan Paweł II. (1998). Encyklika Fides et ratio. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.

Jashapara, A. (2006). Zarządzanie wiedzą. Warszawa: Wydawnictwo PWE.

Kant, I. (2001). Krytyka czystego rozumu. Kęty: Wydawnictwo Antyk.

Léon-Dufour, X. (1973). Wychowanie. W: X. Léon-Dufour (red.), Słownik teologii biblijnej. Poznań-Warszawa: Pallotinum, 1085-1089.

Marek, Z. (1998). Biblia w katechetycznej posłudze słowa. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Marek, Z. (2017). Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej. Kraków: Akademia Ignatianum.

Mudyń, K. (1995). O granicach poznania. Między wiedzą, niewiedzą i antywiedzą. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Müller, G.L. (2015). Dogmatyka katolicka. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Olbrycht, K. (2012). Wychowanie do wartości – w centrum aksjologicznych dylematów współczesnej edukacji. Paedagogia Christiana 1/29, 89-104.

Pedagogia ignacjańska. Podejście praktyczne. W: Podstawy edukacji ignacjańskiej. Kraków: WSFP „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, 2006, s. 97-165.

Rahner, K. (1987). Podstawowy wykład wiary. Wprowadzenie do pojęcia chrześcijaństwa. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Remiszewska, Z. (2016). Aksjologiczne aspekty wychowania. Lubelski Rocznik Pedagogiczny t. XXXV, z. 1, 85-97.

Śliwerski, B. (2008). Pedagogika bez transcendencji. W: W. Pasierbek (red.), Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu. Kraków: WSF-P Ignatianum, Wydawnictwo WAM, 96-98.

Waldenfels, H. (1993). O Bogu, Jezusie Chrystusie i Kościele dzisiaj. Teologia fundamentalna w kontekście czasów obecnych. Katowice: Księgarnia św. Jacka.

Walulik, A. (2010). Niewiedza religijna i jej andragogiczne konsekwencje. W: T. Aleksander (red.), Edukacja dorosłych jako czynnik rozwoju społecznego. T. 2. Radom: Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, 234.

Walulik, A. (2011). Moderacyjne i synergiczne kształtowanie dorosłości. Propozycja typologii modeli znaczeń wiedzy religijnej na przykładzie Korespondencyjnego Kursu Biblijnego. Kraków: WSF-P „Ignatianum, Wydawnictwo WAM, 27 i nn.

Wołosiuk, B. (2010). Rola szkoły w wychowaniu aksjologicznym. Rozprawy Społeczne IV, I, s. 36.

Opublikowane
2019-08-30
Jak cytować
Marek, Z., & Walulik, A. (2019). Ewangelia inspiracją dla nauk o wychowaniu. Horyzonty Wychowania, 18(45), 95-108. https://doi.org/10.17399/HW.2019.184508
Dział
Artykuły Varia