Życie w cieniu pandemii – psychologiczne konsekwencje w sferze pracy

Słowa kluczowe: pandemia, dobrostan, stres, rodzina, praca

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem naukowym opracowania jest zaprezentowanie wpływu pandemii na psychiczny dobrostan człowieka w kontekście jego życia zawodowego.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy zawarto w próbie odpowiedzi na pyta‑ nie: Jak zmieniło się życie zawodowe w dobie pandemii? Źródło przesłanek o charakterze empirycznym stanowiły wyniki badań poświęcone zjawisku pandemii.

PROCES WYWODU: W procesie wywodu zaprezentowano następstwa oddziaływania pandemii na zdrowie psychiczne w perspektywie roli zawodowej.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Badania wskazują na negatywne następstwa funkcjonowania zawodowego w pandemii: niepewność, poczucie zagrożenia, społeczną izolację – czynniki istotnie decydujące o zdrowiu i jakości życia jednostki.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W czasie pandemii wielu pracowników doświadczyło zmian i ich niekorzystnych następstw w życiu zawodowym. W związku z tym postuluje się większą dostępność wsparcia i pomocy psychologicznej.

Biogram autora

Anna Lubrańska, Uniwersytet Łódzki

Anna Lubrańska - psycholog, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Łodzkiego; zainteresowania naukowe: psychologia pracy, psychologia doradztwa zawodowego; autorka licznych publikacji z poświęconych wzajemnym relacjom człowiek-praca

Bibliografia

Arora, T., Grey, I., Östlundh, L., Lam, K.B.H., Omar, O.M. i Arnone, D. (2020, 29 października). The prevalence of psychological consequences of COVID‑19: Asystematic review and meta‑analysis of observational studies.Journal of Health Psychology, 1‑20. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1359105320966639

Badora, B. (2020a). Jaki był rok 2020? Komunikat z badań, 167. Centrum Badania Opinii Społecznej. Pobrano 20 lutego 2021 z: http://www.cbos.pl

Badora, B. (2020b). Prognozy na rok 2020. Komunikat z badań, 3. Centrum Badania Opinii Społecznej. Pobrano 20 lutego 2021 z: http://www.cbos.pl

Chirkowska‑Smolak, T. (2015). Konsekwencje stresu wynikającego z braku bezpieczeństwa zatrudnienia i sposoby radzenia sobie z nim. Bezpieczeństwo Pracy, 10, 8‑11.

Chirkowska‑Smolak, T. i Grobelny, J. (2015). Przemiany współczesnego rynku pracy – w stronę niepewności. W: T. Chirkowska‑Smolak i J. Grobelny (red.), Człowiek na rynku pracy. Wyzwania i zagrożenia (s. 13‑29). Wydawnictwo LIBRON.

Collie, A., Sheehan, L., Vreden C., Grant, G., Whiteford, P., Petrie, D. i Sim, M.R. (2020). Psychological distress among people losing work during the COVID‑19 pandemic in Australia. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.05.06.20093773v1

Dolot, A. (2020a). Raport z badania dotyczącego pracy zdalnej w czasie pandemii COVID‑19. https://epale.ec.europa.eu/sites/default/files/praca_zdalna_w_czasie_pandemii

Dolot, A. (2020b). Wpływ pandemii COVID‑19 na pracę zdalną – perspektywa pracownika. e‑mentor, 1(83), 35‑43. https://doi.org/10.15219/em83.1456

Dudek, B. (2000). Środowisko pracy jako potencjalne źródło zagrożenia dla zdrowia psychicznego. W: J.C.Czabała (red.), Zdrowie psychiczne. Zagrożenia i promocja (s. 144‑168). Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Drabek, M. i Waszkowska, M. (2019). Praca mobilna oparta na technologiach informacyjno‑komunikacyjnych – nowe wyzwania i zagrożenia. Bezpieczeństwo Pracy, 5, 22‑26.

Hossain, M.T., Ahammed, B., Chanda, S.K., Jahan, N., Ela, M.Z. i Islam, M.N. (2020). Social and electronic media exposure and generalized anxiety disorder among people during COVID‑19 outbreak in Bangladesh: A preliminary observation. PLoS ONE, 15(9), e0238974. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0238974

Ilczak, T., Rak, M., Ćwiertnia, M., Mikulska, M., Waksmańska, W., Krakowiak, A., Bobiński, R. i Kawecki, M. (2021). Predictors of stress among emergency medical personnel during the COVID‑19 pandemic. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 34(2), 139‑149. http://ijomeh.eu/Search/?s=covid

Izdebski, Z.W. i Mazur, J. (2021). Changes in mental well‑being of adult Poles in the early period of the COVID‑19 pandemic with reference to their occupational activity and remote work. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 34(2), 251‑262. http://ijomeh.eu/Search/?s=covid

Kolenda, A. (2020). Rozwój w czasie pandemii – szanse wykorzystane, szanse zmarnowane. Rynek Pracy, 4, 61‑65.

Kowal, M., Coll‑Martín, T., Ikizer, G., Rasmussen, J., Eichel, E., Studzińska, A., Koszałkowska, K., Karwowski, M., Najmussaqib, A. i Pankowski, D. (2020). Who is the most stressed during the COVID‑19 pandemic? Data from 26 countries and areas. Applied Psychology: Health and Well‑Being, 12(4),946‑966.

Liu, C. i Liu, Y. (2020). Media exposure and anxiety during COVID‑19: The mediation effect of media vicarious traumatization. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(13), 4720.doi:10.3390/ijerph17134720

McBride, O., Murphy, J., Shevlin, M., Gibson‐Miller, J., Hartman, T.K., Hyland, P., Levita, L., Mason, L., Martinez, A.P., McKay, R., Stocks, T., Bennett, K.M., Vallières, F., Karatzias, T., Valiente, C., Vazquez, C. i Bentall, R.P. (2020). Monitoring the psychological, social, and economic impact of the COVID‐19 pandemic in the population: Context, design and conduct of the longitudinal COVID‐19 psychological research consortium (C19PRC) study.International Journal of Methods in Psychitric Research, 30(1).https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdfdirect/10.1002/mpr.1861

Mikuła, B. (2017). Humanizacyjne i dehumanizacyjne aspekty telepracy. Bezpieczeństwo Pracy, 1, 30‑32.

Pawłowska‑Cyprysiak, K. i Hildt‑Ciupińska, K. (2017). Pracodawcy a pracownicy – dwa punkty widzenia na telepracę. Bezpieczeństwo Pracy, 1, 9‑11.

Pół roku nowej normalności. Pracownicy i kandydaci o rynku pracy (2020). https://prowly-uploads.s3.eu-west-1.amazonaws.com/uploads/landing_page_image/image/287634

Roguska, B. (2020). Obawy przed zakażeniem koronawirusem i ocena działań rządu. Komunikat z badań, 127. Centrum Badania Opinii Społecznej. Pobrano 23 lutego 2021 z: http://www.cbos.pl

Sęczkowska, K. (2019). Lęk przed utratą pracy a problemy psychosomatyczne człowieka. Problemy Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu. Teoria i Praktyka, 2, 16‑21.

Szukalski, P. (2020). Polski rynek pracy w cieniu COVID‑19. Obraz w mediach zajmujących się problematyką gospodarczą. Rynek Pracy, 4(175), 6‑15. https://rynekpracy.ipiss.com.pl/pl/aktualne‑wydanie/numer-4-2020-175#item-374

Widerszal‑Bazyl, M. (2007). Niepewność pracy jako źródło stresu. Bezpieczeństwo Pracy, 7‑8, 20‑23.Życie w dobie pandemii. (b.d.). Pobrano 10 marca 2021 z: http://psych.uni.lodz.pl/projekt-badawczy-zycie-w-dobie-pandemii/

Opublikowane
2021-06-17
Jak cytować
Lubrańska, A. (2021). Życie w cieniu pandemii – psychologiczne konsekwencje w sferze pracy. Horyzonty Wychowania, 20(55), 27-36. https://doi.org/10.35765/hw.2099