Rozwojowy paradygmat inteligencji emocjonalnej

Abstract

Rozwój inteligencji emocjonalnej ma charakter hierarchiczny. Kształtuje się od najbardziej podstawowych zdolności percepcji i ekspresji emocji, poprzez zdolność do asymilacji emocji w procesy myślenia, następnie zdolność do rozumienia emocji, aż do poziomu najwyższego, związanego z refleksyjnością i świadomą regulacją emocji. Peter Salovey i John Mayer uwzględniają aspekt rozwojowy, wyróżniając w ramach każdej z wymienionych grup zdolności reprezentujące kolejne stopnie dojrzałości – od najwcześniej do najpóźniej pojawiających się w toku rozwoju. Rozwój inteligencji emocjonalnej odbywa się stopniowo w procesie uczenia się. Związany jest przede wszystkim z uzyskaniem zmiany, która polega na doskonaleniu umiejętności emocjonalnych, strategii działania i nawyków, dzięki którym człowiek może skuteczniej funkcjonować, bardziej adekwatnie do sytuacji oraz z większą satysfakcją. Wiedza emocjonalna pojawia się już w dzieciństwie i kształtuje się wraz z wiekiem. Jednak sama teoria jest niewystarczająca, bez jej praktycznego zastosowania w sytuacjach doświadczeń społecznych, rodzinnych i rówieśniczych. Rozwijanie inteligencji emocjonalnej w procesie edukacji ubogaca społeczeństwo o ludzi, którzy posiadają wysoki poziom samoświadomości, są efektywni i skuteczni w wykonywaniu powierzonych im zadań, a także zorientowani są na dobro wspólne, podstawowe wartości oraz dialog.