Gospodarcze horyzonty duchowości: duchowość jako stymulator aktywności ekonomicznej

Słowa kluczowe: nowa duchowość, praca, ekonomia, przedsiębiorczość, duchowość

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest określenie „gospodarczych horyzontów” duchowości, co oznacza poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, na ile znane jeszcze ze średniowiecza zachęty do „robienia postępów w swojej duchowości” zyskują na aktualności w kontekście wyzwań gospodarczych współczesnego świata.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy sprowadza się do wskazania wzajemnych powiązań pomiędzy aktywnością ekonomiczną a różnymi formami życia duchowego. Artykuł ma charakter teoretyczny, przez to też metodą analizy jest dyskusja koncepcji i stanowisk, ze szczególnym uwzględnieniem klasyki teorii socjologicznej. Naczelną kategorią analityczną jest pojęcie duchowości.

 PROCES WYWODU: Artykuł ma charakter teoretyczny i składa się z kilku powiązanych ze sobą części. W etapie pierwszym gospodarka zostaje przedstawiona jako proces współuczestnictwa, wymagający rzeczywistego zaangażowania aktorów społecznych. W etapie drugim dowiedzione zostaje, że zaangażowanie to warunkowane może być w sposób pozamaterialny, w tym religijny, a w konsekwencji też duchowy. Etap ostatni angażuje do podjętej tematyki kategorie nowej duchowości.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Efektem analizy jest wykazanie związku między duchowością a przedsiębiorczością i innymi formami aktywności ekonomicznej. Odkryty zostaje potencjał nowej duchowości i zagrożenia z nią związane.

 WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W rezultacie nowa duchowość daje się poznać jako szansa dla współczesnej gospodarki. Jej właściwe wymodelowanie wymaga jednak odpowiedniej formacji i pedagogiki.

Biogram autora

Magdalena Zdun, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Magdalena Zdun – doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny  w Katedrze Geografii Społeczno-Ekonomicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Doktoryzowała się w 2014 roku w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na podstawie pracy: „Społeczno-kulturowe uwarunkowania innowacji technologicznych”. W roku 2019 uzyskała stopień doktora habilitowanego w zakresie nauk socjologicznych na podstawie monografii: "(Super) Nowe Atlantydy. Regionalna  dywersyfikacja rozwoju gospodarczego". Specjalizuje się socjologii gospodarczej i socjologii kultury. Podejmuje zagadnienia związane z innowacyjnością, przedsiębiorczością i rozwojem. Jest autorką około 40 publikacji w tym zakresie. W roku 2017 na podstwie książki "Innowacje. Perspektywa społeczno-kulturowa" otrzymała nagrodę im. Anieli hr. Potulickiej za wybitne osiągnięcia wpisujące się w ideę chrześcijańskiego humanizmu, a w roku 2019 została laureatką stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego  dla wybitnych młodych naukowców.

Bibliografia

Attali, J. (2003). Żydzi, świat, pieniądze (K. i K. Pruscy, tłum.). Wydawnictwo Cykady.

Burack, E.H. (1999). Spirituality in the workplace. Journal of Organizational Change Management, 12(4), 280-291.

Chmielewski, M. (2017). Duchowość chrześcijańska na tle współczesnych koncepcji duchowości. Roczniki Teologiczne, 64(5), 159-179.

Eberl, I. (2011). Cystersi. Historia zakonu europejskiego (P. Włodyga, tłum.). Wydawnictwo Astraia.

Eisenstadt, S. (2009). Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji (A. Ostolski, tłum.). Oficyna Wydawnicza.

Erhard, L. (2012). Dobrobyt dla wszystkich (E. Mączyńska, E. Gostomski, I. Janicka, J. Schulz i M. Tryuchowicz, tłum.) Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.

Kapała, M. (2017). Duchowość jako niedoceniany aspekt psyche. Propozycja nowego ujęcia duchowości w psychologii – kategoria wrażliwości duchowej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia, 30(1), 7-37.

Kołakowski, L. (2008). Bergson. Znak.

Landes, S.D. (2018). Bogactwo i nędza narodów. Dlaczego jedni są tak bogaci, a inni tak ubodzy (H. Jankowska, tłum.). Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA.

Mariański, J. i Wargacki S. (2011). Nowa duchowość jako megatrend społeczny i kulturowy. Przegląd Religioznawczy, 4(242), 135-158.

Mikosik, S. (1993). Teoria rozwoju gospodarczego Josepha A. Schumpetera. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mizińska, J. (1994). Przedmowa. W: M. Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu (s. VII-XXXVII). Wydawnictwo Test.

Mumford, L. (1966). Technika a cywilizacja. Historia rozwoju maszyny i jej wpływ na cywilizację (E. Danecka, tłum.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Pasek, Z. i Skowronek, K. (2011). Duchowość jako kategoria analizy kulturoznawczej. Prace Kulturoznawcze, 12, 69-83.

Schumpeter, J. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego (J. Grzywicka, tłum.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Sobkowiak, J. (2013). Duchowość bez Boga a życie „jakby Bóg był”. Teologia i Moralność, 1(13), s. 103-115.

Sombart,W. (2010). Żydzi i życie gospodarcze (M. Brokmanowa, tłum.). Wydawnictwo IFiS PAN.

Stambler, Sz.B. i Memches, F. (2011). Ekonomia w judaizmie. Z rabinem Szalomem Berem Stamblerem rozmawia Filip Memches. MDI Books.

Surzykiewicz, J. (2015). Religia, religijność i duchowość jako zasoby osobowe i kapitał społeczny w pedagogice społecznej/pracy socjalnej. Pedagogika Społeczna, 1(55), 23-71.

Waloszczyk, K. (2006). Duchowość ekologiczna – wartości i ograniczenia. Diametros, 9, 212-229.

Wargacki, S. (2016). Duchowość w kulturze ponowoczesnej. Zeszyty Naukowe KUL, 59, 4(236), 27-51.

Wdowiszewski, A. (2015). Duchowość i religijność w miejscu pracy – amerykański sposób na odnowienie zasad moralnych w biznesie. Pieniądze i Więź, 1(66), 18-27.

Weber, M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu (J. Miziński, tłum.). Wydawnictwo Test.

Zatorski, W. (2014). Duchowość lidera. Wybrane tematy. Wydawnictwo Benedyktynów.

Zdun, M. (2018). (Super)Nowe Atlantydy. Regionalna dywersyfikacja kultur rozwoju gospodarczego. Nomos.

Zsolnai, L. (red.). (2011). Spirituality and ethics in management (t. 19). Springer Science & Business Media.

Opublikowane
2022-06-27
Jak cytować
Zdun, M. (2022). Gospodarcze horyzonty duchowości: duchowość jako stymulator aktywności ekonomicznej. Horyzonty Wychowania, 21(58), 113-123. https://doi.org/10.35765/hw.2022.2158.12
Dział
Artykuły tematyczne