Indywidualizacja w pedagogice troską o innego

Marzenna Magda-Adamowicz

doi:10.17399/HW.2018.174108

Marzenna Magda-Adamowicz UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI

DOI: https://doi.org/10.17399/HW.2018.174108

Słowa kluczowe: indywidualizacja, typy inteligencji, style uczenia się

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem opracowania jest przedstawienie teoretycznych i aplikacyjnych zało żeńna temat i ndywidualizacji w pedagogice w świetle studiów literatury psychologicznej, pedagogiczneji zmian społeczno‑kulturowych, istotnej z punktu widzenia rozwoju i edukacji dziecka.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Pytanie problemowe sformułowano następująco: jak interpretowanaj jest indywidualizacja, jakie występują zmiany w jej rozumieniu, jakie aspekty ona obejmuje?W artykule podjęto próbę określenia ram krytycznych dyskursów na temat indywidualizacjioraz konteksty teoretyczne i zarysowania prakseologiczne odniesień we współczesnej pedagogice.Zastosowano metodę analizy literatury oraz selekcji i rekonstrukcji treści w celu uzyskaniasyntezy omawianych zagadnień.

PROCES WYWODU: Realizacja celu i odpowiedzi na pytanie problemowe jest ujęta w procesiewywodu, na który składa się: wprowadzenie w problematykę, przeprowadzenie analizy i refleksji
dotyczących istoty i sensu indywidualizacji oraz typów inteligencji i stylów uczenia, będące podstawąniniejszego.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Refleksja nad podjętą problematyką wskazuje na interdyscyplinarny charakter analizowanego obszaru. Prezentowane analizy i refleksje świadczą o zróżnicowaniuw obrębie interpretowanego obszaru rzeczywistości, co sugeruje konieczność zmian w niektórychstrefach edukacji dziecka.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Poszukiwanie współczesnych perspektyw w zakresie indywidualizacji wiąże się z wyrównaniem szans życiowych dzieci, podnoszeniem jakości
ich życia. Jest to problem szeroko omawiany w teorii, ale w praktyce często n iedoceniany lub uznawanyza nowe wyzwanie dla działań w naukach o wychowaniu. Istnieje konieczność projektowaniawąskich programów indywidualizacji realizowanych w instytucjach edukacyjnych.

Bibliografia

Alla, S.D. i Tomlinson, C.A. (2000). Leadership for differentiating schools and classrooms. Virginia USA: Assiocition for Supervision and Curriculum Development Alexandria.

Bałachowicz, J. (2011). Edukacja początkowa wobec potrzeb indywidualnego rozwoju dziecka.

W: E. Skrzetuska (red.), Problemy edukacji wczesnoszkolnej. Indywidualizacja – uzdolnienia –

refleksja nauczyciela. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Cohen, L., Maniono, L. i Morrison, K. (1999). Wprowadzenie do nauczania. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S‑ka.

Denek, K., Bereźnicki, F. i Świrko-Pilipczuk, J. (red.). (2002). Proces kształcenia i jego uwarunkowania. Szczecin: Wydawnictwo Kwadra.

Dryden, G. i Vos, J. (2000). Rewolucja w uczeniu. Poznań: Wydawnictwo Moderski i S-ka.

Ellis, R. (1995). The study of second language acquisition. New York, Oxford: Oxford University Press.

Gardner, H., Kornhaber, M.L. i Wake, W.K. (2001). Inteligencja. Wielorakie perspektywy. Warszawa: WSiP.

Grzegorzewska, S. (2009). Różnicowanie kształcenia w klasach początkowych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Hornowski, B. (1985). Psychologia różnic indywidualnych. Warszawa: WSiP.

Karpińska, A. i Zińczuk, M. (2011). Indywidualizacja procesu nauczania – teoretyczno-dydaktyczne ujęcie problemu. W: E. Skrzetuska (red.), Problemy edukacji wczesnoszkolnej. Indywidualizacja – uzdolnienia – refleksja nauczyciela. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kruszewski, K. (2002). Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. Warszawa: Wydawnictwo

Naukowe PWN.

Kuligowska, K. (1975). Problemy indywidualizacji nauczania. Warszawa: WSiP.

Kupisiewicz, C. (2000). Dydaktyka ogólna. Warszawa: Wydawnictwo Graf-Punkt.

Lewowicki, T. (1977). Indywidualizacja kształcenia. Dydaktyka różnicowa. Warszawa: PWN.

Matczak, A. (1992). Z badań nad różnicami indywidualnymi w zakresie zdolności. W: J. Strelau,

W. Ciarkowska i E. Nęcki (red.), Różnice indywidualne: możliwości i preferencje. Wrocław –

Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Okoń, W. (1996). Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Palka, S. (1988). Pedagogiczne czynniki różnicujące szanse edukacyjne uczniów. W: H. Moroz

(red.), Czynniki różnicujące szanse edukacyjne dzieci w młodszym wieku szkolnym. Katowice:

Wydawnictwo UŚ.

Palka, S. (2003). Pedagogika w stanie tworzenia. Kontynuacje. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Piotrowski, E. (2008). Różnice indywidualne jako podstawa procesu indywidualizacji edukacji szkolnej. W: J. Grzesiak (red.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Ewaluacja w dialogu – dialog w ewaluacji. Kalisz – Konin: Wydawnictwo PWSZ.

Preuss-Kuchta, L. (1996). Indywidualizacja w praktyce dydaktycznej. Słupsk: Wydawnictwo Uczelniane WSP.

Taraszkiewicz, M., Redlisiak, G., Bednarkowa, W. i Taraszkiewicz, Z. (2009). Jak wspierać dziecko w nauce. Niezbędnik Aktywnego Rodzica. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Skrzetuska, E. (2011). Poziomy i wymiary indywidualizacji w edukacji wczesnoszkolnej. W: E. Skrzetuska (red.), Problemy edukacji wczesnoszkolnej. Indywidualizacja – uzdolnienia – refleksja nauczyciela. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Strelau, J. (2006). Psychologia różnic indywidualnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Wenta, K. (2002). Projektowanie procesu kształcenia. W: K. Denek, F. Bereźnicki i J. Świrko-Pilipczuk (red.), Proces kształcenia i jego uwarunkowania. Szczecin: Wydawnictwo Kwadra.

Więckowski, R. (1973). Problem indywidualizacji w nauczaniu. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Więckowski, R. (1975). Nauczanie zróżnicowane. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Żylińska, M. (2013). Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.