Relationships in a Family with High Academic Achievement Students

Sylwia Gwiazdowska-Stańczak

doi:10.35765/hw.1668

Sylwia Gwiazdowska-Stańczak Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Pedagogiczny i Artystyczny, Instytut Pedagogiki i Psychologii

Słowa kluczowe: rodzina, relacje rodzinne, wysokie osiągnięcia szkolne, test gimnazjalny, tożsamość rodzinna

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Osiągnięcia szkolne to ważny wymiar ludzkiego życia I są uwarunkowane czynnikami wewnętrznymi I zewnętrznymi do których nalezy rodzina. Celem niniejszych badan była próba odpowiedzi na pytanie jak uczniowie z wysokimi osiągnięciami postrzegają swoje relacje w rodzinie.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zastosowano Kwestionariusz Relacji Rodzinnych w wersji “Moja Rodzina”, “Mój Ojciec” i “Moja Matka” autorstwa Plopy I Połomskiego. Grupę badana stanowili uczniowie w wieku 16 lat (N=155), którzy otrzymali wysoki wynik w teście gimnazjalnym i grupa porównawcza z przeciętnym wynikiem w tym teście (N=161).

PROCES WYWODU: Uczniowie oceniali relacje w rodzinie w następujących wymiarach: komunikacja, spójność, tożsamość i autonomia-kontrola.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Stwierdzono, że dla uczniów z wysokimi osiągnięciami szkolnymi spójność w relacji z ojcem jest ważniejsza niż dla grupy porównawczej.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Ponadto, stwierdzono różnice w percepcji relacji rodzinnych ze względu na płeć. Chłopcy ocenili spójność I komunikację z ojcem na wyższym poziomie niż dziewczęta. Ciekawym wynikiem badania jest wyższa ocean tożsamości rodzinnej przez chłopców niż dziewczęta.

Biogram autora

Sylwia Gwiazdowska-Stańczak, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Pedagogiczny i Artystyczny, Instytut Pedagogiki i Psychologii

Dr Sylwia Gwiazdowska-Stańczak – adiunkt w Instytucie Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, współpracuje z Katedrą Psychologii Różnic Indywidualnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, gdzie powstała jej rozprawa doktorska pt. Postrzeganie własnej rodziny przez uczniów z wysokimi osiągnięciami szkolnymi. Jest autorką publikacji o tematyce rodziny i zdolności. Prowadzi liczne szkolenia i warsztaty- dla nauczycieli i rodziców z tematyki pracy z dzieckiem zdolnym oraz doskonalenia zawodowego i kompetencji miękkich. Prowadzi liczne zajęcia dla dzieci m.in. w ramach Uniwersytetu Otwartego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Zawodowo zajmuje się również treningami twórczości, udzielaniem nauk przedmałżeńskich oraz psychologią transportu.

Bibliografia

Baniak, J. (2010). Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży gimnazjalnej na tle kryzysu jej tożsamości osobowej. Kraków: NOMOS.

Białecki, I., Siemieńska, R. (2007). Wpływ rodziny i grup rówieśniczych na wyniki egzaminów zewnętrznych. Egzamin. Biuletyn badawczy. 2007, 12, 10-46.

Błasiak, A. (2012). Oddziaływania wychowawcze w rodzinie. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Braun-Gałkowska, M. (2009). Poznawanie systemu rodzinnego. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Burusic, J., Babarovic, T., Seric, M. (2012). Differences in elementary school achievement between girls and boys: Does the teacher gender play a role? European Journal of Psychology of Education, 27, 4, 523-538.

Czerniawska, E. (2008). Poziom funkcjonowania intelektualnego a aktywność strategiczna i osiągnięcia w uczeniu się – doniesienia empiryczne. W: W. Limont, J. Cieślikowska, J. Dreszer (red.), Zdolności Talent Twórczość Tom I. (s. 53-70). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Czerniawska, E. Zawadzki, B. (2010). Aktywność strategiczna jako czynnik pośredniczący w relacji osobowość – osiągnięcia w nauce. W: A. Sękowski, W. Klinkosz (red.), Zdolności człowieka w ujęciu współczesnej psychologii. (s. 15-31). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Davidson, J. E. (2012). Is giftedness truly a gift? Gifted Education International. 28, 252-267.

Dryll, E. (2014). Narracje rodzinne. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny. (s. 73-95). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.

Dubis, M. (2013). Świat wartości i plany życiowe licealistów. Lublin: Innovatio Press Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie.

Dysarz, Z. (2003). Mowa dziecka a więzi uczuciowe w rodzinie. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.

Gorbaniuk, J., Parysewicz, B. (2009). Rodzina wobec współczesnych wyzwań społeczno-kulturowych. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Gulla, B. (2010). Wielowymiarowe funkcjonowanie rodziny. Aspekty psychologiczne. W: A. Świerczek (red.), Różne oblicza rodziny. (s. 200-231). Kraków: WYDAWNICTWO ŚW. STANISŁAWA BM.

Harwas-Napierała, B. (2014). Specyfika komunikacji interpersonalnej w rodzinie ujmowanej jako system. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny. (s. 47-72). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.

John-Borys, M. (2004). Spójność rodziny a jej obraz w oczach dorastających dzieci. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Kaleta, K. (2011). Struktura rodziny a społeczne funkcjonowanie dorastających dzieci. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.

Kalus, A. (2009). Illness in the Family Empirical Viability of Selected Theoretical Models. Polish Journal of Social Science. IV, 1, 77-99.

Kozera-Mikuła, P. (2015). Dialogue with child in adolescence. W: B. Parysiewicz, M. Wyżlic, K. Komsta-Tokarzewska (red.), Dialog w rodzinie- dobre praktyki. (s. 61-74). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Lachowska, B. (2012). Praca i rodzina konflikt czy synergia? Konflikt i facylitacja między rolami rodzinnymi i zawodowymi – uwarunkowania i znaczenie dla jakości życia kobiet i mężczyzn. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Landau, E. (2003). Twoje dziecko jest zdolne. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Landau, E., Weissler, K. (1993). Parental Environment in Families With Gifted and Nongifted Children. The Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied. 127, 2, 129-142.

Lorenzo-Blanco, E., Bares, C. B., Delva, J. (2013). Parenting, Family Processes, Relationships, and Parental Support in multiracial and multiethnic Families: An Exploratory Study of Youth Perceptions. Family Relations. 62, 125-139.

Moon, S. M., Jurich, J. A., Feldhusen, J. F. (1998). Families of Gifted Children: Cradles of Development. W: R. C. Friedman, K. B. Rogers (red.), Talent in context: Historical and social perspectives on giftedness. (s. 81-99). Washington, DC, US: American Psychological Association.

Pfeiffer, S. I. (2013). Serving the Gifted. Evidence-Based Clinical and Psychoeducational Practice. New York, London: Routledge Taylor & Francis Group.

Pilipczuk, B., Misior, K. (2013). Rozpoznawanie i wspomaganie zdolności dzieci w wieku wczesnoszkolnym w środowisku wiejskim. W: M. Jabłonowska (red.), Środowisko edukacyjne uczniów zdolnych. (s. 163-174). Warszawa: Wydawnictwo Universitas Rediviva.

Plopa, M. (2008). Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków: Impuls.

Plopa, M. (2011). Psychologia rodziny: teoria i badania. Kraków: Impuls.

Plopa, M., Połomski, P. (2010). Kwestionariusz Relacji Rodzinnych. Wersje dla młodzieży. Warszawa: VIZJA PRESS & IT.

Poznaniak, W. (2011). Rodzina szkołą wsparcia emocjonalnego. W: A. Pryba (red.), Rodzina szkołą wartości. (s. 95-112). Poznań: Uniwersytet Adama Mickiewicza.

Pufal-Struzik, I. (2013). Opieka nad dzieckiem zdolnym w rodzinie – diagnoza i wsparcie. W: M. Jabłonowska (red.), Środowisko edukacyjne uczniów zdolnych. (s. 59-71). Warszawa: Wydawnictwo Universitas Rediviva.

Reichenberg, A., Landau, E. (2009). Families of Gifted Children. In: L.V. Shavinina, (red.), International Handbook on Giftedness. (s. 873-883). Springer Science+Business Media B.V.

Rostowska, T. (2009). The Psychosocial Functioning of Men Brought up without a Father Model. Polish Journal of Social Science. IV, 1, 139-159.

Satir, V. (2000). Rodzina. Tu powstaje człowiek. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Sękowski, A. E. (2009). Wybitne zdolności- wyjątkowość czy codzienność? Czasopismo Psychologiczne. 15, 2, 267-276.

Sękowski, A. E., Łubianka, B. (2015). Education of gifted students in Europe. Gifted Education International, 31, 1, 73-90.

Sękowski, A. E., Siekańska, M., Klinkosz, W. (2009). On Individual Differences in Giftedness. W: L. Shavinina, L.V. (red.), International Handbook on Giftedness. (s. 467 – 485). Springer Verlag.

Sikorski, W. (2011). Psychologia osiągnięć szkolnych uczniów. Czynniki konwencjonalne i niekonwencjonalne. Nysa: Oficyna Wydawnicza PWSZ.

Śliwińska, K., Limont, W., Dreszer, J. (2008). Perfekcjonizm a osiągnięcia szkolne uczniów zdolnych. W: W. Limont, J. Cieślikowska, J. Dreszer (red.), Zdolności Talent Twórczość Tom I. (s. 103-118). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.