Ojcostwo w wychowaniu
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest wykazanie zasadności działań umożliwiających świadome przygotowanie do pełnienia roli ojca.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Dla jakich powodów warto zabiegać o przygotowanie przyszłych ojców do stojących przed nimi zadań. Do rozwiązania problemu zostanie wykorzystana literatura przedmiotu analizowana metodą analityczno-syntetyczną.
PROCES WYWODU: Na podstawie ważniejszych aspektów duchowości omówiono zadania wynikające z bycia ojcem oraz kierunki podejmowanych inicjatyw wychowawczych.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Ojcostwo obejmuje zarówno sferę życia biologicznego, jak i duchowego (wewnętrznego). To zaś domaga się inicjatyw ułatwiających dziecku odkrycie, że jest kochane. Temu poczuciu sprzyja poszanowanie podmiotowości nie tylko ojca, ale też i dziecka. Chodzi o doświadczanie wolności, z której dziecko w pełni nie jest jeszcze w stanie korzystać. Ojciec świadomy tych ograniczeń dziecka towarzyszy mu w osiąganiu dojrzałości.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przeprowadzony wywód zdaje się potwierdzać zasadność uświadamiania dorosłym potrzeby kształtowania osobowych relacji ojciec–dziecko.
Bibliografia
Bogdalczyk, M. (2012). Wiara jako troska ostateczna. W nawiązaniu do myśli Paula Tillicha, Logos i Ethos, 2(33), 83-108.
Borello, L. (2007). Formacja stała (edukacja permanentna) (K. Kozak, tłum.). W: R. Szpakowski i in. (red.), Słownik katechetyczny (s. 269-270). Wydawnictwo Salezjańskie.
Boschki, R. (2017). Einführung in die Religionspädagogik. Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Bronk, A. (2010). Pojęcie godności człowieka: uwagi metodologa. W: M. Nowak, P. Magier i I. Szewczak (red.), Antropologiczna pedagogika ogólna (s. 57-74). Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium, Wydawnictwo KUL.
Chmielewski, M. (2002), Duchowość. W: M. Chmielewski (red.), Leksykon duchowości katolickiej (s. 226-232). Wydawnictwo „M”.
Chmielewski, M. i Urbański, S. (2002). Rozeznanie duchowe. W: M. Chmielewski (red.), Leksykon duchowości katolickiej (s. 757-758). Wydawnictwo „M”.
Cichoń, W. (1996). Wartości, człowiek, wychowanie. Zarys problematyki aksjologiczno-wychowawczej. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dąbek, T.M. (2007). Godność człowieka na podstawie Biblii. W: A. Królikowska i Z. Marek (red.), Refleksje nad godnością człowieka (s. 29-37). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Divarkar, P. (2002). Droga wewnętrznego poznania. Wydawnictwo WAM.
Fausti, S. (2000). Sztuka rozeznania i podejmowania decyzji. Okazja czy pokusa? Wydawnictwo OO. Franciszkanów „Bratni Zew”.
Fleming, D.L. (2013). Czym jest duchowość ignacjańska? (D. Piórkowski, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Gallagher, M.P. (2008). Ignacjańskie rozeznanie kultury postmodernistycznej. W: W. Pasierbek (red.), Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu/Ignatian pedagogy for the challenges of humanism today (s. 307-316). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Herbut, J. (1997). Podmiot. W: J. Herbut (red.), Leksykon filozofii klasycznej (s. 425). Towarzystwo Naukowe KUL.
Horowski, J. (2009). Podmiotowość w pedagogice chrześcijańskiej o inspiracji tomistycznej. Paedagogia Christiana, 2(24), 63-78.
Horowski, J. (2015). Wychowanie moralne według pedagogiki neotomistycznej. Wydawnictwo Naukowe UMK.
Jacyniak A. i Płużek Z. (1997). Świat ludzkich kryzysów. Wydawnictwo WAM.
Jan Paweł II. (1998). Encyklika „Fides et ratio” do biskupów Kościoła katolickiego o relacjach między wiarą a rozumem z dnia 14 września. Libreria Editrice Vaticana.
Jurado, M.R. (2002). Rozeznawanie duchowe. Teologia, historia, praktyka. Wydawnictwo WAM.
Katechizm Kościoła katolickiego. (1994). http://www.katechizm.opoka.org.pl/index-2.html
Kiereś, B. (2010). Podstawy antropologiczne pedagogiki personalistycznej. W: M. Nowak, P. Magier i I. Szewczak (red.), Antropologiczna pedagogika ogólna. Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium, Wydawnictwo KUL.
Kunstmann J. (2010). Religionspädagogik. Eine Einführung. A. Francke Verlag.
Ladaria, L.F. (2002). Wprowadzenie do antropologii teologicznej. Wydawnictwo WAM.
Lombaerts, H. (2002). Edukacja z perspektywy europejskiej (P. Łacny i E. Osewska, tłum.). Horyzonty Wychowania, 2(3), 165-179.
Marek, Z. (2005). Podstawy wychowania moralnego. Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Marek, Z. (2017a). Edukacja religijna w poszukiwaniu odpowiedzi na egzystencjalne pytania człowieka, Paedagogia Christiana, 2(40), 11-32.
Marek, Z. (2017b). Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej. Akademia Ignatianum.
Marek, Z. (2019). Duchowość chrześcijańska w kształtowaniu dojrzałego człowieka. Forum Pedagogiczne, 2, 47-62.
Marek, Z. (2020). Formacja (chrześcijańska) pedagogicznym wspomaganiem rozwoju osoby. Studia z Teorii Wychowania, 2(31), 25-38.
Marek, Z. (2022). Podstawy pedagogiki religii. Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Marek, Z. i Walulik, A. (2019). Pedagogika świadectwa. Perspektywa antropologiczno-kerygmatyczna. Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Mariański, J. (2020). Godność osobista w ocenie młodzieży – analiza teoretyczno-empiryczna. Horyzonty Wychowania, 19(50), 27–44.
Mateo, R.G. (2008). Wielkie pragnienia i ideały człowieka według św. Ignacego Loyoli. U podstaw pedagogii „magis”. W. W. Pasierbek (red.), Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu/Ignatian pedagogy for the challenges of humanism today (s. 139-156). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Michalski, J. (2004). Edukacja i religia jako źródło rozwoju egzystencjalno-kognitywnego. Studium
hermeneutyczno-krytyczne. Wydawnictwo UMK.
Mółka, J. (2003). W nurcie personalistycznego wychowania. Rocznik Wydziału Pedagogicznego WSF‑P Ignatianum w Krakowie, 71-86.
Olbrycht, K. (2007). Godność w teorii i praktyce wychowania. W: A. Królikowska i Z. Marek (red.), Refleksje nad godnością człowieka (s. 103-109). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Olchanowski, T. (2006). Duchowość i narcyzm. Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA.
Opozda, D. (2010). Ojciec. W: E. Gigilewicz (red.), Encyklopedia katolicka (t. 14, s. 431). Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Paweł VI. (1965a). Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis. https:// opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pawel_vi/inne/deklaracja_wych_28101965.html
Paweł VI. (1965b). Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym. http://ptm.rel.pl/files/swii/141-gaudium-et-spes.pdf
Płużek, Z. (1994). Rozwój jest procesem stawania się. Wprowadzenie do problematyki rozwoju. W: W. Szewczyk (red.), Jak sobie z tym poradzić? (s. 13-26). Wydawnictwo Biblos.
Schüngel, H. (1994). Ojciec (T. Mieszkowski i P. Pachciarek, tłum.). W: A. Grabner-Haider (red.), Praktyczny słownik biblijny (s. 885-888). Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Księży Pallotynów.
Szczęsny, M. (2015). Ojcostwo duchowe w kierownictwie. Życie Duchowe, 82, 46-52.
Ślipko, T. (2002). Zarys etyki ogólnej. Wydawnictwo WAM.
Ternant, P. (1973). Ojcowie – Ojciec (K. Romaniuk, tlum.). W: X. Leon-Dufour (red.), Słownik teologii biblijnej (s. 620-628). Pallottinum.
Tillich, P. (1987). Dynamika wiary (A. Szostkiewicz, tłum.). W Drodze.
Waldenfels, H. (1997). Fascynacje chrześcijaństwem. Horyzonty Wiary, 8, 3-16.
Wiseman, J. (2009). Historia duchowości chrześcijańskiej. Wybrane zagadnienia (A. Wojtasik, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Wolter, E. (2009). Podmiotowość jako kategoria pedagogiczna. Paedagogia Christiana, 2(24), 55-61.
Zarzycki, S. (2009). Człowiek jako podmiot w ujęciu teologicznym. Paedagogia Christiana, 2(24), 25-37.
Ziebertz, H.-G. (1994). Religionspädagogik als empirische Wissenschaft. Beiträge zu Theorie und Forschungpraxis. Deutscher J. Studien Verlag
Copyright (c) 2022 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: