Uwarunkowania rozwoju kształcenia zawodowego
Abstract
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych rodzajów uwarunkowań rozwoju kształcenia zawodowego – z uwzględnieniem ich roli i wzajemnych powiązań.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przedstawiony problem badawczy dotyczy odpowiedzi na pytanie: jakie uwarunkowania gospodarczo-społeczne mają decydujący wpływ na rozwój kształcenia zawodowego oraz jakie relacje występują między nimi. Na podstawie literatury przedmiotu zidentyfikowano i pogrupowano realne uwarunkowania w układzie przyczynowo-skutkowym.
PROCES WYWODU: Punktem wyjścia uczyniono pojęcie rozwoju kształcenia zawodowego – zarówno formalnego, jak i pozaformalnego i nieformalnego. Wyróżniono rozwój ilościowy i jakościowy oraz liniowy i skokowy. Na tak zarysowanym tle scharakteryzowano te uwarunkowania rozwoju kształcenia zawodowego, które mają swoje źródła w otoczeniu zewnętrznym tego obszaru edukacji.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wnioski z przeprowadzonych analiz wskazują na istotne z perspektywy rozwoju kształcenia zawodowego relacje między poszczególnymi uwarunkowaniami – traktowanymi jako zmienne niezależne.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Rozwój kształcenia zawodowego zależy w pierwszym rzędzie od sytuacji gospodarczej i będących jej pochodną priorytetów polityki edukacyjnej. Należy brać także pod uwagę uwarunkowania natury społecznej, takie jak: prestiż wykształcenia i zawodów, poziom aspiracji rodziców oraz specyfikę środowiska lokalnego. Rekomendowane jest podjęcie badań pozwalających na określenie siły wpływu poszczególnych uwarunkowań na rozwój kształcenia zawodowego. Ich wyniki pozwoliłyby na opracowanie modelu działań sprzyjających eliminacji czynników utrudniających bądź spowalniających będący przedmiotem analiz rozwój w sferze kształcenia zawodowego.
References
Galwas, B. (2011). System edukacji najważniejszym priorytetem Polski. W: J. Kleer, A.P. Wierzbicki, Z. Strzelecki, L. Kuźnicki (red.), Wizja przyszłości Polski. Studia i analizy, tom I – Społeczeństwo i państwo. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 108-135.
Kabaj, M (2012). Wpływ systemów kształcenia zawodowego na zatrudnienie i bezrobocie młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.
Karpiński, A. (2006). Przyszłość rynku pracy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Komunikat z badań (2013). Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
Galwas, B. (2011). System edukacji najważniejszym priorytetem Polski. W: J. Kleer, A.P. Wierzbicki, Z. Strzelecki i L. Kuźnicki (red.), Wizja przyszłości Polski. Studia i analizy, tom I – Społeczeństwo i państwo. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 108 135.
Kabaj, M. (2012). Wpływ systemów kształcenia zawodowego na zatrudnienie i bezrobocie młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.
Karpiński, A. (2006). Przyszłość rynku pracy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Komunikat z badań. (2013). Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
Koradecka, D. (red.). (2010). Handbook of occupational safety and health. Boca Raton, London, New York: CRC Press.
Kryńska, E. (2004). Szara strefa rynku pracy. Utrapienie gospodarcze czy ratunek społeczny? W: S. Borkowska (red.), Przyszłość pracy w XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, 345 358.
Kuźnicki, L. i Chlebuś, M. (2012). Polska w perspektywie 2050. W: B. Galwas i L. Kuźnicki (red.), Wizja przyszłości Polski, tom III – Ekspertyzy. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 7 17.
Kwiatkowski, S.M. (2012). Cykliczność zmian w edukacji zawodowej. W: R. Kwiecińska i J.M. Łuka¬sik (red.), Zmiana społeczna. Edukacja – polityka oświatowa – kultura. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 119 127.
Kwiatkowski, S.M. (2013). Kształcenie zawodowe w formach szkolnych – wyzwania edukacyjne i gospodarcze. Debata Edukacyjna, 6, 17 26.
Kwiatkowski, S.M. (2015). Kształcenie zawodowe w dobie przeobrażeń społeczno-gospodarczych – w kierunku partnerstwa i współpracy. W: M.J. Szymański i B. Przybylski (red.), W kręgu współ¬czesnych problemów edukacyjnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, 24 35.
Szczepska-Pustkowska, M. (2003). Aspiracje. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Tom I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 195 202.
Szukalski, S.M. (2011). Gospodarka polska w perspektywie 2050 roku – uwarunkowania, scenariusze zmian, rekomendacje. W: J. Kleer, A.P. Wierzbicki, Z. Strzelecki i L. Kuźmiński (red.), Wizje przyszłości polski, tom II – Gospodarka i środowisko. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 13 53.
Winiarski, M. (2000). Rodzina – szkoła – środowisko lokalne. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych.
Wołk, Z. (2006). Poradnictwo zawodowe w edukacji młodzieży. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Copyright (c) 2018 Stefan Michał Kwiatkowski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright to their work while granting the journal the right of first publication. The work will be simultaneously licensed under a CC BY-ND license, which permits others to share the work with proper credit given to the author and the original publication in this journal.
- Authors may enter into additional, non-exclusive agreements for the distribution of the published version of the work (e.g., posting it in an institutional repository or publishing it in another journal), provided that the original publication in this journal is acknowledged.
We allow and encourage authors to share their work online (e.g., in institutional repositories or on personal websites) both before and during the submission process, as this can foster beneficial exchanges and lead to earlier and increased citations of the published work. (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following academic networking platforms:
