Analiza dyskursu na temat męskości w chrześcijańskich poradnikach życia duchowego (na wybranych przykładach)
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie, do jakich wzorców kulturowych, a zwłaszcza biblijnych, odwołują się autorzy poradników życia duchowego (np. J. Eldredge, S. Weber, D. Murrow) w celu propagowania ideałów chrześcijańskiej i męskiej duchowości.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główną problematykę artykułu wyraża pytanie, jak współcześnie w chrześcijańskich poradnikach życia duchowego konstruuje się dyskurs na temat męskości. Metoda badawcza polega na pogłębionej analizie literatury źródłowej, prezentacji najważniejszych wątków dotyczących konstruowania męskości w poradnikach wyżej wymienionych autorów.
PROCES WYWODU: Artykuł inicjują rozważania dotyczące obszaru badawczego, celu pracy, wskazanie na określony kształt gatunkowy poradnika. Te wstępne spostrzeżenia posłużyły odsłonięciu podstawowych i fundamentalnych wyobrażeń związanych z męskością w poszczególnych publikacjach. Przyjrzano się zwłaszcza, w jaki sposób autorzy poradników konstruują wzorzec męskości w odwołaniu do tekstów biblijnych.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Dzięki analizie literatury przedmiotowej został zaprezentowany sposób widzenia męskości jako niezwykle homogenicznej, odsyłający do figur stereotypowo z nią utożsamianych jak dzikość, walka, przygoda etc. Ta upraszczająca wizja zdaje się oddziaływać na świat chrześcijańskich idei związanych z rozumieniem męskości.
WNIOSKI, REKOMENDACJE I APLIKACYJNE ZNACZENIE WPŁYWU BADAŃ: Na chrześcijański dyskurs o męskości wpływają idee zawarte w poradnikach amerykańskich pisarzy mierzących się z osłabieniem tradycyjnych ról przypisywanych mężczyźnie. Analiza tych poradników pozwala ukazać ograniczoność prezentowanych wątków i idei, może być przyczynkiem do dyskusji na temat wizji męskości w obszarze chrześcijaństwa myślanej „inaczej” i „ponad” prezentowanymi w poradnikach wzorcami.
Bibliografia
Adamiak, E. (1997). Błogosławiona miedzy niewiastami. Maryja w feministycznej teologii Cathariny Halkes. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Barton, J. (2022). Historia Biblii. Księga i jej religie (A. Kunicka, tłum). Wydawnictwo Aletheia.
Bly, R. (1993). Żelazny Jan. Rzecz o mężczyznach (J. Tittenbrun, tłum). Wydawnictwo Rebis.
Eldredge, J. (2003). Dzikie serce. Tęsknoty męskiej duszy (J. Grzegorczyk, tłum.). W drodze.
Eldredge, J. (2005). Dzikie serce. Ćwiczenia w drodze. Osobisty przewodnik prowadzący do tajemnicy twojego męskiego ducha (M. Sabiłło-Widera, tłum.). Oficyna Wydawnicza Logos.
Ficek, E. (2013). Poradnik. Model gatunkowy i jego tekstowe aktualizacje. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Małek, A.M. (2022). „Jak ptak swoje pisklęta”. Macierzyńska symbolika w chrystologiach starożytnych i średniowiecznych oraz jej współczesna funkcja emancypacyjna w teologiach feministycznych. Wydawnictwo WAM.
Miłosz, C. i Gorczyńska, R. (2002). Podróżny świata. Rozmowy. Wydawnictwo Literackie.
Murrow, D. (2007). Mężczyźni nienawidzą chodzić do kościoła (K. Turska i M. Turski, tłum.). W drodze.
Murrow, D. (2009). Ona i on w Kościele. Razem czy osobno (K. Turska, tłum.). W drodze.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia. (2003). Pallottinum.
Rohr, R. (2023). Dzikość i mądrość. Duchowość mężczyzny (G. Baster, tłum). Wydawnictwo WAM.
Rybicki, A. (2008). Lew i baranek. O duchowości mężczyzny. Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.
Rybicki, A. (2011). Wąż i gołębica. Męska osobowość a męska duchowość. Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.
Rybicki, A. (2020). Od antropologii do duchowości mężczyzny. Źródła, koncepcje, perspektywy. Wydawnictwo Bernardinum.
Rybicki, A. (2021). Proch ziemi i niebo otwarte. Duchowość mężczyzny w perspektywie starości i śmierci. Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.
Schulz, G. (2011). The rise of mythopoetic men’s movement. A psyhosocial analysis. KS Omniscriptum Publishing.
Weber, S. (2007). Wrażliwy wojownik (A. Jankowiak, tłum.). Oficyna Wydawnicza „Vocatio”.
Woszczek M. (2013), „Ogród pośród płomieni”. Erotyka imperium, eklezjalne ciało i queerowanie małżeństwa. Praktyka Teoretyczna, 2(8), 163–192. https://repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/10f57136-604a-4564-813d-295495b015d4/content
Zierkiewicz E. (2011). Poradnik jako podręcznik życia. Krótka refleksja na temat historii gatunku. W: M. Chomczyńka-Robacha (red.), Podręczniki i poradniki. Konteksty. Dyskursy. Perspektywy (s. 109–129). Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Żukowska, K. (2018). Mistyka męskości. Franco La Cecli i Roberta Bly’a koncepcja mężczyzny. Hybris, 41, 61–76. https://doi.org/10.18778/1689-4286.41.04
Copyright (c) 2024 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
