Pedagogia i pedagogika ignacjańska (jezuicka)
Abstrakt
CEL NAUKOWY: W artykule zamierzono wyjaśnić zasadność posługiwania się terminem „pedagogika ignacjańska” oraz jej miejscem pośród nauk o wychowaniu.
PROLEM I METODY BADAWCZE: W kontekście nakreślonych celów badawczym problemem jest pytanie o to, czy można mówić o pedagogice ignacjańskiej (jezuickiej), a jeśli tak, to pod jakimi warunkami. Przy jego rozwiązaniu posłużono się metodą analizy źródeł, które dają podstawy tworzenia nowej teorii pedagogicznej.
PROCES WYWODU:Pedagogika ignacjańska wyrasta z określonej tradycji rozwijanej i pielęgnowanej przez jezuitów. Ukazanie jej charakterystycznych rysów pedagogii, która wpisuje się w działalność edukacyjną zakonu, uczyniono podstawą opisu teorii pedagogiki ignacjańskiej.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ:Pedagogika ignacjańska jest jednym z nurtów wpisujących się w pedagogikę religii uważaną za subdyscyplinę nauk o wychowaniu. Zasadność takiego ujęcia wynika ze wspólnych założeń pedagogiki religii i pedagogiki ignacjańskiej. Jej specyfiki należy się doszukiwać w założeniach duchowości i pedagogii promowanej przez jezuitów.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE:Przeprowadzony wywód potwierdza zasadność stosowania terminu „pedagogika ignacjańska”. Należy ją wpisać w zakres nurtów pedagogicznych, które odwołują się do rzeczywistości religijnej.
Bibliografia
Aleksiejuk, A., Marek, Z. i Milerski B. (2020). Pedagogika religii w Polsce. W: Z. Marek i A. Walulik (red.), Słowniki społeczne. Pedagogika religii (s. 33-49). Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Ambrogetti, F. i Rubin S. (2013). Jezuita papież Franciszek. Wywiad rzeka z Jorge Bergoglio(A. Fijałkowska-Żydok, tłum.). Dom Wydawniczy Rafael.
Casalini, C. (2019). Włodzimierz Ledóchowski’s call for cura personalis: Humanist roots and Jesuit distinctiveness in education. Studia Pedagogica Ignatiana, 4(22), 123-134.
Charakterystyczne cechy jezuickiego wychowania (B. Steczek, tłum.). (2006). W: Podstawy edukacji ignacjańskiej (s. 9-98). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Duminuco, V.J. (2008). Formacja czy indoktrynacja w pedagogice ignacjańskiej? W: W. Pasierbek (red.), Ignatian pedagogy for the challenges of humanism today/Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu (s. 173-192). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Dybowska, E. (2013). Wychowawca w pedagogice ignacjańskiej. Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Dybowska, E. i Królikowski, W. (2017). Rozwój człowieka w pedagogii ignacjańskiej (s. 209-224). W:A. Walulik i J. Mółka (red.), Septuaginta pedagogiczno-katechetyczna. Akademia Ignatianum.
Dyrek, K. i Marek, Z. (2016). Edukacja do przebaczenia w pedagogii ignacjańskiej. Paedagogia Christiana, 2(38), 61-84.
Gallagher, M.P. (2008). Ignacjańskie rozeznanie kultury postmodernistycznej (W. Mond-Kozłowska, tłum.). W: W. Pasierbek (red.), Ignatian pedagogy for the challenges of humanism today/Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu (s. 307-316). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum.
Gurba, E., Krysztofik, J. i Walulik, A. (2017). „Zarządzanie sobą” u progu wchodzenia w dorosłość. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, 1, 131-137.
Haręzga, S. (2013). Świadectwo. W: E. Gigilewicz (red.), Encyklopedia katolicka (t. 19, s. 308). TN KUL.
Inglot, M. (2007). Założenia „Ratio studiorum” (1599) i charakterystycznych cech jezuickiego wychowania (1986). W: A. Hajduk i J. Mółka (red.), Pedagogika wiary (s. 85-95). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Jurado, M.R. (2002). Rozeznawanie duchowe. Teologia, historia, praktyka (K. Homa, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Konstytucje Towarzystwa Jezusowego wraz z przypisami Kongregacji Generalnej XXXIV oraz Normy uzupełniające zatwierdzone przez tę samą Kongregację. (2001). Wydawnictwo WAM, Polskie Prowincje Towarzystwa Jezusowego.
Kotlewski, T. (2005). Z sercem hojnym i rozpalonym miłością – o mistyce ignacjańskiej. Wydawnictwo Rhetos.
Królikowska, A. (red). (2010). Pedagogika ignacjańska. Historia, teoria, praktyka. Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Lowney, Ch. (2013). Heroiczne przywództwo. Tajemnice sukcesu firmy istniejącej ponad 450 lat (Ł. Malczak, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Marek, Z. (2014). Religia pomoc czy zagrożenie dla edukacji? Wydawnictwo WAM.
Marek, Z. (2016). Autonomia pedagogiki religii. Studia Katechetyczne, 12, 19-33.
Marek, Z. (2017). Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej. Akademia Ignatianum.
Milerski, B. (2011). Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii. Wydawnictwo Naukowe ChAT.
Milerski, B. (2020). Metodologia pedagogiki religii. W: Z. Marek iA. Walulik (red.), Słowniki społeczne. Pedagogika religii (s. 93-114). Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
Pedagogia ignacjańska. Podejście praktyczne (B. Steczek, tłum.). (2006). W: Podstawy edukacji ignacjańskiej (s. 99-165). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Piechnik, L. (1990). Szkoły jezuickie w Polsce w latach 1564-1773. Horyzonty Wiary, 3, 69-79.
Piechnik, L. (2003). Powstanie i rozwój jezuickiej Ratio studiorum (1548-1599). Wydawnictwo WAM, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum.
Podstawy edukacji ignacjańskiej (B. Steczek, tłum). (2006). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Puchowski, K. (2017). Teatr jezuicki w Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Clio w edukacji obywatela. W: J. Okoń (red.), Świat teatru – świat wartości. Wychowanie obywatelskie w teatrze szkolnym jezuitów w Rzeczypospolitej XVI-XVIII w. (s. 105-131). Collegium Columbinum.
Tillich, P. (1987). Dynamika wiary (A. Szostkiewicz, tłum.). W drodze.
Żmudziński, W. (2008). Sukces po ignacjańsku. Cztery filary jezuickiego sukcesu według Chrisa Lowneya. W: W. Pasierbek (red.), Ignatian pedagogy for the challenges of humanism today/Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu (s. 265-271). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Copyright (c) 2021 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
