Godność człowieka pasją wychowawczą doktor Wandy Półtawskiej
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie istoty pasji wychowawczej kształtującej się u doktor Wandy Półtawskiej pod wpływem doświadczeń wojennych oraz odczytanie jej na tle chaosu etycznego i kryzysu antropologicznego, którymi jest naznaczony XXI wiek.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy brzmi: dlaczego i w jakim sensie godność osoby ludzkiej jest istotą pasji wychowawczej dr Półtawskiej? W poszukiwaniu odpowiedzi na to pytanie zastosowano hermeneutykę jej tekstów i wypowiedzi oraz analizę jej narracji podczas spotkań z autorką artykułu.
PROCES WYWODU: Najpierw pokazano dwie postaci, które poprzez transcendowanie swojego passio z obozów koncentracyjnych odnalazły sens życia i podjęły działania na rzecz ochrony godności człowieka. Następnie przedstawiono kilka aspektów z biografii dr Półtawskiej pokazujących jej postawę godnościową, a dalej wskazano główną tezę o wartości życia ludzkiego, którą dr Półtawska głosi młodym pokoleniom z prawdziwą pasją.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przeprowadzona analiza pokazuje, że pasją wychowawczą dr Półtawskiej jest budzenie w młodych pokoleniach świadomości godności osobistej i każdego człowieka. Dr Półtawska uzasadnia to z perspektywy teologicznej refleksji nad godnością człowieka i wyraża sformułowaniem „genealogia divina – Boże pochodzenie człowieka”.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analiza i interpretacja zgromadzonego materiału badawczego dotyczącego życia dr Półtawskiej ukazują wartość jej pasji. Jest nią oryginalna „pedagogia życia”, czyli takie podejście wychowawczo-edukacyjne, które prowadzi młodego człowieka do odkrywaniu sensu życia poprzez uświadomienie sobie godności każdej istoty ludzkiej bez względu na okoliczności.
Bibliografia
Catarci, M., Fiorucci, M., Giorda M.Ch., Gervasio, G., Merluzzi, M. i Perucchini, P. (2021). „Non avere paura”: prevenire le discriminazioni attraverso l’educazione interculturale. Educational Reflective Practices – Open Access, (1-Special). https://doi.org/10.3280/erp1-special-2021oa12465
Degl’Innocenti, A. (2022). Non solo Ucraina: Ecco quante e quali sono le guerre nel mondo. Italia che cambia. https://www.italiachecambia.org/2022/04/guerre-nel-mondo
Durma, I. (2017). Poświęcić swoje życie dla innych. Ofiara Edyty Stein, Laury Vicuñi i nazaretanek z Nowogródka. Tarnowskie Studia Teologiczne, 36(2), s. 171–181. http://dx.doi.org/10.15633/tst.2622
Eger, E.E. (2018). Wybór. Przetrwać niewyobrażalne i żyć (B. Szelewa, tłum.). Wydawnictwo Czarna Owca.
Eger, E.E. (2021). Dar. 12 lekcji, dzięki którym odmienisz swoje życie (M. Hermanowska, tłum.). Dom Wydawniczy REBIS.
Eger, E.E. (2022). La scelta di Edith (L. Corradini Caspiani, tłum.). Corbaccio.
Frankl, V. (2016). Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos nadziei z otchłani Holokaustu (A. Wolnicka, tłum.). Wydawnictwo Czarna Owca.
Fundacja Nie Widać Po Mnie. (b.d.). Depresja dzieci i młodzieży – statystyka, rodzaje, przyczyny i objawy depresji u dzieci. Fundacja Nie Widać Po Mnie. https://niewidacpomnie.org/2023/02/20/depresja-dzieci-i-mlodziezy-statystyka-rodzaje-przyczyny-i-objawy-depresji-u-dzieci
Galarowicz, J. (1992). Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii. Wydawnictwo Naukowe PAT.
Grzybowski, P. (2013). Edukacja międzykulturowa – konteksty. Od tożsamości po język międzynarodowy. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jan Paweł II. (1979). Encyklika Redemptor hominis. Editrice Vaticana.
Jan Paweł II. (1987). Encyklika Solicitudo rei socialis. Editrice Vaticana.
Jan Paweł II. (1988). Posynodalna adhortacja apostolska Christifideles laici Ojca Świętego Jana Pawła II o powołaniu i misji świeckich w Kościele i w świecie dwadzieścia lat po Soborze Watykańskim II. Libreria Editrice Vaticana.
Jan Paweł II. (2020). Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa. Wydawnictwo AA.
Kozubek, M.T. i Silva, R.A.S.L. (2023). Chiara Lubich and the intercultural dialogue – educational relevance in a time of new conflicts. Religions, 14(1), 1–18. https://doi.org/10.3390/rel14010038
Krzyżak, T. (2017). Wanda Półtawska. Biografia z charakterem. [E-book]. Wydawnictwo WAM.
Mariański. J. (2017a). Godność ludzka – wartość ocalona? Studium socjopedagogiczne. Płocki Instytut Wydawniczy.
Mariański, J. (2017b). Godność ludzka w kontekście społecznym. Szkice ze społecznego nauczania Kościoła katolickiego. Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”.
Mariański, J. (2019). Godność ludzka jako wartość i sposoby jej uzasadniania w opinii młodzieży. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 62(4), 5–29.
Mazurek, F.J. (2001). Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Redakcja Wydawnictw KUL.
Milan, G. (2019). Budowanie procesów międzykulturowych w trudnych czasach. Propozycja według myśli i dzieła Chiary Lubich (S. Grochmal, tłum.). Paedagogia Christiana, 43(1), 311–326. http://dx.doi.org/10.12775/PCh.2019.016
Morin. E. (2020). La fraternità, perché? Resistere alla crudeltà del mondo. AVE.
Morin, E. (2023). Di guerra in guerra. Dal 1940 all’Ucraina invasa. Raffaello Cortina Editore.
Moroń, M. iAtłas, K. (2023). Pandemic burnout, depression, and anxiety among adolescents: Anetwork analysis. Przegląd Badań Edukacyjnych (Educational Studies Review), 2(40), 231–254. https://doi.org/10.12775/PBE.2022.026
Nikitorowicz, J. (2021). Edukacja międzykulturowa w kreowaniu kultury pokoju w warunkach wielokulturowości. Wydawnictwo Prymat. http://hdl.handle.net/11320/12313
Ogrodzka-Mazur, E. (2018). Intercultural education in Poland: Experiences, problems and prospects. W: O. Bernad-Cavero i N. Llevot-Calvet (red.), New pedagogical challenges in the 21st century: Contributions of research in education. https://www.intechopen.com/chapters/57268
Olbrycht, K. (2020). Potrzeba afirmacji człowieka jako wyzwanie dla wychowania. Horyzonty Wychowania, 19(50), 93–104. https://doi.org/10.35765/hw.1918
ONZ. (1948). Powszechna deklaracja praw człowieka. UNESCO. https://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf
Półtawska, W. (2001a). Stare rachunki. Edycja Świętego Pawła.
Półtawska, W. (2001b). Z prądem i pod prąd. Edycja Świętego Pawła.
Półtawska, W. (2009a). Beskidzkie rekolekcje. Dzieje przyjaźni księdza Karola Wojtyły z rodziną Półtawskich. Święty Paweł.
Półtawska, W. (2009b). I boję się snów. Edycja Świętego Pawła.
Półtawska, W. (2013, 14 października). Przemówienie Wandy Półtawskiej do młodzieży. XXVII Liceum Ogólnokształcące w Lublinie. [Wideo]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=lVD1HXqp7JI
Półtawska, W. (2018). Genealogia divina. Boże pochodzenie człowieka. Edycja Świętego Pawła.
Półtawska, W. (2023a). Narracje podczas spotkania M. Kozubek z dr Półtawską. [Prywatne archiwum autorki].
Półtawska, W. (2023b). O więcej niż życie. Biografia w zarysie. Edycja Świętego Pawła.
Raspi, L. (2020, 10 lutego). L’emergenza educativa e la crisi etica: Ipotesi pedagogiche per un’educazione che riscopra l’umano. Pedagogia. Rivista, 1. https://www.didatticaermeneutica.it/2020/02/10/lemergenza-educativa-e-la-crisi-etica-ipotesi-pedagogiche-per-uneducazione--che-riscopra-lumano
Rembierz, M. (2019). Między wielokulturowością „wieży Babel” a zróżnicowanymi kulturowo pograniczami. Pedagogiczne poszukiwania i idee Tadeusza Lewowickiego w zakresie edukacji kształtującej relacje międzykulturowe. Edukacja Międzykulturowa, 2, 40–56. https://rebus.us.edu.pl/handle/20.500.12128/15225
Ricoeur, P. (1985). Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie. (E. Bieńkowska i in., tłum.). PAX.
Surminski, A. (2011). Życie ptaków w Auschwitz (R. Załuska, tłum.). Wydawnictwo Carpatia.
Terlikowski, T. (2017). T.P.Maksymilian M. Kolbe. Biografia świętego męczennika. Wydawnictwo Esprit.
Wińska, U. (1985). Zwyciężyły wartości. Wspomnienia z Ravensbrück. Wydawnictwo Morskie.
Zambrano, M. (2020). Persona e democrazia. La storia sacrificale. SE.
Zambrano, M. (2021). Per l’amore e per la libertà. Scritti sulla filosofia e sull’educazione. Marietti 1820.
Copyright (c) 2023 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
