Gospodarcze horyzonty duchowości: duchowość jako stymulator aktywności ekonomicznej
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest określenie „gospodarczych horyzontów” duchowości, co oznacza poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, na ile znane jeszcze ze średniowiecza zachęty do „robienia postępów w swojej duchowości” zyskują na aktualności w kontekście wyzwań gospodarczych współczesnego świata.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy sprowadza się do wskazania wzajemnych powiązań pomiędzy aktywnością ekonomiczną a różnymi formami życia duchowego. Artykuł ma charakter teoretyczny, przez to też metodą analizy jest dyskusja koncepcji i stanowisk, ze szczególnym uwzględnieniem klasyki teorii socjologicznej. Naczelną kategorią analityczną jest pojęcie duchowości.
PROCES WYWODU: Artykuł ma charakter teoretyczny i składa się z kilku powiązanych ze sobą części. W etapie pierwszym gospodarka zostaje przedstawiona jako proces współuczestnictwa, wymagający rzeczywistego zaangażowania aktorów społecznych. W etapie drugim dowiedzione zostaje, że zaangażowanie to warunkowane może być w sposób pozamaterialny, w tym religijny, a w konsekwencji też duchowy. Etap ostatni angażuje do podjętej tematyki kategorie nowej duchowości.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Efektem analizy jest wykazanie związku między duchowością a przedsiębiorczością i innymi formami aktywności ekonomicznej. Odkryty zostaje potencjał nowej duchowości i zagrożenia z nią związane.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W rezultacie nowa duchowość daje się poznać jako szansa dla współczesnej gospodarki. Jej właściwe wymodelowanie wymaga jednak odpowiedniej formacji i pedagogiki.
Bibliografia
Attali, J. (2003). Żydzi, świat, pieniądze (K. i K. Pruscy, tłum.). Wydawnictwo Cykady.
Burack, E.H. (1999). Spirituality in the workplace. Journal of Organizational Change Management, 12(4), 280-291.
Chmielewski, M. (2017). Duchowość chrześcijańska na tle współczesnych koncepcji duchowości. Roczniki Teologiczne, 64(5), 159-179.
Eberl, I. (2011). Cystersi. Historia zakonu europejskiego (P. Włodyga, tłum.). Wydawnictwo Astraia.
Eisenstadt, S. (2009). Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji (A. Ostolski, tłum.). Oficyna Wydawnicza.
Erhard, L. (2012). Dobrobyt dla wszystkich (E. Mączyńska, E. Gostomski, I. Janicka, J. Schulz i M. Tryuchowicz, tłum.) Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Kapała, M. (2017). Duchowość jako niedoceniany aspekt psyche. Propozycja nowego ujęcia duchowości w psychologii – kategoria wrażliwości duchowej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia, 30(1), 7-37.
Kołakowski, L. (2008). Bergson. Znak.
Landes, S.D. (2018). Bogactwo i nędza narodów. Dlaczego jedni są tak bogaci, a inni tak ubodzy (H. Jankowska, tłum.). Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA.
Mariański, J. i Wargacki S. (2011). Nowa duchowość jako megatrend społeczny i kulturowy. Przegląd Religioznawczy, 4(242), 135-158.
Mikosik, S. (1993). Teoria rozwoju gospodarczego Josepha A. Schumpetera. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mizińska, J. (1994). Przedmowa. W: M. Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu (s. VII-XXXVII). Wydawnictwo Test.
Mumford, L. (1966). Technika a cywilizacja. Historia rozwoju maszyny i jej wpływ na cywilizację (E. Danecka, tłum.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Pasek, Z. i Skowronek, K. (2011). Duchowość jako kategoria analizy kulturoznawczej. Prace Kulturoznawcze, 12, 69-83.
Schumpeter, J. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego (J. Grzywicka, tłum.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Sobkowiak, J. (2013). Duchowość bez Boga a życie „jakby Bóg był”. Teologia i Moralność, 1(13), s. 103-115.
Sombart,W. (2010). Żydzi i życie gospodarcze (M. Brokmanowa, tłum.). Wydawnictwo IFiS PAN.
Stambler, Sz.B. i Memches, F. (2011). Ekonomia w judaizmie. Z rabinem Szalomem Berem Stamblerem rozmawia Filip Memches. MDI Books.
Surzykiewicz, J. (2015). Religia, religijność i duchowość jako zasoby osobowe i kapitał społeczny w pedagogice społecznej/pracy socjalnej. Pedagogika Społeczna, 1(55), 23-71.
Waloszczyk, K. (2006). Duchowość ekologiczna – wartości i ograniczenia. Diametros, 9, 212-229.
Wargacki, S. (2016). Duchowość w kulturze ponowoczesnej. Zeszyty Naukowe KUL, 59, 4(236), 27-51.
Wdowiszewski, A. (2015). Duchowość i religijność w miejscu pracy – amerykański sposób na odnowienie zasad moralnych w biznesie. Pieniądze i Więź, 1(66), 18-27.
Weber, M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu (J. Miziński, tłum.). Wydawnictwo Test.
Zatorski, W. (2014). Duchowość lidera. Wybrane tematy. Wydawnictwo Benedyktynów.
Zdun, M. (2018). (Super)Nowe Atlantydy. Regionalna dywersyfikacja kultur rozwoju gospodarczego. Nomos.
Zsolnai, L. (red.). (2011). Spirituality and ethics in management (t. 19). Springer Science & Business Media.
Copyright (c) 2022 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: