Pedagogika rodziny w badaniach ks. prof. Józefa Wilka

Marek Jeziorański

doi:10.35765/hw.2024.2367.07

Marek Jeziorański John Paul Catholic University of Lublin, Poland https://orcid.org/0000-0002-9770-835X

DOI: https://doi.org/10.35765/hw.2024.2367.07

Keywords: family, upbringing, anthropology, educational love, pastoral care

Abstract

RESEARCH OBJECTIVE: This article aims to delineate the family pedagogy practiced by Fr. Prof. Józef Wilk (1937–2003), who served as the longstanding head of the Department of Family Pedagogy at the John Paul II Catholic University of Lublin.

THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The core objective of this study is to identify the fundamental thematic issues addressed in J. Wilk’s scholarly work. The method employed to achieve this goal involves a hermeneutic analysis of primary source texts.

THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Among J. Wilk’s extensive publication output, the texts which relate to family pedagogy were singled out and categorized to elucidate the key themes characterizing his scholarly approach. Subsequently, efforts were made to contextualize these themes within the broader scientific literature.

RESEARCH RESULTS: The conducted research reveals three primary areas of J. Wilk’s scholarly interest, which collectively make up his approach to family pedagogy. These areas encompass the concept of the human being as inherently family-oriented, the principles of family upbringing, and the family’s role within the social fabric.

CONCLUSIONS, RECOMMENDATIONS, AND APPLICABLE VALUE OF RESEARCH: The findings of this study underscore the enduring relevance of Fr. Wilk’s research, particularly within the realm of anthropology (homo familiaris). Moreover, the practical implications of his work, which Fr. Wilk actively sought to promote, remain noteworthy. Many of the proposed solutions continue to offer valuable insights for contemporary educational work, as described in this article.

References

Bieleń, R. (red.). (2000a). W służbie rodziny. Księga pamiątkowa na cześć księdza profesora doktora hab. Józefa Wilka SDB, długoletniego kierownika Katedry Pedagogiki Rodziny w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Wydawnictwo Salezjańskie.

Bieleń, R. (2000b). Życie i działalność dydaktyczno-naukowa Ks. Prof. Dr. Hab. Józefa Wilka. W R. Bieleń (red.), W służbie rodziny. Księga pamiątkowa na cześć księdza profesora doktora hab. Józefa Wilka SDB, długoletniego kierownika Katedry Pedagogiki Rodziny w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (s. 13–19). Wydawnictwo Salezjańskie.

Braun, K. (2006). Wychowanie patriotyczne w myśli pedagogicznej Ks. Prof. Józefa Wilka. W: B. Kiereś, M. Nowak i D. Opozda (red.), Wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogiki rodziny. Pamięci Księdza Profesora Józefa Wilka SDB (1937–2003) (s. 117–125). Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego.

Foerster, F. W. (1934). Wychowanie i samowychowanie. Zasadnicze wytyczne dla rodziców, nauczyciel, księży i opiekunów młodzieży. Księgarnia Wydawnicza L. Igel.

Jan Paweł II. (1994, 2 lutego). List do Rodzin „Gratissimam sane” z okazji Roku Rodziny 1994. Opoka. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/gratissimam.html

Jeziorański, M. (2013). Bł. Jana Pawła II koncepcja wychowania małżonków. Wydawnictwo KUL.

Kiereś, B., Nowak, M. i Opozda, D. (red.). (2006). Wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogiki rodziny. Pamięci Księdza Profesora Józefa Wilka SDB (1937–2003). Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego.

Królak, T. (2023). Duszpasterstwo rodzin. W: J. Woleńska-Operacz (red.), Kościół w Polsce 2023. Raport (s. 107–116). Katolicka Agencja Informacyjna, Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.

März, F. (1965). Einführung in die Pädagogik. Sechs Kapitel zur Orientierung in der pädagogischen Wirklichkeit. Kösel-Verlag.

Opozda, D. (2003). Wspomnienie śp. Księdza Profesora Józefa Wilka. Cywilizacja, 7, 7–9.

Salamucha, A. i Magier, P. (2013). W obronie pedagogiki chrześcijańskiej. Paedagogia Christiana, 1, 155–169. https://doi.org/10.12775/PCh.2013.009

Skrzyniarz, R. (2011). Sylwetki byłych profesorów i wykładowców pedagogiki KUL. W: A. Rynio, R. Skrzyniarz i Ł. Badeńska (red.), Pedagogika na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Historia i współczesność (s. 41–64). Jedność.

Wilk, J. (1974). Rodzina a katecheza. Współpraca rodziców i katechetów. Homo Dei, 1, 32–37.

Wilk, J. (1979). Rodzina pierwszym seminarium. Seminare, 4, 95–109.

Wilk, J. (1984). Wychowanie religijne dzieci i młodzieży we współczesnej rodzinie polskiej. W: T. Kukołowicz (red.), Z badań nad rodziną (s. 169–174). Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Wilk, J. (1986). Duszpasterstwo rodzin. Zasady praktycznego działania (analiza adhortacji Jana Pawła II Familiaris consortio). Roczniki Teologiczne, 33(6), 97–108.

Wilk, J. (1988a). Atmosfera rodzinna w wychowaniu. W: M. Majewski (red.), Wychowanie chrześcijańskie w duchu św. Jana Bosko (s. 81–98). Inspektorat Towarzystwa Salezjańskiego.

Wilk, J. (1988b). Duszpasterstwo rodzin wobec rodziny niepełnej. W: T. Kukołowicz (red.), Pomoc rodzinie niepełnej (s. 55–60). B.w.

Wilk, J. (1995). Kim jest dziecko? Z antropologii i teologii dzieciństwa. W: S.L. Stadniczeńko i A.M. Zemła (red.), Z myślą o dziecku i rodzinie. Konferencja naukowa, Opole 6–7 VI 1994 (s. 51–71). Instytut Nauk Pedagogicznych.

Wilk, J. (1996). Wychowanie do miłości. W: M. Kaszowski (red.), Rodzino stawaj się tym, czym jesteś... I Kongres Rodziny Archidiecezji Przemyskiej 3–7 maja 1995. Wykłady, seminaria, spotkania, świadectwa (s. 118–141). Archidiecezjalny Ośrodek Duszpasterstwa Rodzin.

Wilk, J. (1997). Kochasz ty dom, rodzinny dom? Refleksje nad wartością rodziny i potrzebą służenia jej. Homo Dei, 4, 64–82.

Wilk, J. (1998a). Czym jest duszpasterstwo rodzin? Homo Dei, 2, 32–42.

Wilk, J. (1998b). Miłość wychowawcza tajemnicą skuteczności. W: J. Wilk (red.), Współczesny wychowawca w stylu księdza Bosko. Materiały z sympozjum z okazji 100-lecia pracy Salezjanów w Polsce, Katolicki Uniwersytet Lubelski 16–17.04.1998 (s. 123–143). Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego.

Wilk, J. (1998c). Miłować rodzinę. O naszym duszpasterstwie rodzin krytycznie. Homo Dei, 1, 50–64.

Wilk, J. (1998d). W poszukiwaniu wzoru współczesnego wychowawcy. Wprowadzenie w problematykę sympozjum. W: J. Wilk (red.), Współczesny wychowawca w stylu księdza Bosko. Materiały z sympozjum z okazji 100-lecia pracy Salezjanów w Polsce, Katolicki Uniwersytet Lubelski 16–17.04.1998 (s. 5–24). Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego.

Wilk, J. (1999). Rodzina jako podstawowe środowisko wychowawcze w świetle doktryny Kościoła katolickiego. W: A. Rynio (red.), Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane (s. 283–298). Wydawnicza Fundacja Uniwersytecka w Stalowej Woli.

Wilk, J. (2002). Pedagogika rodziny. Zagadnienia wybrane. Instytut Pedagogiki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska.

Wilk, J. (2003a). Jakie wychowanie w Polsce XXI wieku? Cywilizacja, 7, 12–27.

Wilk, J. (2003b). Rodzina jako podstawowe środowisko wychowawcze. W: E. Dybowska, L. Kocik i B. Mierzwiński (red.), Oblicze współczesnej rodziny polskiej (s. 163–181). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.

Wilk, J. (2003c). Wobec pytania: „Kim jest dziecko?”. W: J. Wilk (red.), W służbie dziecku (t. 1, s. 25–41). Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego.

Wilk, J. (2016). Pedagogika rodziny (wyd. 2). Wydawnictwo Episteme, Katedra Pedagogiki Rodziny Instytutu Pedagogiki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

Wojtowicz, L. (2023, 4 stycznia). Konferencje. Katolicki Uniwersytet Lubelski. https://www.kul.pl/ konferencje,art_90100.html

Żurek, W. (2014). Wilk Józef. W: W. Granat, F. Gryglewicz, R. Łukaszyk i Z. Sułowski (red.), Encyklopedia katolicka (t. 20, s. 626–627). Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

Pedagogy of the Family in the Research of Fr. Prof. Józef Wilk

Abstract

References