Designer, Creator, Trainer and Mentor… or an Academic Teacher Online

Słowa kluczowe: e-learning, kształcenie akademickie, nauczyciel, nauczyciel akademicki, kompetencje nauczyciela akademickiego

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem podjętych rozważań jest prezentacja kompetencji nauczycieli akademickich niezbędnych w nauczaniu online oraz koniecznych zmian postaw w tej grupie.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: W kontekście określonego celu problem badawczy zawarto w pytaniach: Jakie kompetencje powinien posiadać nauczyciel akademicki, by efektywnie nauczać online? W jaki sposób uczelnie powinny wspomagać w pracy dydaktycznej nauczycieli akademickich w ich zdobywaniu? Wykorzystano metodę analizy literatury oraz wywiady z nauczycielami akademickimi Uniwersytetu Łódzkiego zgromadzone podczas szkoleń online w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia” Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój.

PROCES WYWODU: Wprowadzenie prezentuje rozwój e-learningu akademickiego w Polsce w ostatnich 20 latach. Następnie omówione są kompetencje nauczycieli akademickich nauczających online i konieczne zmiany postaw. Ukazany jest także udział uczelni w tym procesie.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przedstawionych rozważań wynika, że nie wszyscy nauczyciele byli przygotowani do e-learningu przed pandemią, a część uczelni niewystarczająco wspierała ich w pracy dydaktycznej. Pandemia pokazała, że przygotowanie do dydaktyki zdalnej powinno być jednym z celów rozwoju nauczycieli i uczelni.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Nauczanie online wymaga zmian i systemowego przygotowania nauczycieli do dydaktyki w cyfrowej rzeczywistości.

Biogram autora

Agnieszka Wierzbicka, Uniwersytet Łódzki

dr hab. Agnieszka Wierzbicka, prof. Uniwersytetu Łódzkiego
Ukończyła studia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, otrzymując w 1997 r. tytuł magistra filologii polskiej (specjalizacja nauczycielska). W tym samym roku rozpoczęła dzienne studia doktoranckie w Katedrze Dialektologii Polskiej pod opieką dra hab. prof. UŁ Stanisława Gogolewskiego. W trakcie ich trwania (1997-2002) brała udział w badaniach naukowych, m.in. w międzynarodowym grancie Uniwersytetu Łódzkiego i Uniwersytetu w Lancasterze Practical Applications in Language Corpora (PALP) kierowanym przez prof. dr hab. Barbarę Lewandowską-Tomaszczyk oraz zbieraniu materiałów do Atlasu Gwar Polskich pod kierunkiem prof. dra hab. Karola Dejny. Tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa polskiego otrzymała w 2002 roku za pracę Nazwy roślin w gwarach kujawskich.

W latach 2002-2007 dr Agnieszka Wierzbicka zatrudniona była jako adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej Akademii Podlaskiej w Siedlcach (obecnie Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach), w Katedrze Językoznawstwa. Od października 2006 r. pracuje na Uniwersytecie Łódzkim — pierwszy rok w Międzywydziałowym Zakładzie Nowych Mediów i Nauczania na Odległość, a obecnie w Zakładzie Współczesnego Języka Polskiego. Prowadzi zajęcia z: gramatyki opisowej, kultury języka, stylistyki, wykorzystania technologii i mediów w edukacji.

Zainteresowania naukowe dr hab. prof UŁ Agnieszki Wierzbickiej dotyczą komunikacji medialnej, kultury języka polskiego, semantyki oraz kształcenia zdalnego (e-learningu).

Bibliografia

Bednarek, J., & Lubina E. (2008). Kształcenie na odległość. Podstawy dydaktyki. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dąbrowicz-Tlałka, A.M. (2008). E-learning – prawdziwa czy fikcyjna koncepcja edukacyjnego rozwoju uczelni. Pismo Politechniki Gdańskiej, 4, 21-23.

Dąbrowski, M. (2005). Uczelnie wobec rozwoju technologii społeczeństwa wiedzy. In T. Gołębiowski, M. Dąbrowski, & B. Mierzejewska (Eds.), Uczelnia oparta na wiedzy. Organizacja procesu dydaktycznego oraz zarządzanie wiedzą w ekonomicznym szkolnictwie wyższym (pp. 63-70). Fundacja Naukowa Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych.

Dostępność cyfrowa. (2021, October 28). Serwis Rzeczpospolitej Polskiej. https://www.gov.pl/web/ dostepnosc-cyfrowa/wcag-21-w-skrocie

Hodges, Ch., Moore, S., Lockee, B., Trust, T., & Bond, A. (2020, March). The Difference Between Emergency Remote Teaching and Online Learning, Educase Review. https://er.educause.edu/articles/2020/3/the-difference-between-emergency-remote-teaching-and-online-learning

Klimowicz, M. (2020). Polskie uczelnie w czasie pandemii. Centrum Cyfrowe. https://centrumcyfro- we.pl/wp-content/uploads/sites/16/2020/10/Raport_Polskie_uczelnie_w_czasie_pandemii.pdf

Mischke, J.M. (2009). Przeszkody, powody i utracone korzyści. E-nauczanie w polskich uczelniach wyższych. In M. Dąbrowski, & M. Zając (Eds.), E-edukacja – analiza dokonań i perspektyw rozwoju (pp. 19-24). Fundacja Naukowa Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych.

Miśniakiewicz, M., & Krnáčová, P. (2021). Academic tutoring as a form of modern cooperation with the student and an element of improving the quality of teaching services. Marketing of Scientific and Research Organizations, 39(1), 47-66. https://sciendo.com/article/10.2478/minib-2021-0003

Ostolski, P.R. (2021). Kompetencje metodyczne nauczycieli akademickich. In A. Karpińska, M. Ziń- czuk, & K. Kowalczuk K. (Eds.), Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej (pp. 287-299). Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Rekomendacje MNiSW dotyczące kształcenia zdalnego (2020). https://www.gov.pl/web/nauka/rekomendacje-mnisw-dotyczace-ksztalcenia-zdalnego

Romaniuk, M.W., Łukasiewicz-Wieleba, J., & Kohut, S. (2020). Nauczyciele akademiccy wobec kryzysowej edukacji zdalnej. E-mentor, 5(87), 15-26.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 września 2007 r. w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione, aby zajęcia dydaktyczne na studiach mogły być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. (2007). Dz.U. 2007 nr 188 poz. 1347 [Regulation of the Minister of Science and Higher Education of 25 September 2007]. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20071881347

Sajdak, A. (2015). Preparation of academic teachers to conduct classes: possibilities of supporting and examples of good practices. Studia Oeconomica Posnaniensia, 3(5), 7-27.

Smyrnova-Trybulska, E. (2018). Technologie informacyjno-komunikacyjne i e-learning we współczesnej edukacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Turula, A. (2018). @-learning akademicki. Perspektywa humanistyczna. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. (2005). Dz.U. 2005 nr 164 poz. 1365 [Act “Law on Higher Education” of 27 July 2005]. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails. xsp?id=wdu20051641365.

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. (2018). Dz.U. 2018 poz. 1668 [Act of 20 July 2018 on Higher Education and Science]. https://isap.sejm.gov.pl/isap. nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180001668.

Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (2019). Dz.U. 2019 poz. 848 [Act of 4 April 2019 on the digital availa- bility of Internet pages and mobile applications of public entities]. https://isap.sejm.gov.pl/isap. nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190000848

Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (2019). Dz.U. 2019 poz. 1696 [Act of 19 July 2019 on ensuring the access to people with special needs]. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190001696

Wierzbicka, A. (2019). Dydaktyczne i komunikacyjne aspekty e-edukacji akademickiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Wierzbicka, A. (2021). Synchronicznie czy asynchronicznie? Jak skutecznie komunikować się podczas zajęć zdalnych? In A. Danielewska, & J. Kozłowska (Eds.), Edukacja w obliczu pandemii–wyzwania zdalnego nauczania (pp. 47-57). Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.

Wycisk, A., & Matysik, M. (2021). Monitoring trendów edukacyjnych. Jak kształcić na potrzeby gospodarki opartej na innowacjach? Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Tech- nologii.https://www.cziitt.pw.edu.pl/wp-content/uploads/2021/06/Trendy-edukacyjne_NERW2-RAPORT.pdf

Opublikowane
2022-12-27
Jak cytować
Wierzbicka, A. (2022). Designer, Creator, Trainer and Mentor… or an Academic Teacher Online. Horyzonty Wychowania, 21(60), 69-79. https://doi.org/10.35765/hw.2022.2160.08