Selected Determinants of the Polish and South African Teachers’ Attitudes Towards Inclusive Education of Students with Special Educational Needs
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ocena postaw nauczycieli wobec edukacji inkluzyjnej uczniów o specjalnych potrzebach rozwojowych w przestrzeni szkolnej. Artykuł stanowi studium porównawcze, w którym udział wzięli nauczyciele szkół polskich oraz południowoafrykańskich – placówek specjalnych oraz ogólnodostępnych.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Badania zostały utrzymane w paradygmacie pragmatycznym, strategii ilościowej. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. Użyto specjalnie opracowanego narzędzia badawczego: Skali do badania postaw wobec edukacji inkluzyjnej. Zgromadzono dane pochodzące od 444 nauczycieli. Do opracowania wyników badań porównawczych randomowo zakwalifikowano 82 ankiety z Polski oraz 81 ankiet z Republiki Południowej Afryki. Stwierdzając normalność rozkładu danych w analizie wyników, posłużono się testami ANOVA oraz t-studenta dla zmiennych niezależnych, do analiz post-hoc użyto testu HSD Tukeya.
PROCES WYWODU: Badania własne nad postawami wobec idei inkluzji edukacyjnej poprzedzono teoretycznymi rozważaniami nad ideą inkluzji edukacyjnej. Wyłoniono determinanty sprzyjające włączaniu dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi do szkół ogólnokształcących. Jednym z wielu czynników sprzyjających implementacji założeń edukacji włączającej, referowanych przez naukowców świata, była postawa nauczycieli wobec idei inkluzji, którą uczyniono podstawą badań własnych nad oswajaniem „inności” w nurcie edukacji ogólnodostępnej. Ocenie poddano postawy nauczycieli ogółem oraz w podziale na typ reprezentowanej placówki, narodowość oraz staż pracy.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W ocenie ogólnej postaw wobec edukacji inkluzyjnej nie odnotowano statystycznie istotnych różnic międzygrupowych pomiędzy nauczycielami polskich i południowoafrykańskich szkół. Natomiast wyraźne różnice wyłoniły się w analizach post‑hoc w przypadku zmiennych takich jak typ placówki oraz staż pracy w podziale wg narodowości.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Prezentowane międzynarodowe badania porównawcze nad postawami nauczycieli wobec edukacji włączającej uwzględniają nie tylko stan obecny, ale także kontekst historyczny obu narodów, naznaczonych piętnem segregacji oraz walki z dyskryminacją. Pokazują, jak bardzo ważne jest zwracanie uwagi w procesie kształcenia nauczycieli – pedagogów, szczególnie przygotowywanych do pracy w placówkach ogólnodostępnych, na likwidowanie barier, dostosowywanie programów nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów i budowanie w sobie otwartości.
Bibliografia
Ahmmed, M., Sharma, U., & Deppeler, J. (2014). Variables affecting teachers’ intentions to include students with disabilities in regular primary schools in Bangladesh. Disability & Society, 29(2), 317-331.
Ahsan, M.T., Sharma, U., & Deppeler, J.M. (2012). Exploring pre-service teachers’ perceived teaching-efficacy, attitudes and concerns about inclusive education in Bangladesh. International Journal of Whole Schooling, 8(2), 1-20.
Ainscow, M., Slee, R., & Best, M. (2019). Editorial. The Salamanca Statement: 25 years on. International Journal of Inclusive Education, 23(7-8), 671-676.
Alghazo, E.M., & Naggar Gaad, E.E. (2004). General education teachers in the United Arab Emirates and their acceptance of the inclusion of students with disabilities. British Journal of Special Education, 31(2), 94-99.
Alquraini, T.A. (2012). Factors related to teachers’ attitudes towards the inclusive education of students with severe intellectual disabilities in Riyadh, Saudi. Journal of Research in Special Educational Needs, 12(3), 170-182.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. H. Freeman.
Bhatnagar, N., & Das, A. (2013). Nearly two decades after the implementation of persons with disabilities act: Concerns of Indian teachers to implement inclusive education. International Journal of Special Education, 28(2), 104-113.
Bornman, J., & Donohue, D.K. (2013). South African teachers’ attitudes toward learners with barriers to learning: Attention-deficit and hyperactivity disorder and little or no functional speech. International Journal of Disability, Development and Education, 60(2), 85-104.
Boyle, C., Topping, K., & Jindal-Snape, D. (2013). Teachers’ attitudes towards inclusion in high schools. Teachers and Teaching, 19(5), 527-542.
Chhabra, S., Srivastava, R., & Srivastava, I. (2010). Inclusive education in Botswana: The perceptions of school teachers. Journal of Disability Policy Studies, 20(4), 219-228.
Chiner, E., & Cardona, M.C. (2013). Inclusive education in Spain: How do skills, resources, and supports affect regular education teachers’ perceptions of inclusion? International Journal of Inclusive Education, 17(5), 526-541.
De Boer, A., Pijl, S.J., & Minnaert, A. (2011). Regular primary schoolteachers’ attitudes towards inclusive education: A review of the literature. International Journal of Inclusive Education, 15(3), 331-353.
Engelbrecht, P., Savolainen, H., Nel, M., & Malinen, O.-P. (2013). How cultural histories shape South African and Finnish teachers’ attitudes towards inclusive education: A comparative analysis. European Journal of Special Needs Education, 28(3), 305-318.
Ernst, C., & Rogers, M.R. (2009). Development of the inclusion attitude scale for high school teachers. Journal of Applied School Psychology, 25(3), 305-322.
Goodman, R., & Burton, D. (2010). The inclusion of students with BESD in mainstream schools: Teachers’ experiences of and recommendations for creating a successful inclusive environment. Emotional and Behavioural Difficulties, 15(3), 223-237.
Gunnþórsdóttir, H., & Jóhannesson, I.Á. (2014). Additional workload or a part of the job? Icelandic teachers’ discourse on inclusive education. International Journal of Inclusive Education, 18(6), 580-600.
Gyimah, E.K., Sugden, D., & Pearson, S. (2009). Inclusion of children with special educational needs in mainstream schools in Ghana: Influence of teachers’ and children’s characteristics. International Journal of Inclusive Educatio, 13(8), 787-804.
Hernandez, D.A., Hueck, S., & Charley, C. (2016). General education and special education teachers’ attitudes towards inclusion. Journal of the American Academy of Special Education Professionals, Fall, 79-93.
Kalyva, E., Gojkovic, D., & Tsakiris, V. (2007). Serbian teachers’ attitudes towards inclusion. International Journal of Special Education, 22(3), 31-36.
Klassen, R.M., Tze, V.M., Betts, S.M., & Gordon, K.A. (2011). Teacher efficacy research 1998–2009: Signs of progress or unfulfilled promise? Educational Psychology Review, 23(1), 21-43.
Kyriazopoulou, M., & Weber, H. (Eds.). (2009). Development of a set of indicators – for inclusive education in Europe. European Agency for Development in Special Needs Education.
Mayntz, R., Holm, K., & Hübner, P. (1985). Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej (W. Lipnik, tłum.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
McHatton, P.A., & McCray, E.D. (2007). Inclination toward inclusion: Perceptions of elementary and secondary education teacher candidates. Action in Teacher Education, 29(3), 25-32.
Moberg, S. (2003). Education for all in the North and the South: Teachers’ attitudes towards inclusive education in Finland and Zambia. Education and Training in Developmental Disabilities, 38(4), 417-428.
Opotow, S., Gerson, J., & Woodside, S. (2005). From moral exclusion to moral inclusion: Theory for teaching peace. Theory Into Practice, 44(4), 303-318.
Qvortrup, A., & Qvortrup, L. (2018). Inclusion: Dimensions of inclusion in education. International Journal of Inclusive Education, 22(7), 803-817.
Saloviita, T. (2020). Attitudes of teachers towards inclusive education in Finland. Scandinavian Journal of Educational Research, 64(2), 270-282.
Scruggs, T.E., & Mastropieri, M.A. (1996). Teacher perceptions of mainstreaming/inclusion, 1958- 1995: A research synthesis. Exceptional Children, 63(1), 59-74.
Sharma, U., Forlin, C., Loreman, T., & Earle, C. (2006). Pre-service teachers’ attitudes, concerns and sentiments about inclusive education: An international comparison of novice pre-service teachers. International Journal of Special Education, 21(2), 80-93.
Sharma, U., Loreman, T., & Forlin, C. (2012). Measuring teacher efficacy to implement inclusive practices. Journal of Research in Special Educational Needs, 12(1), 12-21.
Wilkerson, S.E. (2012). Assessing teacher attitude toward the inclusion of students with autism. Electronic Theses and Dissertations. Paper 1571, https://doi.org/10.18297/etd/1571
Copyright (c) 2022 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
