Aktorzy rozwoju gospodarczego jako wytwór odziaływań socjalizacyjnych systemu społecznego
Abstract
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest określenie społeczno-kulturowych uwarunkowań zaangażowania jednostki w proces rozwoju gospodarczego, wraz z wyeksponowaniem odziaływań socjalizacyjnych systemu społecznego na aktorów społecznych.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Diagnoza socjalizacyjnych odziaływań przebiegać będzie w dwóch etapach: konceptualnym i empirycznym. W pierwszym z wymienionych metodą analizy jest dyskusja pojęć i koncepcji, w drugim – studium przypadku (analiza biografii w kontekście historyczno-kulturowym oraz pojęć habitusu i roli społecznej).
PROCES WYWODU: Kluczową kategorią w niniejszej analizie jest pojęcie rozwoju gospodarczego, które przedstawione zostanie wielo-paradygmatycznie, zarówno w odniesieniu do koncepcji ewolucyjnych, modernizacyjnych, jak i dialektycznych. „Rozwój gospodarczy” daje się rozpoznać jako proces osadzony w przestrzeni międzyludzkiej, dzieło aktorów społecznych, funkcjonujących w ramach systemu społecznego. Koncepcja na temat mocy socjalizacyjnej systemu przeanalizowana zostaje w odniesieniu do klasycznych już koncepcji Hagena, McClellanda, Kochanowicza, czy Hryniewicza oraz przy w kontekście przywołanej biografii, stanowiącej studium przypadku.
WYNIKI ANZLIZY NAUKOWEJ: Rozwój gospodarczy daje się ostatecznie poznać jako proces społecznie i aksjologicznie zakorzeniony. Aktorzy procesu to zaś wytwór kultury, historii i relacji społecznych, w których uczestniczą. Konstatacja ta pozwala jednocześnie zadać pytanie o rolę uniwersytetu i szkolnictwa w kształtowaniu postaw przedsiębiorczych.
WNIOSKI, INNWACJE, REKOMENDACJE: Ostatecznym wnioskiem i rekomendacją jest wyznaczenie doniosłej roli współczesnego uniwersytetu w formowaniu duch gospodarczej inicjatywy.
References
Barnett, H. (1956). Innovation: The Basis of Cultural Change. New York: McGraw-Hill.
Basáñez, M.E. i Inglehart, R. (2016). A World of Three Cultures: Honor, Achievement and Joy. Oxford: Oxford University Press.
Eisenstadt, S. (2009). Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
Elias, N. (2006). Przymus społeczny jako przymus wewnętrzny. W: K. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki i M. Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Scholar, 1068‑1082.
Fromm, E. i Maccoby, M. (1970). A Social Charakter in Mexican Village. A Socio- Psychoanalytic Study. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
Grandona, M. (2003). Kulturowa typologia rozwoju gospodarczego. W: L.E. Harrison i S.P. Huntington (red.), Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, 101‑116.
Hagen, E. (1962). On the Theory of Social Change. How Economic Growth Begins. Homewood, Illinois: The Dorsey Press. INC.
Hryniewicz, J. (2000). Endo- i egzogenne czynniki rozwoju gospodarczego gmin i regionów. Studia Regionalne i Lokalne, nr 2(2), 53‑77.
Hryniewicz, J. (2004). Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego. Warszawa: Scholar.
Hryniewicz, J. (2012). Gospodarka i osobowość w epoce przełomu postindustrialnego. Studia Socjologiczne, 2(205), 81‑100.
Inglehart, R. (2003). Kultura a demokracja. W: L.E. Harrison i S.P. Huntington (red.), Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, 146‑168.
Kochanowicz, J. (2010). Duch kapitalizmu na polskiej peryferii: perspektywa historyczna. W: J. Kochanowicz i M. Marody (red.), Kultura i gospodarka. Warszawa: Scholar, 21‑51.
Kozielecki, J. (2002). Transgresja i kultura. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Krzysztofek, K. i Szczepański, M.S. (2002). Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
McClelland, D. (1961). The Achieving Society. Princeton: Van Nostrand, New York.
McClelland, D. (1973). Business Drive and National Achievements. Social change. Sources, Patterns, and Consequences, red. E. Etzioni-Halevy i A. Etzioni. New York: Basic Books, INC. Publishers, 161‑174.
Ogburn, W.F. (1964). On Culture and Social Change. Selected papers. Edited and with an Introduction by Otis Dudley Duncan. Chicago: University Press Chicago.
Parsons, T. (1969). Struktura społeczna a osobowość. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Parsons, T. (1971). The Systems of Modern Societies. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Sombart, W. (2010). Żydzi i życie gospodarcze. Warszawa: IFiS PAN.
Spencer, H. (1972). On Social Evolution. Chicago: University of Chicago Press.
Stróżewski, W. (1992). W kręgu wartości. Kraków: Znak.
Szacki, J. (2012). Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sztompka, P. (2010). Socjologia zmian społecznych. Kraków: Znak.
Wach, K. (2016). Edukacja w zakresie przedsiębiorczości: potencjał dydaktyczny polskich uniwersytetów.
Horyzonty Wychowania, 15(35), 11‑28.
Weber, M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu. Lublin: Wydawnictwo TEST.
Zdun, M. (2016). Przedsiębiorczość aksjologicznie uwarunkowana jako wyzwanie dla uniwersytetu. Horyzonty Wychowania, 15(35), 267‑282.
Znaniecki, F. (1998). Wstęp do socjologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Żor, A. (2011). Kronenberg. Dzieje fortuny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Copyright (c) 2018 Magdalena Maria Zdun
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright to their work while granting the journal the right of first publication. The work will be simultaneously licensed under a CC BY-ND license, which permits others to share the work with proper credit given to the author and the original publication in this journal.
- Authors may enter into additional, non-exclusive agreements for the distribution of the published version of the work (e.g., posting it in an institutional repository or publishing it in another journal), provided that the original publication in this journal is acknowledged.
We allow and encourage authors to share their work online (e.g., in institutional repositories or on personal websites) both before and during the submission process, as this can foster beneficial exchanges and lead to earlier and increased citations of the published work. (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following academic networking platforms:
