GOSPOSTRATEG - rola nauk społecznych w strategicznym rozwoju kraju. Szanse i bariery.
Abstract
CEL NAUKOWY: Głównym celem artykułu jest analiza znaczenia nauk społecznych w polityce gospodarczej, a w szczególności innowacyjnej kraju, rozumianej jako rodzaj polityki publicznej realizowanej poprzez krajowy strategiczny program badań.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym jest określenie „strategiczności” nauk społecznych wyrażone w pierwszym programie badań naukowych realizowanych na poziomie centralnym GOSPOSTRATEG. Problem ten wpisany został w relacje na linii nauka – rynek – państwo. Metodami użytymi do operacjonalizacji celu głównego i szczegółowych są: metoda systemowa średniego rzędu, metoda instytucjonalno‑prawna oraz neoinstytucjonalizm historyczny, a techniką badawczą są dane zastane i obserwacja bezpośrednia, ukryta, trwała.
PROCES WYWODU: Główna teza artykułu odnosi się do braku zaufania wobec efektywności nauk społecznych wynikającego z braku rynku na podaż działań tego sektora oraz braku efektów stricte technologicznych, co w rezultacie wymusza silną rolę państwa.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W odniesieniu do kwestii zarządzania państwem i kreowania polityk publicznych zauważalna jest niska sprawność instytucji państwowych przejawiająca się zarówno w rankingach, jak i procesach definiowanych jako cień hierarchii czy paradoks podwójnej słabości.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Opisane w artykule procesy cienia hierarchii oraz paradoksu podwójnej słabości w odniesieniu do programu GOSPOSTRATEG zauważalne są w podmiotowym zawężeniu jego realizacji do instytucji centralnych państwa, co oznacza, iż przyjęto optykę odgórnego wdrażania polityk publicznych. Sytuacja ta wynika z braku zaufania do jednostek naukowych z obszaru nauk społecznych i może prowadzić do ewolucyjnego marginalizowania tej dyscypliny naukowej oraz jej wpływu na realne procesy społeczno‑gospodarcze. Innowacyjność tematu w niniejszym artykule wiąże się z analizą relacji na linii nauki społeczne – program strategiczny – innowacyjność – wdrażalność – rozwój społeczno‑gospodarczy.
References
Börzel, T.A. (2009). Nowe metody zarządzania a rozszerzenie Unii Europejskiej – paradoks podwójnej słabości. W: L. Kolarska‑Bobińska (red.), Nowe metody zarządzania w państwach Unii Europejskiej. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Chodubski, A. (2005). Wstęp do badań politologicznych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Cieślik, J. (2014). Przedsiębiorczość – polityka – rozwój. Warszawa: SEDNO Wydawnictwo Akademickie. European Innovation Scoreboard, 2017, dokument ze stron Komisji Europejskiej. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/facts‑figures/scoreboards (dostęp: 05.12.2017).
Ewaluacja ex‑ante Programu Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków – GOSPOSTRATEG. Raport końcowy. (2017). Warszawa: NCBiR.
Jessop, B. i Sum, N.-L. (2006). Beyond the Regulation Approach. Putting capitalist economies in their place. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Geodecki, T., Gorzelak, G., Górniak, J., Hausner, J., Mazur, S., Szlachta, J. i Zaleski, J. (2012).
Kurs na innowacje: jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu. Kraków: Fundacja Gospodarki and Administracji Publicznej.
Gillessen, J. i Pasternack, P. (2013). Zweckfrei nützlich: Wie die Geistes-und Sozialwissenschaften regional wirksam werden. Fallstudie Sachsen‑Anhalt (HoF-Arbeitsbericht 3’13). Halle‑Wittenberg. Pozyskano z: http://www.hof.uni‑halle.de/dateien/ab_3_2013.pdf (dostęp: 24.03.2015).
Hausner, J. (red.). (2014). Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania.
Raport o stanie samorządności w Polsce, t. II. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny, Małopolska
Szkoła Administracji Publicznej. http://www.worldbank.org/pl/country/poland (dostęp: 19.12.2016).
http://csi.civicus.org/index.php?option=com_content&view=frontpage&Itemid=1 (dostęp:
12.2016).
Kräuter, M., Oberlander, W. i Wießner, F. (2008). Zurück in die Zukunft. Berufliche Chancen und Alternativen für Geisteswissenschaftler. Berlin. Pozyskano z: http://www.ratswd.de/download/workingpapers 2008/27_08.pdf (dostęp: 24.03.2015).
Koncepcja good governance – refleksje do dyskusji. (2008). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju
Regionalnego, Departament Koordynacji Polityki Strukturalnej.
Lowndes, V. (2006). Instytucjonalizm. W: D. Marsh i G. Stoker (red.), Teorie i metody w naukach społecznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podsumowanie I naboru na projekty otwarte w ramach Programu GOSPOSTRATEG. NCBR: Warszawa 2018 (materiał niepublikowany).
Rudnicki, S. (red.). (2011). Nowe perspektywy. Nauki społeczne dla gospodarki. Kraków: Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera.
Strategiczny program badań naukowych i prac rozwojowych „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków – GOSPOSTRATEG, 2017. Warszawa: NCBiR.
Surdej, A. (2006). Determinanty regulacji administracyjno‑prawnych w oddziaływaniu państwa na gospodarkę. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej..
Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. z 2016 r.
poz. 900, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. 2006 Nr 227 poz. 1658 z późn. zm.).
Wnuk‑Lipiński, E. (1996). Demokratyczna rekonstrukcja z socjologii radykalnej zmiany społecznej. Warszawa: PWN.
Zybała, A. (2012). Polityki publiczne. Doświadczenia w tworzeniu i wykonywaniu programów publicznych w Polsce i w innych krajach. Jak działa państwo gdy zamierza/chce/musi rozwiązać zbiorowe problemy swoich obywateli? Warszawa: Krajowa Szkoła Administracji Publicznej.
Copyright (c) 2018 Leszek Kwieciński
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright to their work while granting the journal the right of first publication. The work will be simultaneously licensed under a CC BY-ND license, which permits others to share the work with proper credit given to the author and the original publication in this journal.
- Authors may enter into additional, non-exclusive agreements for the distribution of the published version of the work (e.g., posting it in an institutional repository or publishing it in another journal), provided that the original publication in this journal is acknowledged.
We allow and encourage authors to share their work online (e.g., in institutional repositories or on personal websites) both before and during the submission process, as this can foster beneficial exchanges and lead to earlier and increased citations of the published work. (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following academic networking platforms: