Aktorzy rozwoju gospodarczego jako wytwór odziaływań socjalizacyjnych systemu społecznego
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest określenie społeczno-kulturowych uwarunkowań zaangażowania jednostki w proces rozwoju gospodarczego, wraz z wyeksponowaniem odziaływań socjalizacyjnych systemu społecznego na aktorów społecznych.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Diagnoza socjalizacyjnych odziaływań przebiegać będzie w dwóch etapach: konceptualnym i empirycznym. W pierwszym z wymienionych metodą analizy jest dyskusja pojęć i koncepcji, w drugim – studium przypadku (analiza biografii w kontekście historyczno-kulturowym oraz pojęć habitusu i roli społecznej).
PROCES WYWODU: Kluczową kategorią w niniejszej analizie jest pojęcie rozwoju gospodarczego, które przedstawione zostanie wielo-paradygmatycznie, zarówno w odniesieniu do koncepcji ewolucyjnych, modernizacyjnych, jak i dialektycznych. „Rozwój gospodarczy” daje się rozpoznać jako proces osadzony w przestrzeni międzyludzkiej, dzieło aktorów społecznych, funkcjonujących w ramach systemu społecznego. Koncepcja na temat mocy socjalizacyjnej systemu przeanalizowana zostaje w odniesieniu do klasycznych już koncepcji Hagena, McClellanda, Kochanowicza, czy Hryniewicza oraz przy w kontekście przywołanej biografii, stanowiącej studium przypadku.
WYNIKI ANZLIZY NAUKOWEJ: Rozwój gospodarczy daje się ostatecznie poznać jako proces społecznie i aksjologicznie zakorzeniony. Aktorzy procesu to zaś wytwór kultury, historii i relacji społecznych, w których uczestniczą. Konstatacja ta pozwala jednocześnie zadać pytanie o rolę uniwersytetu i szkolnictwa w kształtowaniu postaw przedsiębiorczych.
WNIOSKI, INNWACJE, REKOMENDACJE: Ostatecznym wnioskiem i rekomendacją jest wyznaczenie doniosłej roli współczesnego uniwersytetu w formowaniu duch gospodarczej inicjatywy.
Bibliografia
Barnett, H. (1956). Innovation: The Basis of Cultural Change. New York: McGraw-Hill.
Basáñez, M.E. i Inglehart, R. (2016). A World of Three Cultures: Honor, Achievement and Joy. Oxford: Oxford University Press.
Eisenstadt, S. (2009). Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
Elias, N. (2006). Przymus społeczny jako przymus wewnętrzny. W: K. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki i M. Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Scholar, 1068‑1082.
Fromm, E. i Maccoby, M. (1970). A Social Charakter in Mexican Village. A Socio- Psychoanalytic Study. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
Grandona, M. (2003). Kulturowa typologia rozwoju gospodarczego. W: L.E. Harrison i S.P. Huntington (red.), Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, 101‑116.
Hagen, E. (1962). On the Theory of Social Change. How Economic Growth Begins. Homewood, Illinois: The Dorsey Press. INC.
Hryniewicz, J. (2000). Endo- i egzogenne czynniki rozwoju gospodarczego gmin i regionów. Studia Regionalne i Lokalne, nr 2(2), 53‑77.
Hryniewicz, J. (2004). Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego. Warszawa: Scholar.
Hryniewicz, J. (2012). Gospodarka i osobowość w epoce przełomu postindustrialnego. Studia Socjologiczne, 2(205), 81‑100.
Inglehart, R. (2003). Kultura a demokracja. W: L.E. Harrison i S.P. Huntington (red.), Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, 146‑168.
Kochanowicz, J. (2010). Duch kapitalizmu na polskiej peryferii: perspektywa historyczna. W: J. Kochanowicz i M. Marody (red.), Kultura i gospodarka. Warszawa: Scholar, 21‑51.
Kozielecki, J. (2002). Transgresja i kultura. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Krzysztofek, K. i Szczepański, M.S. (2002). Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
McClelland, D. (1961). The Achieving Society. Princeton: Van Nostrand, New York.
McClelland, D. (1973). Business Drive and National Achievements. Social change. Sources, Patterns, and Consequences, red. E. Etzioni-Halevy i A. Etzioni. New York: Basic Books, INC. Publishers, 161‑174.
Ogburn, W.F. (1964). On Culture and Social Change. Selected papers. Edited and with an Introduction by Otis Dudley Duncan. Chicago: University Press Chicago.
Parsons, T. (1969). Struktura społeczna a osobowość. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Parsons, T. (1971). The Systems of Modern Societies. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Sombart, W. (2010). Żydzi i życie gospodarcze. Warszawa: IFiS PAN.
Spencer, H. (1972). On Social Evolution. Chicago: University of Chicago Press.
Stróżewski, W. (1992). W kręgu wartości. Kraków: Znak.
Szacki, J. (2012). Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sztompka, P. (2010). Socjologia zmian społecznych. Kraków: Znak.
Wach, K. (2016). Edukacja w zakresie przedsiębiorczości: potencjał dydaktyczny polskich uniwersytetów.
Horyzonty Wychowania, 15(35), 11‑28.
Weber, M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu. Lublin: Wydawnictwo TEST.
Zdun, M. (2016). Przedsiębiorczość aksjologicznie uwarunkowana jako wyzwanie dla uniwersytetu. Horyzonty Wychowania, 15(35), 267‑282.
Znaniecki, F. (1998). Wstęp do socjologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Żor, A. (2011). Kronenberg. Dzieje fortuny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Copyright (c) 2018 Magdalena Maria Zdun
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
