Edukacja zdalna w czasie pandemii COVID-19 w doświadczeniach polskich uczniów i uczennic – postrzeganie możliwości uzyskania pomocy w szkole

Słowa kluczowe: edukacja zdalna, pandemia Covid-19, samopoczucie, pomoc psychologiczno-pedagogiczna, szkoła w Polsce

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem badań było poznanie postrzegania możliwości uzyskania pomocy w szkole przez uczniów i uczennice w czasie pandemii COVID-19.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Uczestnikami badania byli uczniowie i uczennice (N = 1955) korzystający z dziennika elektronicznego VULCAN w wieku od 9 do 20 lat, uczący się w szkołach podstawowych i szkołach średnich. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Zebrane dane poddano analizie statystycznej z wykorzystaniem statystyk opisowych, analizy częstości, testów istotności różnic (test niezależności chi-kwadrat).

PROCES WYWODU: W tekście zaprezentowano podstawy teoretyczne badań, metody, przebieg badań oraz wyniki z interpretacjami.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Uczniowie oceniają, że w sytuacji trudnej pomoc uzyskają raczej od wychowawcy klasy, ewentualnie innych nauczycieli niż od psychologa szkolnego. Co piąty uczeń nie wie, czy w szkole jest psycholog, a 5% deklaruje, że go nie ma (głównie mieszkańcy wsi i uczący się w szkołach wiejskich). Ponad jedna trzecia uczniów ocenia nisko możliwość otrzymania pomocy od psychologa w szkole. Chłopcy bardziej niż dziewczęta mają poczucie, że pomoc od wychowawcy i nauczycieli podczas pandemii zmniejszyła się. Uczniowie szkół wiejskich uważali, że możliwość uzyskania pomocy od psychologa szkolnego zmniejszyła się podczas pandemii.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W funkcjonowaniu szkół, niezależnie, czy w formie stacjonarnej czy zdalnej, należy szczególnie zadbać o dostępność pomocy psychologicznej, szczególnie w szkołach wiejskich, a także budować świadomość uczniów i uczennic, w jaki sposób i komu mogą zgłaszać swoje problemy w szkole.  

 

Bibliografia

Aber, L., Brown, J.L., Jones, S.M., Berg, J. i Torrente, C. (2011). School-based strategies to prevent violence, trauma, and psychopathology: The challenges of going to scale. Development and Psychopathology, 23, 411-421. doi: 10.1017/S0954579411000149

Addis, M. i Mahalik, J. (2003). Men, masculinity, and the contexts of help seeking. The American Psychologist, 58(1), 5-14.

Bieganowska-Skóra, A. i Pankowska, D. (2020) Moje samopoczucie w e-szkole. https://lscdn.pl/ pl/publikacje/publikacje-pozostale/12130,Raport-z-badan-nad-samopoczuciem-uczniow-w-e--szkole.html?search=95655

Brownhill, S., Wilhelm, K., Barclay, L. i Schmied, V. (2005). ‘Big build’: Hidden depression in men. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 39(10), 921-931. https://doi.org/10.1080/j.1440-1614.2005.01665.x

Buchnat M., Jaskulska S. i Jankowiak B. (2021). Kształcenie na odległość uczniów i uczennic z lekką niepełnosprawnością intelektualną w czasie pandemii COVID-19 w opiniach nauczycieli i nauczycielek. Rocznik Pedagogiczny, 44, 107-121. https://doi.org/10.2478/rp-2021-0008

Buchner, A. i Wierzbicka M. (2020). Edukacja zdalna w czasie pandemii. Centrum Cyfrowe. https://centrumcyfrowe.pl/edukacja-zdalna/

Cierpiałkowska, L. i Grzegorzewska, I. (2020). Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży – salutogenetyczne i patogenetyczne modele empiryczne i teoretyczne. W: I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska i A.R. Borowska (red.), Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży (s. 31-59). Wydawnictwo Naukowe PWN.

De France, K., Hancock, G.R., Stack, D.M., Serbin, L.A. i Hollenstein, T. (2021). The mental health implications of COVID-19 for adolescents: follow-up of a four-wave longitudinal study during the pandemic. American Psychologist. http://dx.doi.org/10.1037/amp0000838

Forbes, M.K., Rapee, R.M. i Krueger, R.F. (2019). Opportunities for the prevention of mental disorders by reducing general psychopathology in early childhood. Behaviour Research and Therapy, 119, 103411. https://doi.org/10.1016/j.brat.2019.103411

Golberstein, E., Wen, H. i Miller, B.F. (2020). Coronavirus disease 2019 (COVID-19) and mentalhealth for children and adolescents. Journal of the American Medical Association Pediatrics,174(9), 819‑820. http://dx.doi.org/10.1001/jamapediatrics.2020.1456

Grzelak, S. i Żyro, D. (2021). Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego. Instytut Profilaktyki Zintegrowanej.

Jankowiak, B. i Jaskulska, S. (2021). Dobrostan nauczycielek i nauczycieli wychowania przedszkolnego a ich postawy wobec kształcenia na odległość w czasie pandemii COVID-19. Horyzonty Wychowania, 20(53), 25-37. http://doi.org/10.35765/hw.1966

Jankowiak, B.A., Jaskulska, S. i Rybińska, A. (2020). Postawy nauczycielek i nauczycieli wychowania przedszkolnego wobec kształcenia na odległość w czasie pandemii COVID-19. Rocznik Pedagogiczny, 43, 95-116. http://doi.org/10.2478/rp-2020-0006

Jaskulska, S. i Jankowiak, B. (2020). Postawy nauczycielek i nauczycieli wobec kształcenia na odległość w czasie pandemii COVID-19. Studia Edukacyjne, 57, 47-65. http://doi.org/10.14746/se.2020.57.4

Kimhi, S., Marciano, H., Eshel, Y. i Adini, B. (2020). Resilience and demographic characteristicspredicting distress during the COVID-19 crisis. Social Science & Medicine, 265, 113389. DOI:10.1016/j.socscimed.2020.113389

Lawson, M., Piel, M.H. i Simon, M. (2021). Krzywdzenie dzieci podczas pandemii COVID-19 –wpływ utraty pracy przez rodziców na przemoc psychiczną i fizyczną wobec dzieci. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 20(2), 145-173. https://dzieckokrzywdzone.fdds.pl/index.php/DK/article/view/806

Marciniak, M. (2015). Psycholog w szkole – postulaty a codzienność szkolna. W: Ćwikliński, A.i Przybyła, M. (red.), Społeczeństwo i edukacja. Teorie a implikacje praktyczne (s. 85-102).Wydawnictwo UAM.

Mascheroni, G., Saeed, M., Valenza, M., Cino, D., Dreesen, T., Zaffaroni, L.G. i Kardefelt-WintherD. (2020). Learning at a distance: Children’s remote learning experiences in Italy during the COVID-19 pandemic. UNICEF Office of Research.

Möller-Leimkühler,A. (2002). Barriers to help-seeking by men:A review of sociocultural and clinicalliterature with particular reference to depression. Journal of Affective Disorders, 71(1-3), 1-9.DOI: 10.1016/s0165-0327(01)00379-2

Piorunek, M. i Werner, I. (2014). Wychowawca wsparciem dla ucznia? Relacje uczeń – wychowawcaw percepcji gimnazjalistów. Studia Edukacyjne, 32, 99-122.

Poleszak W. i Pyżalski, J. (2020). Psychologiczna sytuacja dzieci i młodzieży w czasie epidemii.W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 7-15). EduAkcja.

Ptaszek, G, Stunża, G.D, Pyżalski J., Dębski, M. i Bigaj, M., (2020). Edukacja zdalna: co stało się z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami? Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Szkoła 2.0.(2021, 30 marca). Raport oStanie Zdrowia Psychicznego Uczennic iUczniów. Ocena zmian w wyniku pandemii COVID-19. https://www.szkola20.com/raport-o-stanie-zdrowia-psychicznego/

Turczyk, M. i Jaskulska, S. (2020). Distance education and children’s rights: New dimensions of school exclusion during the COVID-19 outbreak. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 15(3), 9-20.

Zhang, C., Ye, M., Fu, Y., Yang, M., Luo, F., Yuan, J. i Tao, Q. (2020). The psychological impact of the COVID-19 pandemic on teenagers in China. Journal of Adolescent Health, 67(6), 747-755. DOI:10.1016/j.jadohealth.2020.08.026

Opublikowane
2022-03-25
Jak cytować
Jaskulska, S., Jankowiak, B., Marciniak, M., & Klichowski, M. (2022). Edukacja zdalna w czasie pandemii COVID-19 w doświadczeniach polskich uczniów i uczennic – postrzeganie możliwości uzyskania pomocy w szkole. Horyzonty Wychowania, 21(57), 119-130. https://doi.org/10.35765/hw.2022.57.12